درگیری زنگنه و چیت چیان بر سر صادرات و واردات برق/ نه آب داریم و نه برق، مردم لطفا درست مصرف کنید!

سرویس اقتصادی فردا: ایرانی ها و به خصوص تهرانی ها در مصرف برق و آب شهرت ویژه دارند و در واقع برق و آب را درست مصرف نمی کنند.بارها و بارها دیده شده است که در روزهای کم آبی شیر آب باز است و مردم مشغول شستشوی خودروی خود هستند یا با آب باز مشغول آبیاری جلوی درب ورودی خانه و حیاط هستند! از سوی دیگر بارها و بارها نیز در خانه ها دیده شده در ساعت پیک مصرف همه لوازم برقی، حتی غیر ضروری ها نیز استفاده می شود و همه لامپ های خانه روشن هستند. این در حالی است که بر اساس تازه‌ترين گزارشي كه توانير از ميزان مصرف برق منتشر کرده، ميزان مصرف برق كشور به رقم ٤٩ هزار و ٧٧٦ مگاوات رسيده كه اين رقم بيشترين حجم مصرف روزانه در سال ٩٤ بوده است. در واقع ركورد مصرف برق ايران بار ديگر شكسته شده تا با مصرف نزديك به ۵۰ هزار مگاوات برق، شبكه برق كشور يك گام تا آغاز خاموشي‌هاي گسترده برقي فاصله داشته باشد. ۵۰ هزار مگاوات خط قرمز پيك مصرف برق براي تابستان سال جاري از سوي مسوولان وزارت نيرو تعيين شده است و به گفته مديران اين وزارتخانه، با عبور اوج مصرف برق از خط قرمز تعيين شده، خاموشي‌هاي برنامه‌ريزي شده در سطح كشور كليد خواهد خورد. از سوی دیگر، میزان مصرف آب شهروندان تهرانی در گرمای 40 درجه ای این روزهای هوای پایتخت نیز به بیشترین میزان سال جاری (3 میلیون و 225 هزارمترمکعب) رسیده است و به نظر می رسد در صورت افزایش دوباره دمای هوا و مصرف بیشتر از الگوی مصرف؛ احتمالا مدیریت فشار آب به جیره بندی و یا قطعی های پراکنده منجر خواهد شد. تجربه خاموشی های گسترده از چه زمانی کلید خورد؟ این در حالی است که هنوز از یادها نرفته است که، سال ٨٧ بود كه سرماي شديد زمستان سال قبل موجب شد تا كشور تجربه خاموشي‌هاي گسترده را از سر بگذراند؛ خاموشي‌هايی كه توسط وزارت نيرو برنامه‌ريزی شده بودو هر منطقه‌ای به خوبي مي‌دانست در چه زمانی متحمل خاموشی برنامه‌ريزی دولت خواهد شد. در آن زمان بحث جيره‌بندی آب نيز مطرح شد و كشور اين تجربه را نيز به گونه‌ای ديگر پشت سر گذاشت؛ تجربه‌هايي كه به دنبال دستور رييس‌جمهور وقت روی داد و موجب شد تا ذخيره آب پشت سدهای كشور برای تامين برق زمستانیو گذر از زمستان سرد ٨٦ رها شود. اين دستور مديريتی كه بنا به گفته آگاهان وزارتخانه در آن زمان، با مخالفت وزير نيروي دولت نهم روي داده بود استارت خاموشی و جيره‌بندی آب در سال‌هاي بد را رقم زد؛ امری كه به دليل قرار‌گيری كشور در زمان خشكسالي‌هاي چندساله تنش آبی را تشديد كرد و نتايج آن هنوز هم همراه دولت است. از آن سال‌ها بيش از هفت سال می‌گذرد اما هر سال به دليل كاهش بارش‌هاي فصلي و كمبود منابع تامين‌كننده آب براي توليد برق و همچنين آب آشاميدنی خاموشی‌ها و جيره‌بندی بر سر شهرهای مختلف كشور سايه می‌اندازد. در اين بين موضوعی كه نبايد ساده از كنار آن گذشت افزايش تعداد مشتركين آب و برقی است كه اين تنش‌ها و جيره‌بندی ‌ها را محتمل‌تر از قبل مي‌كند. اين موضوع در دولت يازدهم هم بيان مي‌شود و مسوولان دولتي براي مجاب كردن مردم به كاهش مصرف برق و آب خود از هيچ اولتيماتومی دريغ نمي‌كنند. اولتيماتوم‌هايی كه ديگر زمان ندارند و در هر محفلی بيان مي‌شوند اما آنچه برخلاف تمام اولتيماتوم‌ها ادامه دارد ركوردزني مصرف از سوی مشتركين است که ادامه دارد.در این میان در روزهای کم باران و خشک تابستانی درگیری های وزارت نفت و وزارت نیرو در خصوص برق و واردات و صادرات آن ادامه دارد. درگیری زنگنه و چیت چیان بر سر برق در واقع، از آن روزی که زنگنه به‌عنوان وزیر نفت حرف از صادرات برق زد، اختلافات بین دو وزارتخانه آغاز شد و کار وقتی بالا گرفت که زنگنه با حضور در کمیسیون انرژی مجلس نسبت به ارزان‌فروشی برق توسط مسئولان وزارت نیرو انتقاد کرد و خطاب به نمایندگان گفت: هم‌اکنون صادرات برق ارزان رقیب صادرات گاز طبیعی ایران شده است . اما موضوع وقتی جدی تر و حساس‌تر شد که حمید چیت‌چیان به‌عنوان وزیر نیرو صراحتا اعلام کرد: با کمال تعجب وزارت نفت چند ماه پیش اعلام کرد که می‌خواهد برق صادر کند، که این اقدام خارج از وظایف وزارت نفت است، زیرا هر نیروگاهی که بخواهد در کشور برق تولید و صادر کند، باید از طریق شبکه انتقال این کار را انجام دهد. تولید و صادرات برق ارتباطی به وزارت نفت ندارد و جزو اختیارات این وزارتخانه نیست. با این وجود شرط وزارت نیرو این است که دست‌کم نیمی از برق تولید شده در داخل مصرف و نیمی دیگر از آن به کشورهای همسایه صادر شود. روز گذشته نیز خبری از قول معاون هماهنگی توزیع برق توانیر نقل شد که شاید بتوان آن را ادامه داستان دنباله‌دار اختلاف دو وزارتخانه دانست. غلامرضا خوش‌خلق، معاون هماهنگی توزیع برق توانیر با اشاره به برنامه‌ریزی به‌منظور مدیریت واردات و صادرات برق ایران در ساعات پیک مصرف گفت: قصد داریم در ساعات پیک حجم صادرات برق را کاهش داده و در عوض میزان واردات برق را افزایش دهیم. معاون وزیر نیرو نیز چندی پیش درخصوص واردات برق گفته بود: ‌به‌زودی تیمی از ایران به کشور آذربایجان سفر خواهد کرد تا درخصوص واردات برق از این کشور مذاکراتی را انجام دهد؛ هرچند طرف آذربایجان به ما اعلام کرده که بیشتر از ۱۰۰ مگاوات نمی‌تواند برق به ایران صادر کند، اما ما نیز به آنها اعلام کرده‌ایم که ۴۰۰ مگاوات برق از آنها می‌توانیم وارد کنیم. این مقام مسئول با اشاره به کاهش تولید برق در نیروگاه‌های برقابی، اظهار کرد: هم‌اکنون ظرفیت تولید 5/14 تا ۱۵ هزار مگاوات برق از سدها و نیروگاه‌های برقآبی وجود دارد، با توجه به خشکسالی‌ها و کمبود منابع آب استفاده از برق نیروگاه‌های برقابی هم محدود شده است. به نظر می‌رسد با توجه به اظهارنظرهای اخیر خوش‌خلق، کاهش صادرات برق روی میز دولت قرار گرفته باشد و دلیل آن هم احتمالا پیش‌بینی اوج‌گیری پیک مصرف برق در فصل تابستان است. در حقیقت با پیش‌بینی افزایش نسبی دمای هوا در اکثر استان‌های کشور در هفته جاری و احتمال عبور پیک مصرف برق از محدوده ۵۰ هزار مگاوات، کاهش صادرات برق در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفته است. با این تفاسیر هنوز تکلیف آب و برق کشور در روزهای باقی مانده و گرم تابستانی مشخص نیست و بازهم باید خطاب به مردم گفت: لطفا در مصرف انرژی صرفه جویی کنید!