"قانون بازبینی کنگره"ازاوباما چه می‌خواهد؟
طرح "قانون بازبینی توافق هسته‌ای ایران" رئیس‌جمهور آمریکا را ملزم می‌سازد که در صورت دستیابی به توافق هسته‌ای بین ایران و گروه ۱+۵، تحریم‌های هسته‌ای کنگره را تنها پس از تصویب این توافق در سنا و مجلس نمایندگان آمریکا تعلیق کند.
در گزارش حاضر نگاهی خواهیم داشت به بخش‌های کلیدی این گزارش.
بازبینی کنگره:
نهایتا پنج روز پس از اینکه ایران و گروه 1+5 به توافق هسته‌ای جامع دست یافتند، اوباما باید مدارک زیر را به کنگره ارائه کند:
1. متن توافق و تمام اقلام مربوط به آن،
2. یک ارزیابی درباره راستی‌آزمایی پایبندی ایران به تعهداتش، و
3. تأییدیه‌ای مبنی بر اینکه این توافق با اهداف آمریکا در حوزه عدم اشاعه هسته‌ای سازگار بوده و تهدیدی برای امنیت ملی آمریکا نیست بالاخص اینکه ایران اجازه نخواهد داشت تا فعالیت‌های مرتبط با تسلیحات هسته‌ای را پیگیری کند. تحریم‌های کنگره در دوره بازبینی توافق تعلیق نخواهند شد.
باراک اوباما اجازه نخواهد داشت به مدت 52 روز پس از تسلیم توافق به کنگره تحریم‌های ضد ایرانی این نهاد را تعلیق یا لغو کرده و یا به نحوی کاهش دهد. در این طرح علاوه بر یک دوره 30 روزه اولیه بررسی توافق، 12 روز اضافی دیگر پیش‌بینی شده که در صورت تصویب یک قانون توسط کنگره و ارسال آن به رئیس‌جمهور اعمال می‌شود. اگر رئیس‌جمهور این قانون را وتو کند، کنگره 10 روز دیگر فرصت خواهد داشت تا با جمع‌آوری آراء لازم این وتو را خنثی کند. (برای کسب اطلاعات بیشتر درباره وتوی رئیس‌جمهور آمریکا اینجا را ببینید)
اگر توافق بین 10 جولای (19 تیر) و 7 سپتامبر (16 شهریور) ارائه شود - یعنی همزمان با تعطیلات کنگره در ماه آگوست - دوره بازبینی به 82 روز افزایش می‌یابد (60 روز به علاوه 12 روز برای وتوی رئیس‌جمهور و 10 روز دیگر برای خنثی کردن وتو توسط کنگره).
در طول این مدت، کنگره می‌تواند جلسات استماع برگزار کرده، و توافق را تأیید یا رد کرده و یا هیچ موضعی در قبال آن اتخاذ نکند. عدم موضع‌گیری کنگره به اوباما اجازه خواهد داد که از اختیارات اولیه‌اش برای تعلیق تحریم‌ها استفاده کند.
تصویب یک قطعنامه مشترک در رد توافق (علی‌رغم وتوی رئیس‌جمهور) در دوره زمانی بازبینی به صورت دائمی رئیس‌جمهور را از لغو و یا تعلیق تحریم‌های کنگره‌ای برحذر خواهد داشت. این قانون همچنین به وضوح اعلام می‌کند که لغو دائمی تحریم‌های ضد ایرانی کنگره نیازمند یک رأی‌گیری دیگر بوده و رأی مثبت کنگره به قطعنامه‌ای در حمایت از توافق هسته‌ای ایران به معنای لغو دائمی تحریم‌ها نیست بلکه صرفا رئیس‌جمهور را قادر می‌سازد که آنها را تعلیق کند.
بر اساس یکی از بندهای قانون بازنگری در توافق هسته‌ای ایران رأی‌گیری کنگره درباره آغاز اجرای توافق نخواهد بود. اما اگرچه توافق پس از امضاء اجرا می‌شود به دلیل اینکه برخی از تحریم‌های هسته‌ای را کنگره اعمال کرده و تنها این نهاد است که می‌تواند آنها را لغو کند، بنابراین این رأی‌گیری فرصتی در اختیار نمایندگان قرار خواهد داد تا اقدام مقتضی را درباره این تحریم‌ها اتخاذ کنند.
نظارت کنگره و پایبندی ایران به تعهداتش
پس از دوره بازبینی کنگره، رئیس‌جمهور آمریکا باید هر 90 روز یکبار گزارشی را درباره پایبندی ایران به توافق ارائه نماید. اگر رئیس‌جمهور نتواند پایبندی ایران را تأیید کرده و یا اعلام نمایند که این کشور از مفاد توافق نامه عدول کرده است، کنگره می‌تواند فورا رأی‌گیری کرده و تحریم‌هایی که تعلیق و یا لغو شده بودند را بار دیگر اعمال کند.
این طرح همچنین رئیس‌جمهور آمریکا را ملزم می‌سازد که گزارش‌هایی مشروح - دوبار در سال - درباره مسائلی چون برنامه هسته‌ای ایران، برنامه موشک‌های بالستیک و حمایت تهران از تروریسم، بالاخص علیه آمریکا و متحدان آن، و نیز وضعیت حقوق بشر تهیه کرده و به کنگره ارائه کند. کنگره مدعی شده می‌تواند با استفاده از این اطلاعات در صورت اقدامی تروریستی با حمایت ایران علیه آمریکا واکنش مناسب را ارائه دهد.