عراقچی:آزمایش موشک‌ها نقض توافق نیست
معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه ایران گفت که آزمایش موشک‌های میان برد توسط جمهوری اسلامی ایران، نقض توافق وین بین تهران و 1+5 نیست.
عباس عراقچی در گفتوگو با برنامه «من طهران» شبکه خبری العالم، درباره موضوع مربوط به موشک‌های ایران و اشاره قطعنامه شورای امنیت به آن خاطرنشان کرد: قطعنامه در آن بندی که مربوط به موضوع موشکی است از عبارتی استفاده می‌کند که مشخص است این یک الزام قطعی و یک الزام حقوقی برای ایران نیست. از ایران خواسته شده که به فعالیت‌های مرتبط موشک‌های بالستیکی که برای قابلیت حمل کلاهک اتمی طراحی شده‌اند، دست نزند و این به طور طبیعی وجود دارد.
وی یادآور شد: موشک‌های جمهوری اسلامی ایران هیچ کدام برای حمل کلاهک هسته‌ای طراحی نشده‌اند؛ بنابراین به طور کامل خارج از صلاحیت قطعنامه جدید شورای امنیت هستند و از این جهت جای هیچ نگرانی نیست.
وی با بیان اینکه متن قطعنامه بسیار روشن است، خاطرنشان کرد: قطعنامه به موشک‌هایی اشاره می‌کند که به طور خاص برای حمل کلاهک هسته‌ای طراحی شده‌اند و موشک‌های ما بدین منظور طراحی نشده‌اند.
معاون وزیرخارجه ایران بیان کرد: متن قطعنامه قبلی (1929) که چند سال پیش صادر شد، فرق می‌کرد؛ در آنجا به موشک‌هایی که قابلیت حمل سلاح دارند، اشاره شده بود؛ که می‌توان گفت این عبارت شامل هر دو گروه از موشک‌ها می‌شد؛ اما قطعنامه جدید صراحت دارد و به صراحت می‌گوید موشک‌هایی که برای حمل سلاح هسته‌ای طراحی شده‌اند و این روشن است موشک‌های ما بدین منظور طراحی نشده‌اند. تمام سیستم موشکی و تمامی موشک‌های ما خارج از صلاحیت قطعنامه جدید شورای امنیت هستند و به هیچ وجه جای نگرانی نیست.
وی افزود: حتی اگر ایران اقدام به آزمایش موشک‌های میان برد کند، حداکثر این است که این نقض قطعنامه به حساب می‌آید و نه نقض توافق وین. حساب توافق وین به طور کامل از قطعنامه جداست. در توافق وین هیچ اشاره‌ای به بحث موشکی و محدودیت‌های تسلیحاتی نشده است و اینها فقط موضوع قطعنامه هستند.
عراقچی گفت: در متن توافق وین حتی به صراحت ذکر شده است که مفاد قطعنامه از مفاد توافق جدا هستند. بنابراین نقض قطعنامه نقض توافق به شمار نمی‌آید، با این حال ما کماکان معتقد هستیم هرگونه تست موشکی در ایران و هرگونه فعالیت موشکی در ایران از آنجا که برای حمل سلاح‌های هسته‌ای طراحی نشده‌اند، اصولا در محدوده قطعنامه قرار نمی‌گیرند؛ اگر کسی هم بخواهد این گونه تفسیر کند نهایتا نقض قطعنامه خواهد بود نه توافق. بنابراین توافق مسلما نقض نخواهد شد.
* موضوع بازرسی از مراکز نظامی حل شده است
معاون وزیر امور خارجه درباره موضوع بازرسی مراکز حساس و نظامی ایران، گفت که این موضوع حل شده است و درک مشترک خوبی بین ایران و آژانس درباره آن وجود دارد.
وی یادآور شد: موضوع بازرسی یا دسترسی به مراکز نظامی در دو حوزه مطرح شده بود؛ یکی مسایل مربوط به گذشته که به اصطلاح و به غلط به پی ام دی و یا ابعاد احتمالی نظامی مشهور است، در آن خصوص همان روز که توافق وین امضا شد، یک نقشه راه و تفاهم جدیدی بین ایران و آژانس امضا شد.
وی گفت: بر اساس ترتیباتی که مربوط به حل و فصل موضوع‌های گذشته است، بین طرفین توافق شده و دسترسی به مراکز نظامی در آنجا کاملا مطرح شده و حل و فصل شده است و جای هیچ نگرانی نیست. درخصوص آینده نیز ایران پروتکل الحاقی را اجرا خواهد کرد و هر آنچه را که در چارچوب پروتکل الحاقی آمده است؛ در رابطه با مراکز غیرهسته‌ای که استاندارد معمول بین‌الملل و متعارف بین‌الملل است، همان اجرا خواهد شد.
معاون وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد: همانطور که بسیاری از کارشناسان معتقد هستند، پروتکل الحاقی لزوما دسترسی به مراکز نظامی را ایجاب نمی‌کند، بلکه در قالب روندهای خاصی که خود پروتکل و توافق وین مشخص کرده است، در آن قالب قرار خواهد گرفت و در این خصوص هم فکر می‌کنیم که چیزی فراتر از قوانین بین‌الملل نخواهد بود و جای نگرانی وجود ندارد.
هر دو طرف دراین توافق برنده شده‌اند
وی درباره نگاه کلی به توافق ایران و ۱+۵ تصریح کرد: این از ابتدا یک بازی برد برد بوده و هر دو طرف در آن برنده شده‌اند؛ دو طرف خواسته هایی داشته اند که به این خواسته‌ها کم و بیش رسیده‌اند و هرکدام برای رسیدن به خواسته‌های خودشان، امتیازهایی دادند. خواسته اصلی طرف مقابل ما این بود که مطمئن شود سلاح هسته‌ای در ایران وجود ندارد و در آینده نیز وجود نخواهد داشت.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران گفت: با انعطافی که جمهوری اسلامی ایران در پذیرش برخی از محدودیت‌ها یا در پذیرش برخی از نظارت‌ها از خود نشان داد، این اطمینان را به طرف مقابل دادیم؛ بنابراین طرف مقابل ما به خواسته خودش که همان اطمینان از برنامه هسته‌ای ایران بوده است، رسیده است. در مقابل خواسته ایران نیز این بوده است که برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای خودش را از جمله غنی سازی را ادامه دهد، شورای امنیت این برنامه را به رسمیت بشناسد به برنامه هسته ای ایران مشروعیت بدهد که این اتفاق افتاد.
عراقچی تصریح کرد: قطعنامه اخیر شورای امنیت برای اولین بار در تاریخ این شورا برنامه غنی سازی در یک کشور در حال توسعه را به رسمیت شناخته و از همه کشورها خواسته تا با آن همکاری کنند.
وی گفت: در عین حال خواسته ما این بوده است که همه تحریم‌ها برداشته شود که این هم محقق میشود؛ تحریم‌های اقتصادی و مالی در روز اجرایی شدن توافق برداشته خواهد شد.قطعنامه شورای امنیت تمام شش قطعنامه قبلی را ملغی کرد؛ بنابراین ما به خواسته‌های خود رسیدیم و طرف مقابل نیز به خواسته خود رسید. هر دو طرف برنده هستند هر دو طرف امتیازاتی دادند و هر دو طرف امتیازاتی گرفتند. باید به عنوان یک بازی برد - برد به آن نگاه کرد و این می‌تواند یک الگویی برای دیگر مسایل چه در منطقه و چه در سطح بین‌الملل باشد که می‌توان از طریق گفتوگو و راه حل برد - برد به تفاهم رسید.
معاون وزیر امور خارجه ایران در خصوص اظهارنظر یکی از سناتورهای آمریکایی خطاب به جان کری که گفته است ایران سرتان کلاه گذاشته است، گفت: ما در ادبیات دیپلماتیک ترجیح می‌دهیم از کلمات درست استفاده کنیم، به نظر من درست آن است که هر دو طرف به خواسته خود رسیدند.
توافق وین برای همه کشورها الزام‌آور شده است
عراقچی اظهار داشت: توافق وین مورد تایید شورای امنیت سازمان ملل قرار گرفته است؛ به لحاظ حقوق بین‌الملل اجرای آن برای همه کشورها الزامی است. البته در آمریکا طبق قوانین داخلی آنها، حقوق داخلی آن کشور بر الزامات بین‌المللی تفوق دارد و لذا روال قانونی آن باید طی شود و کنگره باید نظر خود را در این خصوص اعلام کند. در ایران نیز باید روال قانونی طی بشود و بعد از اینکه این روال قانونی طی شد و به تصویب نهایی رسید، برای دولت ایران لازم الاجرا خواهد بود. ما منتظر هستیم که این مراحل طی شود و فکر می‌کنیم حداکثر ظرف دو ماه یا دو ماه و نیم آینده این امور انجام شود و اگر روال قانونی در همه کشورها مثبت بود، قدم بعدی شروع خواهد شد و توافق به اجرای خود نزدیک میشود.
این دیپلمات ایرانی در پاسخ به این سؤال که آیا در قوانین بین‌الملل این تفاهم با ایران به یک توافق تبدیل شده است؟ گفت: بله الان این توافق وجود دارد و شورای امنیت نیز آن را تایید کرده است ولی بسیاری از قوانین بین‌المللی باید روال قانونی در داخل کشورها را طی کنند؛ به عنوان مثال همین پروتکل الحاقی یک قانون بین‌المللی است و ما هم امضا کردیم اما تا وقتی که مجلس شورای اسلامی تایید و تصویب نکند برای دولت ایران لازم الاجرا نیست و به همین دلیل است که اگر توافق اجرایی بشود پروتکل الحاقی را داوطلبانه اجرا می‌کنیم تا زمانی که مجلس شورای اسلامی آن را تایید کند. توافق وین نیز همین گونه است باید روال قانونی در کشورها طی شود. دولت آمریکا این کار را از طریق کنگره انجام می‌دهد و ما هم از روالی که خودمان خواهیم داشت، این کار را انجام خواهیم داد. باید صبر کرد تا کار انجام شود.
پاسخ منفی کنگره اشتباه بزرگی خواهد بود
معاون وزیر امور خارجه ایران در باره احتمال مخالفت کنگره آمریکا و برداشته نشدن تحریم‌ها، بیان کرد: اجازه بدهید ببینیم این اتفاق می افتد یا خیر و بعد تصمیم بگیریم. مسلما این یک اشتباه بزرگی از طرف کنگره خواهد بود و اعتبار بین المللی دولت آمریکا را زیر سوال خواهد برد و حتما مشروعیت تحریم‌هایی را که وجود دارد از بین خواهد برد. با این حال من ترجیح می‌دهم صبر کنیم و ببینیم که تصمیم نهایی کنگره آمریکا چه خواهد بود همانطور که باید صبر کنیم تا روال قانونی درایران هم طی شود.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا در این صورت ایران به برنامه هسته‌ای خود قبل از توافق بازخواهد گشت، گفت: نمی‌توان از الان قضاوت کرد اجازه بدهید کماکان خوشبین باشیم که این توافق مورد تایید همه طرف‌ها قرار خواهد گرفت.
وی درخصوص وضعیت بررسی این توافق در مجلس شورای اسلامی، گفت: مجلس شورای اسلامی خیلی با دقت و با وسواس در حال بررسی این توافق است. جلسات متعددی گذاشته شده و گذاشته خواهد شد که در این خصوص بررسی صورت بگیرد. آقای دکتر ظریف و آقای دکتر صالحی در اولین جلسه توضیحات کامل ارائه دادند.
مجلس شورای ا سلامی با دقت توافقنامه را بررسی می‌کند
عراقچی افزود: هفته گذشته من در کمیسیون امنیت ملی حضور پیدا کردم و یکشنبه نیز جلسه بعدی خواهد بود این جلسات ادامه خواهد داشت تا وقتی که نمایندگان مجلس شورای اسلامی به یک برداشت واقعی و دقیق از این توافق برسند و بتواند نظر خودشان را اعلام کنند البته شورای عالی امنیت ملی کشور هم در این خصوص دخیل است. من فکر می‌کنم در هر نظام مبتنی بر مردمسالاری و دموکراسی مسائلی که به سرنوشت کشور مربوط می شود باید از طریق نمایندگان مردم و از طریق روا‌ل‌های قانونی که پیش بینی شده خیلی به دقت و با جدیت بررسی شود و اگر منافع کشور و مصالح مردم درآن تشخیص داده شد به تأیید برسد و اگر نه که رد شود.
وی یادآور شد: این رول و این مسیر الان در ایران طی میشود و وزرات خارجه به سهم خودش در همه این جلسات شرکت خواهد کرد و توضیح خواهد داد و از توافق دفاع خواهد کرد، ولی تصمیم نهایی را به هر حال نمایندگان مردم یا شورای عالی امنیت ملی کشور اتخاذ خواهند کرد.
حضور بازرسان آمریکایی را نپذیرفتیم
معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه درباره ورود بازرسان آمریکایی به ایران گفت: ما حضور بازرسان آمریکایی را در بین بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هیچ وقت نپذیرفتیم توافق وین هم تصریح دارد که آژانس بازرسانی را که برای بازرسی در ایران معرفی می‌کند، باید از بین کشورهایی باشند که تهران با آنها رابطه دیپلماتیک دارد بنابراین در آینده هم امکان حضور بازرسان آمریکایی وجود نخواهد داشت.
اختلاف‌های عمیق ایران و آمریکا
وی درباره آینده روابط ایران و آمریکا بیان کرد: در این مورد من خیلی خوشبین نیستم، البته این مسلم هست که یکی از مسائل و اختلافات بین ایران و آمریکا که موضوع هسته‌ای بود، به نوعی حل و فصل خواهد شد؛ اما مسائل بین ما و آمریکا فقط همین یک مورد نیست، دو کشور اختلافات بسیار جدی‌تر، عمیق تر و تاریخی تری دارند که حل آنها به این اسانی شاید صورت نگیرد، ما با آمریکا در مسائل منطقه و مربوط به نظام سلطه و خیلی از مسایل دیگر اختلافات اساسی و بنیادین داریم و من به شخصه چشم انداز نزدیکی را برای ایجاد روابط بین ایران و آمریکا مشاهده نمی‌کنم.
همکاری با ۱+۵ در فعالیت‌های هسته‌ای آینده ایران
عراقچی درباره آینده همکاری‌های ایران با کشورهای ۱+۵ بیان کرد: در سه موضوع در ظرف چند ماه آینده همکاری‌های خوبی را انشا الله با روسیه و چین خواهیم داشت، موضوع اول اراک است که با همکاری چین و بقیه اعضای ۱+۵ که علاقه مند باشند بحث مدرنیزه کردن راکتور موجود اراک تصمیم گیری و انجام خواهد شد.
وی یادآور شد: درچارچوب یک مشارکت بین‌المللی راکتور اب سنگین اراک به یک راکتور آب سنگین مدرنتر تبدیل خواهد شد که در عین حال پلوتونیوم کمتری را تولید می‌کند و خطر کمتری دارد. این همکاری بین ایران و چین و بقیه کشورهای ۱+۵1 که علاقمند باشند انجام می شود.
وی گفت: ظرف چند ماه آینده در دو موضوع تولید ایزوتوپ های پایدار و صادرات و واردات اورانیوم غنی شده با روسیه همکاری خواهیم داشت.
وی با بیان اینکه تولید ایزوتوپ‌های پایدار قرار است در فردو انجام شود و بر طبق توافق وین فردو به یک مرکز هسته‌ای فیزیک و فناوری تبدلی خواهد شد ، افزود: تولید ایزوتوپ‌های پایدار برای مصارف پزشکی کاربرد زیادی دارد و تعدادی از سانتریفیوژهای موجود در فردو به این امر اختصاص پیدا خواهد کرد و در این زمینه این فناوری خاص بین ایران و روسیه همکاری میشود.
معاون وزیر امور خارجه ایران یادآور شد: براساس توافق وین ، ایران به عنوان یک صادر کننده مواد غنی شده به رسمیت شناخته شده و ما درقبال دریافت اورانیوم طبیعی، اورانیوم غنی شده خود را صادر خواهیم کرد و در حقیقت هر چقدر مواد غنی شده به خارج صادر شود معادلش به صورت مواد طبیعی به کشورباز می‌گردد.
وی افزود: در این خصوص مذاکراتی با مسکو انجام شده که این معامله صادرات و واردات را با روسیه انجام دهیم که این مذاکرات کما کان ادامه دارد و ممکن است در این خصوص هم به جمع بندی برسیم که مواد ذخیره شده اورانیوم غنی شده خود را به روسیه صادرکنیم و قبل از آن اورانیوم طبیعی یا کیک زرد را به کشور وارد کنیم.
گسترش همکاری با اروپا و تلاش برای حل مشکلات
معاون وزیرامور خارجه کشورمان درباره رقابت مقام‌های عالیرتبه کشورهای اروپایی برای سفر به ایران، بیان کرد : نمی‌توانم یا نمی‌خواهم بگویم یک روابط عادی و نرمالی برقرار خواهد شد؛ ولی به هر حال زمانی که یکی از مشکلات عمده در مسئله هسته‌ای حل شود طبیعتا راه برای همکاری جدیدتر و صفحه جدید از روابط بین ایران و کشورهای اروپایی باز میشود. حتما ما شاهد تبادلات بیشتر اقتصادی و سیاسی بین ایران و کشورهای اروپایی خواهیم بود.
وی با بیان اینکه با برداشته شدن تحریم‌ها طبیعتا امکان همکاری‌های اقتصادی در حوزه‌های مختلف به خصوص حوزه انرژی ایجاد خواهد شد، افزود: کشورهای اروپایی هم نسبت به این امر ابراز علاقه کردند و نمونه‌اش در سفرهایی هست که انجام شده یا قرار است انجام شود.
وی گفت: این به این معنی نیست که همه مشکلات فیمابین حل شده است. ما کما کان با کشورهای اروپایی هم اختلاف نظرهایی در خصوص مسائل مختلف خواهیم داشت؛ ولی به هر حال سعی می‌کنیم از راه‌های سیاسی به حل این مسائل بپردازیم، همکاری‌های اقتصادی هم در سایه رفع تحریم‌ها گسترش پیدا خواهد کرد.
سابقه کشورها بر آینده روابط اثر گذار است
وی درباره موضع افراطی برخی کشورها نظیر فرانسه دربحث مذاکرات با ایران، تبلیغات رسان‌ای آنها و اثرات آن بر آینده روابط طرفیق، خاطرنشان کرد: ما در تنظیم روابط خود با کشورهای دیگر مجموعه عوامل مختلفی را مد نظر قرار می‌دهیم سابقه همکاری‌های در گذشته نوع مشارکت در بحث‌های موجود و اختلافات یا مشارکت یا اشتراکاتی که در مسائل منطقه مسائل بین‌المللی مسائل دو جانبه همه اینها عواملی هست که رابطه ما را با یک کشور تنظیم می‌کند. با فرانسه رابطه پر فراز و نشیبی داشته‌ایم به هر حال مشکلات و همکاری‌هایی در گذشته وجود داشته است.
عراقچی گفت: طبعا به عنوان وزارت امور خارجه از گسترش همکاری‌ها و رایزنی‌ها با همه کشورهایی که با آنها رابطه داریم استقبال می‌کنیم، ولی نگرانی‌های خود را در سفرها ابراز خواهیم کرد.
وی یادآور شد: اختلاف نظرها و سابقه‌ای که از بعضی از این کشورها داریم بر روابط آینده تاثیر خواهد گذاشت. با این حال روابط دیپلماتیک یک جریان سیال است. ما اشتراکات و اختلاف نظرهایی با کشورهای مختلف از جمله فرانسه داریم که تلاش می‌کنیم در طول مراودات دیپلماتیک اختلاف نظرها را کمتر و اشتراکات را بیشتر کنیم؛ ولی به هر حال عوامل مختلفی که درروابط ایران و فرانسه در گذشته وجود داشته یا الان وجود دارد تأثیرات خود را بر روابط آتی خواهد گذاشت این درباره هر کشور دیگری هم صادق هست.
وی درباره تقویت روابط اقتصادی ایران و غرب، خاطرنشان کرد: برای گسترش روابط اقتصادی آنچه که مدنظر داریم منافع ملی کشور و منافع مردم است. بازارهای ایران به طور اتوماتیک به روی هر کشوری باز نخواهد شد حتی کشورهای اروپایی و کشورهای که رابطه قدیمی با آنها داریم. مسلما دولت جمهوری اسلامی ایران در ایجاد و گسترش روابط اقتصادی آنچه که در نظر دارد فقط منافع ملی کشور و منافع مردم است و دقت کافی در این خصوص صورت خواهد گرفت.
چین و روسیه در مذاکرات نقش سازنده داشتند
معاون وزارت امور خارجه ایران درباره نقش روسیه و چین در مذاکرات هسته‌ای طی یک دهه گذشته تصریح کرد: روابط ما با روسیه و چین، قدیمی و دامنه دار بوده و همکاری‌های گسترده‌ای بین ایران و روسیه و ایران و چین وجود دارد. از نقشی که این دو کشور در جریان مذاکرات هسته‌ای در طول ده سال گذشته ایفا کرده‌اند ناراضی نیستیم. فکر می‌کنیم که درمجموع نقش مثبت و سازنده‌ای را ایفا کرده‌اند. در طول مذاکران ۱+۵ روسیه و چین دیدگاه‌های مثبت و سازند ای داشتند و نقش آنها در مجموع سازنده بود. به هر حال در بعضی موارد آنها هم منافع ملی و اقتضائات سیاسی خودشان را دنبال می‌کردند که از نظر ما طبیعی است، ولی در مجموع روسیه و چین نقش سازنده و مثبتی در مذاکرات ایفا کرده‌اند.