سومين هديه بزرگ ملت به تيم ديپلماسی

کمیل خجسته- اشتباه می‌کنند کسانی که فکر می‌کنند تشییع شهدای غواص‌ تمام شده است. تشییع عملی است که حاوی پیام است. پس تا پیام خود را تولید نکرده تشییع هم تمام نشده است. این تشییع، تکمیل‌کننده یک‌سه‌گانه بود. سه‌گانه‌ای که اگر درست روایت شود؛ می‌تواند به عنوان یک گزینه بُرنده برای دیپلمات‌های کشورمان عمل کند. اما اگر در تشتت و اختلاف داخلی؛ روایت آن تشییع سردرگم بماند می‌شود آنچه که نباید بشود که تاریخ ما پر است از ماجراهایی که فرصت‌های بزرگش تبدیل به تهدید شده‌اند. نهضت تنباکو که یک قیام ملی در دوره قاجار بود؛ منجر به دفع شر انگلستان استعمارگر شد. همین نهضت در سال‌های بعدش وقتی به دام تشتت و اختلاف دلسوزان منافع ملی افتاد؛ ثمره‌اش قدرت‌یابی مجدد استعمارگران در ماجرای مشروطه بود. با توجه به این شرایط است که نباید گذاشت یکی از "به یادماندنیترین حوادث انقلاب" در این برهه تاریخی اسیر حاشیه‌ها شود. روایت این ماجرا که یک موضوع ملی است نباید در چنبره گروه‌ها قرار گیرد. نباید اجازه داده شود که حواشی یک برنامه عظیم بر متن اصلی آن که همان نوع حضور مردم و صفوف فشرده آن‌ها در آن تشییع باشکوه است؛ غلبه کند. تشییع زمانی تمام می‌شود که روایت درست آن هم ارایه شود و گرنه حواشی می‌تواند پیام پر مضمون آن متن را هم بگیرد.

روایت اول و دوم

روایت‌ها مهم هستند چون تصویر ذهنی را از اتفاق می‌سازند. افراد بر اساس ذهنیتی که از ماجرا پیدا می‌کنند قضاوت می‌کنند و عمل می‌کنند. امریکایی‌ها در تحلیل‌هایشان درباره ایران دچار اشتباه می‌شوند چون تصویر درستی از واقعیت ایران ندارند. امریکایی‌ها بنا به حرف‌های اوباما تصویرشان اینست که تحریم‌ها توانسته ایرانی‌ها را تسلیم کند. همین تصویر است که باعث شده امریکایی‌ها لحن و عملشان گستاخانه شود. اوباما می‌گوید «فکر می‌کنم ترکیب یک مسیر دیپلماتیک که مسئله هسته‌ای را در یک طرف قرار داده و همزمان پیامی روشن به ایرانی‌ها بفرستد مبنی بر اینکه شما باید رفتار خود را بطور گسترده تغییر دهید و اینکه اگر شما به اقدامات تهاجمی بی‌ثبات‌کننده خود ادامه دهید، ما از متحدان خود حفاظت می‌کنیم. فکر می‌کنم این ترکیبی است که به صورت بالقوه نه فقط خیال دوستان ما را راحت می‌کند، بلکه تنش‌ها را نیز کاهش می‌دهد» تا زمانی‌که امریکایی‌ها تصویر درستی از ایران نداشته باشند نمی‌توانند رفتار درستی هم از خود نشان بدهند.

شهدای غواص

مردم ایران برای اصلاح این تصویر، سه هدیه بزرگ به تیمی دیپلماسی اهدا کرده‌اند. اعضا تیم دیپلماسی افرادی هستند که قادرند با ارائه درست این سه تصویر، رفتارهای امریکایی‌ها را تحت تاثیر قرار دهند و خودشان دست بالا را داشته باشند. این سه‌گانه‌ها هدایای بزرگ مردم به کشور هستند. مشارکت مردمی در انتخابات 92، جمعیت عظیم راهپیمایی 22بهمن همان سال و تشییع جنازه غواصان شهید سه‌گانه‌های مهمی هستند که می‌توانند تصویرهای نادرست را برهم می‌زنند. تحلیل‌ها را واژگون کنند و در نهایت در حوادث تاثیر گذارند. سه‌گانه‌ها به مثابه سلاح در دست دیپلمات‌ها قرار می‌گیرند. آن‌ها قوت قلب دیپلمات‌ها هم هستند یا به عبارتی "سرمایه اجتماعی پشت سر دیپلماسی نرمش قهرمانانه". سه‌گانه اول و دوم که به تعبیر رهبر انقلاب اسلامی مظهر "حماسه سیاسی"بودند در سال 92 بروز کردند. رهبری درباره این دو چنین می‌گویند «یقیناً حماسه‌ی سیاسی در دو حرکت بزرگ ملّت ایران جلوه‌ی بیشتری یافت: یکی حرکت انتخابات در نیمه‌ی اوّل سال، و دیگری راهپیمایی سراسری و عظیم ملّت در نیمه‌ی دوّم... شعارهای مردم، شعارهای پرمغز و پرمعنا و پرشور بود. چرا؟ تحلیلگرانی که مسائل گوناگون را تحلیل میکنند، این جور فهمیدند و به نظر ما درست فهمیدند؛ علّت این بود که امسال عوامل مؤثّر در سیاستهای استکباری، لحنشان نسبت به ملّت ایران بی‌ادبانه‌تر و توهین‌آمیزتر بود. چون در زمینه‌ی مسائل هسته‌ای مذاکرات انجام گرفته بود، سیاستمداران آمریکا اظهارِنظر کردند که معلوم میشود ملّت ایران از حرف خود برگشته است، از اصول خود صرفِ‌نظر کرده است! با این زمینه، لحنشان نسبت به ملّت ایران، لحن بی‌ادبانه و توهین‌آمیز بود؛ مردم اینها را شنیدند، دانستند. وقتی دشمن با چهره‌ی واقعی خود یا نزدیک به چهره‌ی واقعی خود در میدان حضور پیدا میکند، مردم انگیزه بیشتری و همّت بلندتری برای حضور پیدا میکنند؛ مردم چون دیدند آمریکایی‌ها نسبت به آنها بی‌ادبی میکنند و نسبت میدهند که از نظام جدا شده‌اند، خواستند در بیست‌ودوّم بهمن نشان بدهند که نسبت به نظام اسلامی و جمهوری اسلامی و پرچم برافراشته اسلام با همه‌ی وجود دل‌بسته‌اند. این نشان‌دهنده‌ی حسّاسیّت مردم ما و غیرت مردم ما در برابر دشمنی و شرارت دشمنان جمهوری اسلامی و دشمنان ایران است."

اما سه‌گانه سوم مهم‌تر از اولی و دومی بود. چون این سه‌گانه بعد از تهدیدهای پشت سر هم گزینه‌‌ی نظامی بود و بعد از زیاده‌خواهی بازرسی نظامی و بازجویی از دانشمندان هسته‌ای ودبه‌های بعد از لوزان.

توحید محور روایت سه‌گانه سوم

سه‌گانه اول و دوم یعنی انتخابات ریاست جمهوری و راه‌پیمایی 2بهمن محور مشترکشان، مشارکت عمومی مردم بود.

اما محور سه‌گانه سوم بر محور توحید قرار داشت. همان‌طور که پیام رهبر انقلاب اسلامی برای تشییع غواص‌ها با آن شروع می‌شد: «صلوات و سلام خدا بر شهیدان عزیز که مشعل توحید را با ایثار خود برفراز میهن اسلامی برافروختند.» توحید یک معنای عام در طول تاریخ دارد. «همیشه که بتِ سنگی و چوبی وجود ندارد. معنا و روح توحید عبارت است از این‌که انسان از غیرخدا عبودیّت نکند و در مقابل غیرخدا، جبهه بندگی به زمین نساید... هر جا نقطه مقابلِ این باشد، جاهلیت است.» ۱۰/۱۰/۱۳۷۳ بیانات در دیدار کارگزاران نظام و شهدای غواص «با ظهور و حضور خود، این فروغ خاموش نشدنی(توحید) را مدد رساندند.» روایت تشییع شهدا همان روایت جامعه موحدان است. اگر روایت این رخداد درست مخابره شود؛ تشتت نداشته باشد و همدل و هم‌زبان بین آحاد مردم باشد؛ آن‌وقت پیام بین‌المللی‌اش، آورده انقلاب اسلامی خواهد بود: روایت جامعه موحدان.

اصولا دیپلمات‌ها با داشته‌هایشان به میدان می‌روند. نداشته‌ها سودی برای آن‌ها ندارد. تیم دپیلماسی ما امروز دستش پر است از اینکه جامعه موحدان پشت سرش قرار دارند. مردم سومین هدیه‌بزرگشان را هم به آن‌ها اهدا کردند.

دیپلمات‌ها می‌دانند در جامعه‌ای که توحید محور حرکت جامعه است چه به توافق خوب برسند و چه ایستادگی کنند در هر دو صورت رستگار و پیروزند.