وضعیت اضافه‌کاری شاغلان دراستان ها+جدول

در طول سالیان متمادی دولت‌ها نتوانسته اند دستمزد مناسبی برای کارگران تعیین کنند و این مسئله باعث شده تا امروز مسئله دستمزد به یکی از چالش برانگیزترین موضوعات بین کارگران و کارفرمایان تبدیل شود.

نمایندگان کارگران همیشه درباره مسائل معیشتی کارگران سخن می گویند و معتقدند با ارقام فعلی دستمزد و به ویژه حداقل دستمزد ۷۱۲ هزارتومانی، بیشتر نیروی کار کشور امکان تنظیم هزینه ها با درآمد خود را نخواهد داشت. آنها یا مجبور می شوند از مخارج خود بزنند و یا به سراغ شغل دوم و سوم بروند، همچنین یک راهکار این است که در یک خانواده دو تا چند نفر وارد بازار کار شوند.

سال‌هاست که مطرح می شود دولت‌ها در تعیین حقوق و دستمزد نیروی کار دخالت می کنند و اغلب مصلحت‌ها به جای اجرای ماده ۴۱ قانون کار نشسته و این موضوعات باعث شده تا امروز فاصله بین حقوق دریافتی و هزینه ها افزایش معناداری داشته باشد.

۷۱۲ هزار تومان ۱۰ روزه تمام می شود

کارگران می گویند دستمزدهای فعلی و به ویژه حداقل حقوق ۷۱۲ هزارتومانی حتی نمی تواند تامین کننده هزینه های ۱۰ روز اول ماه خانوار باشد و افراد برای مابقی روزهای ماه یا باید منابع دیگری داشته باشند و یا اینکه از مخارج خود کم کنند.

به عقیده آنها، پایین بودن دستمزدها با افت شدید بهره وری نیروی کار در ایران ارتباط مستقیمی دارد. هرچند کارفرمایان سالهاست به ادامه روند فعلی تعیین دستمزدها اصرار می ورزند و دولت‌ها نیز تقریبا حامی آنها بوده اند اما کارگران می گویند شیوه فعلی تعیین حقوق و دستمزد نمی تواند ادامه یابد و باید از یک جایی مدل های جدیدی برای پرداخت حقوق و دستمزد شاغلان اعمال کرد.

بررسی نتایج یک تحقیق که توسط وزارت کار انجام شده به خوبی نشان دهنده میزان رضایت شاغلان مناطق مختلف کشور از وضعیت حقوق و دستمزدشان است، همچنین به روشنی حکایت از آن دارد که شاغلان از میزان حقوق و دستمزد خود راضی نیستند و ارقام فعلی امکان تامین هزینه های زندگی آنها را ندارد. از این رو، دست به اضافه کاری و روش هایی برای تقویت میزان دریافتی خود می زنند.

براساس این بررسی انجام شده، در تمامی استان‌های کشور اضافه کاری می شود و درصد قابل توجهی از شاغلان در هفته بیشتر از ۴۹ ساعت کار می کنند. هرچند ممکن است بافت فرهنگی مناطق و همچنین شرایط اشتغال در کشور متفاوت باشد اما تلاش نیروی کار برای کسب درآمد بیشتر قطعا ارتباط مستقیمی با هزینه ها خواهد داشت.

گیلانی‌ها، تهرانی‌ها و البرزی‌ها رکورددار اضافه کاری

بر پایه این تحقیق، تمایل شاغلان به انجام اضافه کاری در برخی استان‌ها بسیار پایین و در برخی مناطق دیگر بسیار بالا است. در استان یزد با ۱۶.۶ درصد، ایلام ۱۹.۴ درصد، خراسان جنوبی ۱۸.۵ درصد و کهکیلویه و بویراحمد با ۲۲.۵ درصد؛ کمترین تمایل افراد به انجام اضافه کاری و اشتغال بیش از ۴۹ ساعت در هفته وجود دارد.

در نقطه مقابل شاغلان در استان‌های البرز با ۵۱.۸ درصد، تهران ۵۳.۴ درصد، گیلان ۵۴.۲ درصد، مازندران ۵۰.۷ درصد و همدان با ۵۲.۴ درصد؛ بالاترین میزان تمایل افراد به انجام اضافه کاری وجود دارد. در واقع باید گفت در استان گیلان که بیشترین میزان اضافه کاری توسط شاغلان انجام می شود، نسبت به استان یزد که کمترین میزان است، ۳۷.۶ درصد اختلاف وجود دارد.

هرچقدر وضعیت دریافتی‌ها و حقوق و دستمزد نیروی کار بهبود یابد، قطعا تمایل به انجام اضافه کاری نیز کمتر خواهد شد. این مسئله می تواند تا حدودی به خالی شدن برخی فضاهای شغلی برای جذب نیروی جوان نیز کمک کند و خود راهکاری برای کمک به عبور کشور از بیکاری است.

اما اینکه در ۱۴ استان کشور بیش از ۴۰ درصد انجام اضافه کاری توسط شاغلان به ثبت رسیده و یا به بیان ساده تر بیش از ۴۰ درصد نیروها در هفته بالاتر از ۴۹ ساعت به کار اشتغال داشته اند، این نتیجه را به ذهن متبادر می کند که اوضاع حقوق و دستمزد نیروی کار کشور چندان رضایت بخش و مناسب نیست و این مسئله درباره شاغلان بسیاری از استان ها وجود دارد.

جدول وضعیت اضافه کاری شاغلان در استان‌ها

(درصد افرادی که در هفته بیش از ۴۹ ساعت کار می‌کنند)