طنز: از واشرسرسلیندر تا رئال زاراگوزا

تریبون مستضعفین -رضا احسان پور

انتقاد کردن، از جمله مواردی است که امروزه از رونق خوبی برخوردار است. این رونق به حدی است که نقد کردن و منتقد بودن، می‌تواند ممر درآمد و راه نان‌خوری به حساب آید. (دیده‌ام که می‌گویم!)

هر انتقاد از چند بخش تشکیل شده است:

۱- نقد:

به چیزی که در مورد چیزی گفته می‌شود، نقد می‌گویند. اینکه چه چیزی در مورد چه چیزی بیان شود، خیلی مهم نیست. مهم، نفس بیان چیزی در مورد چیزی است. امروزه به نقد بعنوان یک علم نگریسته می‌شود که هم کسانی که علم نقد دارند و هم کسانی که نقد بلد نیستند، ادعای منتقد بودن دارند؛ این موضوع از ویژگی‌های منحصر به فرد نقد و انعطاف‌پذیری آن است. مثل دانشجو شدن که دیگر فقط کافی است شما در آزمون سراسری شرکت کنید و بقیه امور بستگی به توانایی مالی شما دارد.

نقد انواع مختلفی دارد؛ از جمله:

۱-۱- نقد سازنده:

از آنجایی که هر کسی هر چیزی در مورد هر چیزی می‌گوید به گمان خودش نقد سازنده‌ای است، لذا به هر چیزی که هر کسی در مورد هر چیزی می‌گوید، نقد سازنده می‌گویند.

۱-۲- نقد غیرسازنده:

به هر چیزی که هر کسی که از او خوشمان نمی‌آید در مورد هر چیزی می‌گوید، نقد مخرب می‌گویند.

۲- منتقد:

به کسی که چیزی در مورد چیزی می‌گوید، منتقد می‌گویند. به تعداد آدم‌ها، منتقد داریم. کافی است شما، چیزی در مورد چیزی بگویید؛ از آن لحظه شما می‌توانید ادعای منتقد بودن داشته باشد. از آنجایی که منتقد بودن نیاز به مدرک و کارت عضویت ندارد، هر کسی می‌تواند منتقد به حساب بیاید.

۳- روش نقد:

مهم‌ترین اصل نقد در بیت «هیچ ترتیبی و آدابی مجوی / هر چه می‌خواهد دل تنگت بگوی» بیان شده است. فقط کافی است چیزی بگویید. با توجه به اینکه هر کسی می‌تواند ادعا کند که "من پایه‌گذار رسم و روش و مکتب جدید در نقد هستم"، هر طور که چیزی در مورد چیزی بگوید، می‌توان بعنوان روش نقد مختص او، از او پذیرفت. یکی از ساده‌ترین ترفندهای نقد، رد و مخالفت است. یعنی شما فقط در نکوهش و مذمت هر چیزی، هر چیزی که خواستید بگویید. اینکه منتقد از چیزی خوشش نیاید، باعث می‌شود که همیشه و همه جا برای نقد دعوت شود و پاکت بگیرد.

۴- موضوع نقد:

بسته به موضوع یا همان چیزی که شما بعنوان منتقد در موردش چیزی می‌گویید، شما می‌توانید منتقد تخصصی یا عام باشید. اگر فقط روی یک موضوع تمرکز کنید و تمام عمرتان در مورد همان چیز، چیز بگویید، منتقد تخصصی هستید. اگر دایره انتخاب خود را گسترده‌تر کرده و الا برای آن حد و حدودی قایل نباشید، شما یک منتقد عام هستید. هر دوی این جنس از منتقدین درآمد خوبی دارند ولی بعضی معتقدند، گروه دوم جامع الاطراف‌تر از گروه اول هستند. چرا که دایره چیزگویی آنها از واشر سرسیلندر تا جنبش دانشجویی و از نازایی نهنگ‌های اقیانوس آرام تا رئال زاراگوزا ادامه دارد. هم مخاطب گسترده‌تری دارند و هم بهرحال یک جا از حرفشان را می‌شود متوجه شد.