وقتی گرانی پشت گرانی می‌آید/ نگرانی مردم از موج افزایش قیمت‌های تازه در بازار

سرویس اقتصادی فردا: گرانی بنزین به باور عمومی گرانی سایر کالاهای اساسی و خدمات را به همراه دارد. در واقع هر چقدر هم که دولتی‌ها از عدم گرانی کالاهای اساسی و خدمات بعد از قطع سهمیه‌های بنزین و تک نرخی شدن آن سخن بگویند اما مردم تنها واکنش بازار را می‌شناسند. بازاری که بی‌تردید تحت تاثیر نرخ حمل و نقل و جابه جایی کالا‌ها از محل تولید به محل مصرف است. جابه جایی که حالا با افزایش نرخ بنزین خواه و ناخواه گران شده و بی‌تردید بر سایر بازار‌ها تاثیر می‌گذارد. البته این گرانی‌ها مختص سال ۹۴ نیست و از سال گذشته موج قیمت‌ها از سال و روند صعودی گرفتن آن‌ها آغاز شه بود. در واقع پس از افزایش عوارض فروش آب شرب، گرانی ۱۰ درصدی قیمت برق و ۵ درصدی قیمت بنزین و سایر فرآورده‌ای نفتی، اضافه شدن یک بند ناشناخته به قبوض برق و گاز طبیعی و مسئولان دولت تدبیر و امید تاکید می‌کنند که اجرای فاز سوم قانون هدفمندی یارانه‌ها هنوز آغاز نشده است و مردم باید منتظر اجرایی شدن فاز سوم هدفمندی یارانه‌ها باشند. اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در اواخر سال گذشته و در واکنش به دور جدید گرانی حامل‌های انرژی تاکید کرده بود: «دولت از اختیارات قانونی خود برای افزایش بهای حامل‌های مختلف انرژی به ویژه گرانی ۱۰ درصدی قیمت برق استفاده کرده است.» در‌‌ همان روز‌ها نیز عنوان شده بود که «پیشنهاد دولت برای افزایش ۵ درصدی قیمت هر لیتر فرآورده‌های نفتی از ابتدای سال آینده برای توسعه پالایشگاه‌ها و زیرساخت‌های تأمین و توزیع فرآورده نفتی در کشور در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده است.» این در حالی بود که از اردیبهشت ماه سال ۹۳ و با اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها به ترتیب قیمت هر لیتر بنزین نیمه یارانه‌ای معمولی و سوپر ۷۰۰ و ۸۰۰ تومان و بهای هر لیتر بنزین معمولی و سوپر آزاد به ترتیب با قیمت ۱۰۰۰ و ۱۱۰۰ تومان در جایگاه‌های سوخت عرضه می‌شود. حالا هم با گران شدن بنزین و گاز که بلافاصله بعد از تک نرخی شدن بنزین، گرانی ۱۵ درصدی‌اش اعلام شد، نگرانی‌ها از موج گانی و تورم تازه بیشتر و بیشتر می‌شود. وضعیت بازار بعد از گرانی بنزین در حالی که مسئولین در دولت از عدم گرانی حمل و نقل سخن می‌گویند، با افزایش رسمی قیمت بنزین، برخی فروشندگان معتقدند که شرکت‌های پخش به بهانه افزایش قیمت سوخت، کرایه حمل را افزایش داده‌اند و عمده‌فروشان هم در فروش دست به عصا شده‌اند و معتقدند شاید گرانی در راه باشد. خرده‌فروشان می‌گویند، شرکت‌های پخش کالا که در گذشته کالا‌ها را به صورت رایگان در اختیار آن‌ها قرار می‌دادند، صحبت از این می‌کنند که با گرانی رسمی بنزین از یک سو، برداشته شدن سهمیه‌ها و زمزمه برداشته شدن سهمیه بنزین براساس پیمایش و موارد دیگر، دیگر حمل کالا را به صورت رایگان انجام نخواهند داد و همین امر، ممکن است برخی افزایش قیمت‌ها را برای فروشندگان خرده‌فروش در بازار به دنبال داشته باشد. نگرانی از افزایش قیمت از سوی تولیدکنندگان به دلیل افزایش نرخ گاز و بنزین نیز موضوع دیگری است که احتمال وقوع گرانی‌های تازه را افزایش می‌دهد. این اتفاق اما در حالی رخ داده که رفع معضلات اقتصادی و مبارزه با گرانی یکی از جدی‌ترین وعده‌های حسن روحانی در روزهای تبلیغاتی انتخاب بود. وی در یکی برنامه‌های انتخاباتی خود، مساله مهار تورم را اساسی قلمداد کرده بود و گفته بود: «مردم دائما دچار نگرانی هستند که برای تامین کالاهای روزمره خود، که امروز یک قیمت دارد، در روزهای آینده چه قیمتی باید پرداخت کنند بنابراین راه‌حل اصلی رفع موانع تولید است.» با این حال اما با گذشت بیش از ۲ سال از فعالیت دولت یازدهم نه تنها این نگرانی‌ها حل نشده بلکه بر میزان آن اضافه شده است و حالا با حذف ناگهانی و بی‌اطلاع سهمیه‌های بنزین و یارانه بگیرهای پردرامد، بی‌اعتمادی بین مردم بازگشته و همه از خود می‌پرسند، کجاست شعار صداقت و شفافیت؟!