بازار کار زیر سایه توافق هسته ای/ آیا وضع اشتغال تغییر خواهد کرد؟

سرویس اقتصادی فردا: بیکاری مشکل اول جوانان ایرانی و بسیاری از افرادی است که در دوران رکود اقتصادی به دلیل تعطیلی کارخانه ها و بنگاه های تولیدی و ورشکسته شدن شرکت ها بیکار شدند.معضلی که با تحریم ها ی اجباری جدی تر خودی نشان و داد و دولت یازدهمی ها نیز نشان داده اند برنامه ای مدون برای مهار آن ندارند و کار آنها تنها هشدار است و هشدار! این در حالی است که حالا با توافق هسته ای و وعده لغو تحریم ها بعد از 2 ماه امیدها برای رونق اقتصادی و افزایش بازار کار برای جوانان، به خصوص فارغ التحصیلان بیکار و همچنین امید به رونق صنعت و تولید و بازگشایی کارخانه ها و بنگاه های تولیدی بیشتر شده است و این در حالی است که آمارها در خصوص نخ بیکاری هر روز نگران کننده تر می شود و به نظر نمی رسد دولتی ها بتوانند به این سادگی ها بیکاری را مهار کنند. آمارها چه می گویند؟ در هر حال، بررسی آمارهای مربوط به بیکاری استان‌ها در فاصله سال‌های ۹۲ تا پایان ۹۳ که در واقع دو سال ابتدایی فعالیت دولت تدبیر و امید است، نشان می دهد اوضاع بیکاری در ۱۵ استان کشور بدتر شده و نرخ بیکاری در مناطقی بالاتر رفته است؛ بنابراین در نیمی از کشور، بیکاران و جویندگان شغل با مسائل و چالش های جدیدی دست و پنجه نرم می کنند. به صورت خاص در سمنان بیکاری یکساله ۳.۹ درصد بیشتر شده و از ۷.۴ به ۱۱.۳ درصد رسید. این وضعیت درباره کهگیلویه و بویراحمد نیز مشاهده می شود به نحوی که در این منطقه از کشور، بیکاری در فاصله یکسال ۲ برابر شده و از ۵.۸ به ۱۲.۴ درصد رسید. این موضوع در استان هرمزگان هم وجود دارد به شکلی که در این استان جنوبی کشورمان، بیکاری از ۷.۴ درصد با ۲.۹ درصد افزایش در فاصله یکسال به ۱۰.۳ درصد رسید. هرچند نرخ بیکاری عمومی کشور در پایان سال ۹۳ به ۱۰.۶ درصد رسید که البته خود ۲ دهم درصد نسبت به پایان سال ۹۲ بیشتر است اما در همین شرایط نیز نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله کشور ۲۵.۲ درصد و نرخ بیکاری زنان تا ۲۴ ساله کشور ۴۳.۸ درصد است. به صورت کلی، در سال گذشته نسبت به سال ۹۲ نرخ بیکاری در استان‌های آذربایجان غربی، اصفهان، البرز، چهارمحال و بختیاری، خراسان رضوی، خراسان شمالی، سمنان، قزوین، قم، کرمان، کرمانشاه، گلستان، لرستان، هرمزگان و یزد افزایش داشته است. دولتی ها و بیکاری پس از تحریم هنوز از یادها نرفته است که وزیر کار اعلام کرد: در سال گذشته ۶۰۰ هزار شغل جدید در کشور ایجاد شده است اما نکته مهم در این میان اینجاست که 200 هزار شغل موجود نیزبر اساس آمار به دلیل رکود اقتصادی نابود شده است و دولتی ها نباید آن را ندیده بگیرند. نکته مهمتر اینکه اشتغال زایی در سطح یادشده به هیچ وجه در مقابل بیکاری بزرگ قابل لمس نیست و دولت باید اقدامات بزرگتری برای خروج بازار کار از بحران بیکاری انجام دهد .اقداماتی که هنوز هم با وجود توافق هسته ای برای دولتی ها مبهم است و تنها کلیاتی از آن را می دانند! همین چند وقت پیش بود که علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به تفاهمنامه هسته ای میان ایران و 1+ 5 و برداشتنه شدن تحریم ها گفت: دل مشغولی ما بعد از تحریم برنامه ریزی برای بیکاری و اشتغال است.اما این دلمشغولی تا کنون نتیجه ای در بر نداشته است و خبری از برنامه ریزی های کلان در این خصوص نیست. وی اضافه کرده: افزایش تولید و صادرات دو استراتژی پسا تحریم ما است و سرمایه گذاری مشترک نیز راهکار مناسبی است.اما وی توضیح نداد که برای این دو استراتژی دولت چگونه برنامه ریزی کرده است. در هر حال، آنچه مسلم است، یکی از مهم‌ترین الزامات دستیابی به نرخ بیکاری پایین‌تر در هر اقتصادی، تحقق رشد اقتصادی در آن کشور است که وضعیت رکود تورمی چند ساله، نویدبخش چنین رشد اقتصادی نبوده است. ر برنامه پنجم توسعه مقرر شده که نرخ بیکاری در کشور تا سال پایانی برنامه پنجم به ۱۰/۴ درصد کاهش یابد که به گفته کارشناسان و با توجه به آمارهای بانک مرکزی و مرکز آمار ایران، دستیابی به این مهم تا پایان سال ۹۴ محقق نخواهد شد هر چند که تحریم ها لغو شوند پس امید واهی دادن به مردم در این خصوص تنها بی اعتمادی به همراه خواهد داشت هر چند که می توان با لغو تحریم ها به دورنمایی شغلی در ایران امیدوار بود اما این مهم بدون برنامه ریزی درست و جامع محقق نخواهد شد.