سخنان صالحی در ساعات پایانی مذاکرات

ایسنا: سایت امید هسته‌ای در گفت‌وگویی با رئیس سازمان انرژی اتمی در ساعات سرنوشت‌ساز مذاکرت هسته‌ای در وین، نوشت: «مبنای مذاکرات وین تفاهم شکل گرفته در لوزان بود. آنچه درخصوص نطنز، اراک، تحقیق و توسعه و مسائل اساسی دیگر در لوزان تصمیم گرفته شد دستاوردهای خوبی بود.» این جمله را علی‌اکبر صالحی در حالی در محل اقامت خود در هتل کوبورگ به زبان آورد که بیرون از هتل همه در انتظار «متن توافق» هستند. وی افزود: «وقتی وارد مذاکره می‌شویم طبیعی است که یکی از مبانی مذاکره، داد و ستد است. ایران نیز یک سری محدودیت‌هایی را پذیرفت اما تلاش هیأت ایرانی این بود که محدودیت‌های شکل گرفته نه تنها هیچ تأثیری بر نشاط هسته‌ای کشورمان نداشته باشد و حرکت صلح‌آمیز هسته‌ای‌مان را کُند نکند بلکه در بخشی از زمینه‌های واقعی هسته‌ای شتاب بیشتری خواهیم داشت.» صالحی با بیان اینکه "جنبه‌های کاربردی صنعت هسته‌ای در بخش های مختلف صنعتی،سلامت، کشاورزی و تولید برق و آب شیرین و نیز جنبه‌های تجاری و اقتصادی آن افزایش می‌یابد"، اضافه کرد: «در امور نیروگاهی و ساخت سوخت، وارد جنبه‌های تجاری و اقتصادی می شویم، به گونه‌ای که هزینه فایده آن را در نظر می‌گیریم.» وی با اشاره به حرکت شتابان ایران در فن‌آوری هسته‌ای و تجارب زیادی که در این زمینه به دست آمده است، افزود: «به ناچار ما در طول این سال‌ها همه فن‌آوری را خودمان به دست آورده‌ایم و از همکاری دیگران بهره نبردیم و البته در مراحل اولیه بحث‌های هزینه و فایده یعنی مساله تجاری‌سازی مدنظر نبوده است، اما امروز با عبور از آستانه های فن‌آوری هسته‌ای در وضعیتی قرار داریم که تا حد مطلوبی به این صنعت اشراف داریم لذا تجاری‌سازی در این صنعت نیز اهمیت بیشتری برای جمهوری اسلامی ایران پیدا کرده است.» رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، با بیان اینکه "هنوز راه طولانی برای به بلوغ رساندن این صنعت داریم"، گفت: «زمینه‌های این تفاهم نامه چه در مذاکرات لوزان و چه در مذاکرات وین برای پیشبرد و توسعه جنبه‌های مختلف صنعتی و تجاری آن آماده شده است.» صالحی با بیان اینکه بحث‌های فنی تمام شده است، تاکید کرد: «زمینه‌های انتقال تجارب دیگران بخصوص در ابعاد تجاری‌سازی صنعت هسته‌ای در بُعد نیروگاهی و ساخت سوخت در مذاکرات لحاظ شده است و بنا داریم که تولیدات استراتژیک خود را همچون «اورانیوم غنی شده» و «آب سنگین» را بفروشیم، یعنی عملا وارد مجموعه کشورهایی می‌شویم که در نظام بین‌الملل می‌توانند از فن‌آوری صلح‌آمیز هسته‌ای خود در جهت تجاری‌سازی استفاده کنند.» وی درخصوص چگونگی بازطراحی اراک، گفت: «پارامترهای اصلی رآکتور اراک را به گونه‌ای مشخص کردیم که نظر طرفین در آن لحاظ شده است. با اینکه در بازطراحی، تولید پلوتونیوم کاهش یافته است اما این رآکتور به یک رآکتور چندوجهی با قابلیت بالا تبدیل می شود که پیش از این در طراحی سابق نبوده است.» رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، تصریح کرد: «دستاورد بزرگ دیگری که در این مذاکرات به دست آمد این است که برای بازطراحی، یک گروه کاری تشکیل می‌شود که صاحب اصلی و مدیر پروژه جمهوری اسلامی ایران است ولی این کمیته کاری بین‌المللی نیز تشکیل خواهد شد که مدیریت اصلی آن با چین است ولی کشورهای 1+5 از جمله ایالات متحده آمریکا می‌تواند در آن مشارکت کند و حتی کشورهایی غیر از اعضای 1+5 نیز می‌توانند در صورت تایید ایران، درون این کمیته فنی وارد شوند.» وی در پاسخ به پرسشی درباره چگونگی کار ایران با این کمیته گفت: «جمهوری اسلامی ایران با این کمیته قرارداد الزام‌آور برای بازطراحی منعقد می‌کند. به دلیل اینکه پس از ژنو 3 فعالیت‌های ما در نیروگاه اراک کمتر شد، برای جبران این عقب‌ماندگی همکاری با کشورهای دارای فن‌آوری هسته‌ای را سرعت می‌بخشیم.» رئیس فنی تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان دستاور مهم دیگر مذاکرات هسته‌ای در وین را موضوع آزمایشات پسا تشعشعات (PIE) دانست و افزود: «آزمایشات پسا تشعشعات اقدام بسیار مهمی است.» صالحی درباره این آزمایشات توضیح داد: «زمانی که سوخت رآکتور را می‌سازیم به دلیل حساسیت ویژه، اگر برخی مسائل پیش‌بینی نشود ممکن است سوخت نشتی بدهد و باعث حوادث ناگواری شود، لذا سوخت باید با حساسیت‌های زیادی تولید شود و امکان انواع آزمایشات وجود داشته باشد که آزمایشات پسا تشعشعات یکی از این آزمایش‌های مهم است.» معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران تاکید کرد: «هنگامی که امکان ساخت سوخت از طریق کمیته فنی برای ما فراهم بشود در تولید سوخت رآکتور اراک بسیار جلو می‌افتیم و با اطمینان خاطر سوختی را تولید می‌کنیم که همه جنبه‌های ایمنی‌اش رعایت شود.» رئیس فنی تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان با اشاره به اینکه "خوشبختانه تیم مذاکره‌کننده در وین به صورت فشرده مذاکرات را به گونه‌ای به سرانجام رساند که همه مسائل فنی پایان یافته است"، گفت: «تقریبا در مسائل فنی متن توافق و ضمائم، موضوع خاصی باقی نمانده است و صرفا در حال مرور نوشته‌ها و انطباق آن با مذاکرات شفاهی هستیم.» معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به ملت ایران پیام داد که «مطمئن باشید نمایندگان شما در این مذاکرات نهایت تلاش خود را کرده‌اند تا هیچ تصمیمی اتخاذ نشود که موجب توقف یا حتی کُند شدن فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز جمهوری اسلامی ایران شود.»