بیشترین جرم تهرانیها چیست؟/ چرا پایتخت نشینان زود درگیر میشوند؟
رئیس پلیس پایتخت بیشترین جرم تهرانیها را نزاع و درگیری بین دو نفر دانسته و معتقد است: سياري از اين نزاع ها نيازي به حضور پليس ندارد ولي با اين حال نيروي انتظامي اقدامات لازم را در اين زمينه انجام ميدهد. اما این اظهارات سردار ساجدینیا این سوال اساسی را ایجاد میکند که چرا آمار نزاع در تهران بالا است؟
سرویس اجتماعی فردا - فائزه نجارزادگان : بر اساس آمارهای پزشکی قانونی کشور میانگین روزانه ۱۶۰۰ شهروند به دلیل نزاع به پزشکی قانونی مراجعه کرده و تشکیل پرونده میدهند که در میان تهران جلودار آمارهاست. یعنی هر ساعت حدود ۶۶ نفر با هم درگیر شده که این درگیری منجر به جرح می شود.اينكه علت اين معضل چيست و چه نهادهايي بايد اقدامات لازم را انجام دهند، ميان كارشناسان و مسئولان متفاوت است ولي آنچه مسلم است كاهش آستانه تحمل ميان افراد جامعه. تحملي كه امروزه نداشتن آن سبب بروز مشكلاتي شده كه شايد تا پايان زندگي فرد آن را درگير سازد.
ابراز نگراني نمايندگان مجلس از افزايش آمار نزاع و درگيري
محمد علی اسفنانی، سخنگوي كميسيون قضايي مجلس در گفتگو با «فردا» ميگويد: موضوع كاهش آستانه تحمل افراد مساله جدي است كه سبب بروز بسياري از جرائم در كشور ميشود. اين مساله بايد به صورت جدي بررسي شود و اينكه چرا تهران با اين سرعت عريض و طويل شده و به نوعي به كلان شهر بي در و پيكرتبديل شده است جاي تامل دارد؟!
وي بي توجهي به موضوع اسكان مردم و امرار معاش آنها، بي توجهي به شهرسازي همچنين بي تفاوتي به تلفيق فرهنگهاي گوناگون را از علل كاهش آستانه تحمل افراد جامعه دانسته و ميافزايد: بيتوجهي به مساله كاهش آستانه تحمل افراد سبب بروز جرائم به ويه نزاع و درگيري ميان افراد ميشود.
اسفناني معتقد است كه قانون ممنوعيت سلاح سرد در پيشگيري از جرم نزاع و درگيري موثر نيست چراكه تنها با ممنوعيت ابزار، مرتكبين به دنبال ابزار جديد رفته و نميتوان تا قيامت مدام ابزارها را ممنوع كرد. لذا قانون ممنوعيت سلاح سرد خيلي اثر بخشي در كاهش جرائم ندارد و در اين قوانين تنها ابزار، جرم انگاري ميشود.
عليرضا سليمي، عضو كميسيون آموزش و تحقيقات نيز در اين رابطه نيز به «فردا» گفت: چند عامل اصلي سبب كاهش آستانه تحمل افراد شده است كه مهمترين آن فاصله از آموزشهاي ديني است. در حال حاضر با بيمهري به آموزههاي ديني و اخلاقي مواجه هستيم.
وي اظهارداشت: متاسفانه نزاع و درگيري فقط مربوط به قشر فقير نيست و اين مساله نيز ميان افراد متمول و ثروتمند نيز وجود دارد. لذا اين مساله نشان ميدهد، منشاء اقتصادي دليل معضل نزاع و درگيري نيوده بلكه اين مساله چند بعدي است و اينكه اين معضل را ناشي از مشكل اقتصادي بدانيم تحليل دقيقي نيست.
سليمي به موضوع تفريحات سالم و حلال اشاره كرد و بيان داشت: دستگاههاي كشور نبايد به دنبال شادي كاذب براي افراد جامعه باشند. برخي ارگانها به جاي اينكه كوتاهي خود را بپذيرند به مساله شاديهاي كاذب پرداخته و براي اوقات فراغت افراد برنامه جامع و غني ندارند.
اين نماينده مجلس تصريح كرد: در زمينه اوقات فراغت جوانان دچار نقص هستيم . وزارت ورزش و جوانان نيز به كما رفته و اقدام جدي در جهت ايجاد شادي حلال انجام نداده است. كه اين سبب كاهش آستانه تحمل افراد شده است
انتقاد از پراكندگي متولي فرهنگي جهت كاهش نزاع و درگيري
محمد باقر كجباف، روانشناس و عضو هيئت علمي دانشگاه اصفهان نيز ضمن تائيد موضوع افزايش نزاع و درگيري ميان افراد به دليل كاهش آستانه تحمل آنها به «فردا» ميگويد:سيستم اقتصادي و اجتماعي در جامعه دچار ضعف شده و اين موضوع كاهش آستانه تحمل افراد را كمتر كرده است. بسياري از خانوادهها قادر به به حل مشكلات اقتصادي و اجتماعي خود نيستند و اين معضل و ارتباط آن با فقر و بيكاري سبب بروز آسيبهاي اجتماعي همچون نزاع و درگيري ميشود.
وي ميافزايد: آموزش و ارتقاء آگاهي افراد در افزايش آستانه تحمل موثر است ولي نياز به فرهنگسازي دارد . صدا و سيما و نهادهاي آموزشي بايد بيشتر به مساله مهارت هاي اجتماعي افراد توجه كنند تا فرهنگسازي در جامعه تقويت شود.
اين روانشناس ضمن انتقاد به اين مساله كه متولي فرهنگ اجتماعي كشور پراكنده است، ميگويد: بايد همه دستگاهها هماهنگ با هم عمل كنند و با برنامهريزي منسجم جهت رفع و كاهش آسيبهاي اجتماعي داشته باشند.
فرهنگ عذرخواهی و کوتاه آمدن در کشور بسیار ضعیف شده است
محمدحسین میرجلیلی یکی از مدیران پزشکی قانونی تهران در رابطه با نزاع و درگيري گفته است: فرهنگ عذرخواهی و کوتاه آمدن در کشور بسیار ضعیف شده و اگر هر کدام از افراد بتوانند در عذرخواهی پیش قدم شوند آتش شعله ور شده طرف مقابل را میتوانند خاموش کنند. بسیاری از دعواها به این دلیل است که یک نفر حقوق دیگری را زیر پا گذاشته و طرف مقابل در مقام اعتراض بر میآید. گاهی اوقات وقوع یک نزاع ساده میتواند منجر به حوادثی تلخ شود و خانوادهها باید به فرزندان خود آموزشهای لازم را داده و رفتار آنها را زیر نظر بگیرند.
محمدی اصل، يك جامعهشناس، نيز معتقد است: عواملی که در یک جامعه باعث خشونت میشود، این است که نظم جامعه زیر سئوال میرود. زمانی که فرد احساس نظم در جامعه خود نکند، ممکن است در احقاق حق خود دچار خشونت شود. به نظر من اولین قدم برای جلوگیری از خشونت، قانونگذاری و قانونمندی است.
زیر پا گذاشتن قانون، خشونت را تشدید میکند و تشدید خشونت باعث بروز نزاع و درگیری میشود.
به گفته جوادی روانشناس، بیشترین موارد درگیری بین افراد جوان است، چرا که جوانان و نوجوانان به دلیل ویژگی های سنی که دارند، به نوعی هیجان طلب هستند و همین هیجانطلبی آنها باعث بروز برخی بزهها از سوی آنها میشود. این افراد ویژگی هایی مانند ناپختگی، بیتجربگی، انرژی زیاد و تحریکپذیری دارند و مستعد درگیری و زد و خورد و پیامدهای آن هستند. تعیین اهداف و برنامههای زندگی، رعایت اصول تربیتی و آموزشی از دوران طفولیت و ادامه آن در مقاطع مختلف زندگی، شناخت عواملی است که سبب ایجاد تنگناهای مختلف در زندگی افراد شده و کوشش در جهت رفع آن از جمله عواملی است که از بروز این درگیریها جلوگیری میکند.
حال به نظر ميرسد عليرغم اينكه اكثر كارشناسان و مسئولان بر افزايش نزاع و درگيري در كشور و كاهش آستانه تحمل افراد اذعان دارد، بايد برنامه جامعي از سوي دولتمردان اجرايي شود تا شاهد به حداقل رسيدن اين معضل اجتماعي باشيم. معضلي كه شايد در نگاه اول چندان جدي نباشد ولي ميتواند عواقب جبران ناپذير همچون حبس و اعدام به دليل قتل در درگيري به همراه داشته باشد و براي يك عمر بنيان خانواده را متزلزل سازد.