وقتی باز هم افکار عمومی محرم دولت نبود/حذف یارانه نان به بهانه آزاد پزی!

سرویس اقتصادی فردا: ماه رمضان نزدیک است و به زودی نوای ملکوتی رمضان از سفرهای افطار مردم شنیده می شود.سفره های افطاری که قوت غالبشان نان است و با گرانی های چند سال اخیر کالاهای اساسی، کوچکتر و کوچکتر شده و می شوند. هر چند هر سال با وجود وعده های مسئولین در خصوص کنترل بازار، باز هم رمضان رنگ و بوی گرانی به خود می گیرد و دیگر افکار عمومی به این گرانی ها عادت کرده اند اما رمضان امسال یک تفاوت اساسی با سال های گذشته دارد و آن آزادپز شدن نانواها و در پی آن گرانی های بیشتر نانی است که در سفره سحر و افطار برکت است و نمادی از روزی خانواده ها. هر چند سخنگوی دولت در تازه‌ترین اظهارات خود تاکید کرده که یارانه نان قطع نمی‌شود اما دیگر در کوچه و خیابان‌های تهران بزرگ، کمتر نانوایی دولتی یافت می شود و نانوایی ها همه به آزاد پزی روی آورده اند.آزاد پزی با طعم گرانی و بی کیفیتی! چرا آزاد پزی نه گرانی؟! در هر حال، بعد از گرانی نان در راستای فاز دوم هدفمنمدی یارانه ها که در آذر ماه سال گذشته رخ داد، بود که زمزمه های آزاد پز شدن نانوایی ها رنگ و بوی جدی تر ی به خود گرفت تا اینکه در فروردین ماه سال 94، رئیس اتاق اصناف ایران از برنامه‌ریزی برای حذف یارانه نان خبر داد. علی فاضلی در آن روزها گفت : چون نان قوت غالب مردم به‌ویژه قشر آسیب‌پذیر است، به دنبال راهکاری هستیم که با کمترین آسیب یارانه نان را در آینده‌ای نزدیک حذف کنیم. او از احتمال حذف یارانه نان تا سه ماه آینده خبر دادو تاکید کرد: باید به این سمت حرکت کنیم، تا نان به‌صورت غیریارانه‌ای در کل جامعه توزیع شود، چراکه یارانه در این بخش به نانوایی‌ها جز ایجاد رانت غیرمعقول چیزی در پی ندارد. مضاف بر آنکه دولت بودجه‌ای را برای کاهش قیمت نان درنظر می‌گیرد، اما در این بین برخی نانوایی‌ها با فروش آرد یارانه‌ای به قنادی‌ها و نانوایی‌های آزادپز تمام این زحمات را هدر می‌دهند تا به این ترتیب آزاد پز شدن نانوایی ها رسما کلید بخورد. آزاد پز شدنی که به نانوایی ها اجازه می‌دهد نان را بر اساس کیفیت و کمیت گران‌تر بفروشند اما نکته اینجاست که تجربه آذر ماه نشان داد، گرانی هم نمی‌تواند از دادن نان سوخته و خمیر به مردم جلوگیری کند.از سوی دیگر، به نظر می رسد دولت تصمیم گرفته یارانه‌ای که به گندم، آرد و نان پرداخت می‌کرده را به شدت کاهش دهد و منابع مالی آن را در بخش‌های دیگر اقتصاد و بودجه استفاده کند و به همین علیت اگر به یکباره تصمیم می‌گرفت یارانه نقدی نان را کاهش دهد یا قیمت نان را با مصوبه خود، گران کند، به طور قطع ممکن بود نارضایتی مردم را در پی داشته باشد و در واقع می توان گفت دولتی ها با حربه آزاد پزی نانوایی ها به نوعی افکار عمومی را منحرف کرده اند. در این میان روز به روز به تعداد نانوایی های آزاد پز اضافه می شود و این در حالی است که مجتبی خسروتاج، معاون بازرگانی داخلی وزارت صنعت در پاسخ به اینکه به نظر می‌رسد، تعداد نانوایی‌های آزاد پز در سطح شهر تهران به ویژه با آغاز سال جدید افزایش داشته است، آیا تصمیم جدیدی برای افزایش تعداد نانوایی‌های آزاد پز گرفته‌ شده ، اعلام کرده: تا به امروز تنها مصوبه‌ای که در رابطه با ساماندهی نظام گندم آرد و نان داده‌ایم، همان مصوبه 10 آذر ماه است که سال گذشته دولت تصویب کرد که برای هر استان با صلاحدید کارگروه‌های هر استان و در زیرمجموعه استاندار حداکثر تا سقف 30 درصد افزایش قیمت داشته باشیم. وی با تاکید بر این که برای ایجاد فضای رقابتی در بخش دیگر مصوبه دولت بنا شده تا اجازه داده شود 20 درصد نانوایی‌های سنتی،‌ صنعتی، حجیم و غیر حجیم به سمت آزاد پزی حرکت کنند، افزود: قرار شد تا این نانوایی‌ها سهمیه آرد یارانه‌ای دریافت نکنند و خودشان با کارخانجات آرد قرارداد ببندند. در عین حال اگر چه این نانوایی‌ها مشمول قیمت‌گذاری نمی‌شوند، ولی این بدان معنی نیست که رها شوند بلکه سازمان حمایت طبق چارچوبی که برای صنوف مختلف دارد، بر هر رسته صنفی نظارت می‌کند. معاون بازرگانی داخلی وزارت صنعت در پاسخ به این که به نظر می‌رسد، تعداد نانوایی‌های آزاد پز نسبت به پایان سال افزایش یافته گفت: آنچه در سراسر کشور تا پایان سال گذشته انجام شد، به طور میانگین 9 درصد نانوایی‌های سنتی و حجیم آزاد پز شدند و حتی به 20 درصد هم نرسید و تنها استان تهران بود که به این عدد دست یافت. گلایه های مردم در نانوایی ها " چقدرنان گران شده، معلوم نیست چرا حقوق کارمندها اضافه نمی شود.اینطورپیش برود نان هم نمی توانیم بخوریم."، " نان بربری این نانوایی یک روز بماند مثل لاستیک می شود اما خوب ما همین یک بربری فروشی را در این اطراف داریم.تازه به بهانه آزاد پزی گران هم کرده اما کیفیت هیچ!" ، "ببین نان ها چقدری شده!این که یک بچه را هم سیر نمی کند. "، " قبلا نان ها حداقل یک هوا از این بزرگتر بود تازه احساس می کنم نان نازک تر هم شده است."،" کنجدی که روی نان سنگک پاشیده‌اند حتی اندازه یک قاشق هم نیست اما 300 تومان نان را گران تر می کند!"و.... هر چند نانوایی ها هنوز هم شلوغند و صف ها ی نان طولانی است اما کافیست مدتی کوتاه در صف نان بایستی تا گلایه های مردم را بشنوی.گلایه هایی که وضعیت بد نان ها در آستانه رمضان را بهتر و بیشتر بیان می کنند. هر چند رسیدن به اقتصاد آزاد از آرزوی های کشورهای در حال توسعه است و ایران هم از این امر مستثنی نیست اما در هر حال رسیدن به این مهم ابزارها و زیر ساخت هایی را می طلبد که فشار به قشر متوسط و ضعیف جامعه را کم کند و این در حالی است که در حال حاضر به نظر می رسد، دولت یازدهم به بهانه اقتصاد آزاد به دنبال رفع مسئولیت خود در بازارهای مختلف اقتصادی از جمله نان است و به این وسیله می خواد تخلفات در حوزه بازارهای اقتصادی را از گردن خود باز کند.امری که بار فشار اقتصادی را در روزهای تحریم های برداشته نشده بیشتر کرده است.