روش تشخیص دوقلوهای گناهکار و بی‌گناه!

ایسنا: شانس مطابقت دی‌ان‌ای بین دو فرد غیرخویشاوند، حدود یک در میلیارد است و برای دو خواهر و برادر خونی، این احتمال به یک در 10 هزار می‌رسد، اما دوقلوهای همسان، پروفایل دی‌ان‌ای دقیقا یکسانی دارند. این موضوع، مشکلات قانونی را به وجود می‌آورد، زیرا امکان تشخیص این که در یک جنایت کدام یک از این دوقلوها گناهکار و کدام یک بی‌گناه است، بسیار دشوار است. پیش‌تر، شیوه‌های مختلفی برای تشخیص دی‌ان‌ای دوقلوها ارائه شدند که یکی از آن‌ها، روش «تحلیل جهش» نام دارد؛ در این روش، تمامی ژنوم هر دوی دوقلوها به منظور شناسایی جهش‌هایی که ممکن است در ژنوم یکی از آن‌ها رخ داده باشد، توالی داده می‌شوند. چنانچه یک جهش ژنتیکی در مکان خاصی در ژنوم یکی از دوقلوها شناسایی شود، همان مکان خاص را می‌توان در نمونه موردی صحنه جنایت جست‌وجو کرد؛ با این حال، این شیوه بسیار گران و زمان‌بر است و نیروهای پلیس با بودجه پایین نمی‌توانند از آن بهره بگیرند. «گروه تحقیقات ژنتیکی پزشکی قانونی» دانشگاه هادرسفیلد به تازگی راهکاری را برای حل این مشکل یافته‌ است. شیوه ارزان‌تر و سریع‌تر جدید مبتنی بر مفهوم «متیلاسیون دی‌ان‌ای» است و این مولفه، مکانیسم مولکولی است که ژن‌های مختلف را فعال و غیرفعال می‌کند. زمانی که دوقلوها سن‌شان بالا می‌رود، میزان تفاوت بین آن‌ها افزایش می‌یابد، زیرا بیشتر در معرض محیط‌های متفاوت قرار می‌گیرند. به طورمثال، ممکن است یکی از دوقلوها سیگار مصرف کند یا این که یکی از آن‌ها شغلی در فضای باز و دیگری کار دفتری داشته باشد؛ این امر موجب تغییر وضعیت متیلاسیون دی‌ان‌ا‌ی آن‌ها می‌شود. برای اجرای شیوه تحلیل ارزان و سریع‌ جدید، تیم علمی روشی موسوم به تحلیل منحنی مذاب با تفکیک‌پذیری بالا (HRMA) ارائه داده‌اند. شیوه HRMA دی‌ان‌ای را در معرض دماهای بالا (دمای ذوب) قرار می‌دهد تا زمانی که پیوندهای هیدروژنی آن بشکنند؛ هر چه پیوندهای هیدروژنی بیشتری در دی‌ان‌ای حاضر باشند، دمای بالاتری برای شکستن این پیوندها لازم است. در نتیجه، چنانچه یک توالی دی‌ان‌ای بیش از توالی دیگر متیله شود، دماهای ذوب دو نمونه موردی، متفاوت خواهند بود؛ این اختلاف را می‌توان اندازه‌گیری و تفاوت بین دو دوقلوی همسان را مشخص کرد. دانشمندان پذیرفته‌اند که شیوه HRMA دارای محدودیت‌هایی است، زیرا به طور مثال، دوقلوهای جوان یا دوقلوهایی که در محیط‌های مشابه‌تر بزرگ می‌شوند، شاید تفاوت‌های متیلاسیون کافی را نداشته باشند. همچنین، این شیوه به کمیت نمونه‌موردی بالایی نیاز دارد که ممکن است در صحنه جنایت وجود نداشته باشد. با این حال، محققان دانشگاه هادرسفیلد به پیشرفت قابل‌توجهی در زمینه ارائه آزمایش سریع و ارزان برای تشخیص‌دادن دی‌ان‌ای دوقلوهای همسان در پزشکی قانونی دست پیدا کرده‌اند. جزئیات این دستاورد علمی در مجله Analytical Biochemistry منتشر شد.