11 بند موشکی اظهارات ظریف در مجلس
وزیر امورخارجه می‌گوید: موضوع موشک و خرید و فروش سلاح، صراحتا خارج از توافق و تنها جزیی از قطعنامه است که عدم اجرای آن، تخلف از توافق محسوب نخواهد شد.
(متن کامل و 5 ضمیمه برنامه جامع اقدام مشترک را از اینجا بخوانید)
او که برای اولین سخنرانی خود پس از پایان مذاکرات، صحن علنی مجلس شورای اسلامی را انتخاب کرده بود، در حضور نمایندگان مجلس، قطعنامه 2231 را دارای یک نقشه کامل راه از ابتدا تا انتها و نیز آخرین قطعنامه‌ای دانست که شورای امنیت در خصوص موضوع هسته‌ای ایران خواهد داشت و درعین حال برخی مفاد آن را پیچیده و یا حتی برای برخی از افراد، نگران کننده عنوان کرد.
(متن قطعنامه 2231 را از اینجا بخوانید)
یکی از این نگرانی ها در مبحث مربوط به موضوعات موشکی بود که واکنش‌های زیادی را نیز در پی داشت.
پیش از این در گزارشی با عنوان «آمریکا به دنبال فلج موشکی در ایران» به بررسی موضوعات مربوط به موشکهای بالستیک و تلاش غرب برای جلوگیری از رشد و تعالی جمهوری اسلامی در این حوزه پرداخت و امروز نیز پس از سخنان و توضیحات وزیر خارجه در صحن علنی مجلس، به بخش هایی از اظهارات ظریف که در آن به موضوع موشکهای بالستیک اشاره شده می‌پردازد:
* وزیر خارجه در بخشی از سخنان خود در حالی که ملت ایران را مخاطب قرار داده بود، اظهار داشت: «فرزندان شما در این مذاکرات برای 6 کشور به ظاهر بزرگ دنیا و نماینده عالی اتحادیه اروپا این موضوع را روشن کردند، که برنامه موشکی و تسلیحاتی ما به هیچکس -صرف نظر از قدرت ادعایی‌اش- ارتباطی ندارد .»
او در عین حال به قطعنامه روز گذشته شورای امنیت سازمان ملل (قطعنامه 2231) اشاره کرده و می گوید: «با این قطعنامه، کلیه قطعنامه‌های شورای امنیت علیه برنامه هسته‌ای ایران لغو شده و تنها برخی محدودیت‌ها به جای ممنوعیت‌ها ی قبلی طی یک سند ضمیمه قطعنامه که از سوی 1+5 صادر شده است، اعمال شد که نه تنها در مقایسه با تحریم‌های گذشته موشکی و تسلیحاتی ناچیز است، بلکه پس از ماه‌ها مذاکره توانستیم تثبیت کنیم که این محدودیت‌ها حتی جزئی از توافق ما با 1+5 و یا به عبارتی دیگر برجام به حساب نمی‌آید و لذا رعایت نشدن آنها به معنی نقض توافق نیست.»
* وی در توضیح بیشتر قطعنامه‌های گذشته گفت: «بندهای تند و الزام‌آور قطعنامه 1929 مبنی بر ممنوعیت فعالیت موشکی کشورمان همراه با الزام کشورها در ممانعت از آن و سازوکار عریض و طویل راستی آزمایی و پیگیری مندرج در 1929، حالا به یک درخواست غیر الزام‌آور برای خودداری از فعالیت در حوزه موشکهای بالستیک که برای توانمندی حمل سلاح‌های هسته‌ای طراحی شده‌اند که با توجه به اینکه جمهوری اسلامی ایران هیچگاه به دنبال آن نبوده و نخواهد بود، بنابراین در برنامه موشکی ما تاثیری نخواهد داشت. »
* وزیر خارجه اظهاراتش را این طور توضیح می‌دهد که «تحریم شدید تسلیحاتی ایران لغو و با برخی محدودیت‌ها جایگزین شده است آن هم به نحوی که امکان واردات و یا صادرات اقلام دفاعی به صورت موردی فراهم می‌شود. »
او البته می‌گوید: «این مورد نیز منحصر به ضمیمه قطعنامه است و رعایت نشدن آن تاثیری بر برجام نخواهد داشت. »
* ظریف بار دیگر گذشته را یادآور شده و می‌گوید: «زمانی به اهمیت این تغییرات اساسی و ماهوی نسبت به قطعنامه‌های سابق پی خواهیم برد که بدانیم تنها تا چند ماه قبل، اکثریت اعضای 1+5 و شاید همه آنها، به دنبال حفظ تمامی تحریم‌های 35 گانه اشاعه‌ای، تسلیحاتی و موشکی با حفظ عبارات خطرناک در 6 قطعنامه قبلی بودند ولی با مقاومت و منطق محکم فرزندان مردمی انقلابی ایران، به این حد، آن هم خارج از چارچوب توافق رضایت دادند.»
بنابراین به گفته وزیر خارجه « تحریم تسلیحاتی و موشکی از ابتدا به محدودیت تبدیل شده و بعد از مدت معینی برداشته می‌شود. این در حالیست که نقض این تحریم‌ها، نقض توافق نخواهد بود.»
* ظریف که در بخشی از سخنان خود به خطوط قرمز ایران در «برجام» می‌پرداخت، یکی از این خطوط قرمز را «خودداری از پذیرش بازرسی و یا قبول ممنوعیت در حوزه صنایع دفاعی و موشکی» عنوان کرد و افزود: «این مساله به صورت کامل در توافق حاصل شده و حتی در قطعنامه شورای امنیت نیز به صورت قابل قبولی تامین گردید و به محضر مقام معظم رهبری نیز گزارش شده است.»
* وزیر خارجه، مقاومت تیم مذاکره‌کننده در این موضوع را «بسیار شدید» توصیف کرده و می‌گوید: «با این مقاومت تیم ایرانی، طرف مقابل خواسته‌های اولیه خود برای نظارت و راستی‌آزمایی بر برنامه موشکی و تست‌های موشکی را به طور کامل کنار گذاشت.»
* به گفته ظریف، «در قطعنامه 2231 ممنوعیت شدید هرگونه برنامه موشکی ایران از یک اقدام اجباری قابل پیگرد و حتی قابل پیشگیری با اقدامات قهرآمیز ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد در قطعنامه 1929 خارج و به یک محدودیت غیرالزام‌آور تبدیل شده و کلیه ساز و کارهای نظارتی که تا روز قبل از توافق برجام بر حفظ آنها اصرار داشتند نیز حذف شده است.»
* وزیر امور خارجه اظهاراتش را با یک پیشنهاد دنبال می‌کند و می‌خواهد برای اینکه همگان متوجه شوند چه تحول مهمی در این زمینه صورت گرفته، بند 9 اجرایی و بند ماقبل آخر مقدماتی 1929 را مطالعه و آن را با بند 3 ضمیمه 2 قطعنامه 2231 مقایسه کنند.
** اما در این بندها به چه موضوعاتی اشاره شده است؟
* بند 9 اجرایی قطعنامه 1929:
تصمیم می‌گیرد که ایران نباید هیچ‌گونه فعالیت مربوط به موشکهای بالستیک قادر به حمل کلاهک هسته‌ای از جمله شلیک با استفاده از این فناوری موشک بالستیک انجام دهد و تمام کشورها نیز باید تمامی تدابیر لازم برای جلوگیری از انتقال فناوری یا همکاری‌های فنی مرتبط با چنین فعالیت‌هایی به ایران را انجام دهند.
Decides that Iran shall not undertake any activity related to ballistic missiles capable of delivering nuclear weapons, including launches using ballistic missile technology, and that States shall take all necessary measures to prevent the
transfer of technology or technical assistance to Iran related to such activities;
* بند ماقبل آخر مقدماتی در قطعنامه 1929
مصمم است که تصمیمات خود را با تصویب تمهیدات مقتضی جهت متقاعد کردن ایران به اجرای قطعنامه‌های 1696، 1737، 1747 و 1803 و نیازمندی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و همچنین محدود کردن توسعه فناوری‌های حساس برای پشتیبانی از برنامه هسته‌ای و موشکی، اجرا کند تا زمانی که شورای امنیت اعلام کند که اهداف این قطعنامه محقق شده است.
Determined to give effect to its decisions by adopting appropriate measures to persuade Iran to comply with resolutions 1696 (2006), 1737 (2006), 1747 (2007) and 1803 (2008) and with the requirements of the IAEA, and also to constrain Iran's development of sensitive technologies in support of its nuclear and missile programmes, until such time as the Security Council determines that the objectives of these resolutions have been met,
* بند 3 ضمیمه 2 قطعنامه 2231:
از ایران خواسته می‌شود تا هیچ فعالیتی مرتبط با موشکهای بالستیک طراحی شده برای داشتن قابلیت حمل تسلیحات هسته‌ای صورت ندهد، از جمله شلیک با استفاده از این فناوری موشک بالستیک، تا زمان هشت سال پس از «روز پذیرش برجام» و یا تا زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارشی ارائه دهد که «جمع‌بندی مبسوط» را تأیید کند، بسته به اینکه کدام زودتر اتفاق افتد.
* ظریف می‌گوید: «نحوه اشاره به موشکهای بالستیک به صورت محتوایی دگرگون شده و به جای عبارت «موشکهای بالستیک دارای قابلیت حمل سلاح هسته‌ای» که در همه قطعنامه‌های قبلی و حتی قطعنامه‌های کلی شورای امنیت مثل قطعنامه 1540 و 1887 ذکر شده‌اند، در چند روز آخر، با تلاش خدمت‌گزاران شما -تیم مذاکره کننده ایرانی- به عبارت «موشکهای بالستیک که برای قابلیت حمل سلاح هسته‌ای طراحی شده‌اند» ، تبدیل شده است.»
* وی همچنین بیانیه روز گذشته وزارت خارجه را که پس از صدور قطعنامه 2231 منتشر شد، مورد تاکید قرار داده و می افزاید: «همانگونه که در بیانیه آورده‌ایم، توانمندی‌های نظامی ایران از جمله موشکهای بالستیک منحصرا برای دفاع مشروع هستند. این تجهیزات برای قابلیت حمل سلاح‌های هسته‌ای طراحی نشده‌اند و بنابراین خارج از حیطه و صلاحیت قطعنامه شورای امنیت و پیوست‌های آن است.»
* وزیر خارجه بار دیگر تاکید می‌کند: « موضوع موشک و خرید و فروش سلاح، صراحتا خارج از توافق و تنها جزیی از قطعنامه است که عدم اجرای آن، تخلف از توافق محسوب نخواهد شد.»
او می‌گوید: «این امر در متن برجام تصریح شده و در بیانیه جمهوری اسلامی ایران نیز آن را توضیح داده‌ایم که جمهوری اسلامی ایران تفاهم مشترک و توافق صریح همه شرکت‌کنندگان در برجام را مورد تاکید قرار می‌دهد که بر مبنای آن مفاد قطعنامه 2231 شورای امنیت در تائید برجام به مثابه مفاد برجام نبوده و به هیچ وجه نمی‌تواند اجرای برجام را تحت تاثیر قرار دهد.»