ماهی زردک نخورید

ایسنا: زرده‎پرها گروهی از کپور ماهیان بزرگ آب‎های شیرین هستند و با نام‎های زردک و سس ماهی نیز معروف هستند. تقریباً همه‌ی خانواده دسته Barbus در مقایسه با کپور که به طور نمونه در لجن‎های بستر استخرها و آب‎های آرام ساکن می‎شوند، زرده‎پرها معمولاً در بسترهای شنی و سنگی در آب‎هایی با جریان تند با حجم اکسیژن حل شده بالا یافت می‎شوند. یک زرده‎پر بالغ طولی بین 25 تا 105 سانتی‎متر و وزنی بین 200 گرم تا 10 کیلوگرم دارد اگرچه وزن‎های حدود 1 تا 2 کیلوگرم بیشتر معمول هستند. اندازه زرده‎پرها در رودخانه‎های بزرگ از این نیز تجاوز می‎کند. بدنش کشیده و از طرفین کمی فشرده است و سر و فلس‎های بزرگی دارد. رنگ پشت آن قهوه‎ای تیره در طرفین زرد و در ناحیه شکم سفید است. علت نام‎گذاری آن باله‎های زردی است که دارد، دهانش در زیر قرار گرفته است. زرده‎پرها دارای دو جفت سبیل هستند. یک جفت سبیل بلند در جلوی دهانشان واقع شده که به‌وسیله آن می‎توانند به‌راحتی موقعیت خود را در مسیر حرکتیشان تشخیص دهند و یک جفت سبیل کوتاه‎تر در زیر چانه دارند. نوع دیگری از زرده‎پر در حوضه‌ی خزر وجود دارد که سری پهن و اندازه‎ای بزرگ‎تر دارد اما اخیراً بسیار کمیاب است. این دو گونه را از روی موقعیت باله پشتی می‎توان شناسایی کرد که در گونه مورد بحث برخلاف آن گونه دیگر نسبت سر به دم نزدیک‎تر است. نوع دیگر همیشه در قسمت‎های میانی رودخانه که دارای بستر قلوه‎سنگی و دمای متوسط ۱۵ تا ۲۰ درجه سانتی‎گراد به سر می‎برد. این ماهی از مواد گیاهی، بذر علوفه، حشرات آبزی، سخت‎پوستان کف‎زی و بچه ماهی‎ها تغذیه می‎کند. نرها در چهار سالگی و ماده‎ها در پنج سالگی بالغ می‎شوند. ماهی نر در زمان تخم‎ریزی روی سر و بدن برجستگی‎های مرواریدی دارد. زرده‎پرها بیشتر در رودخانه‎های اروپا و آسیای مرکزی زندگی می‎کنند. آنها هم‌چنین در آفریقا نیز یافت می‎شوند. نام Barbel از واژه لاتین Barba به معنی ریش یا هرگونه برآمدگی تیز شبیه مو استنتاج شده است که اشاره به حسگرهای مو مانند رشد کرده در طرفین دهان زرده‎پر دارد. باید توجه داشت که زرده‎پر یا زردک تخم‎های سمی دارد و خوردنش باعث تهوع و سرگیجه می‎شود. این ماهی در گیزه‎رود که یکی از رودخانه‎های مهم و پر آب شهرستان نورآباد است زندگی می‎کند که از ادغام رودخانه گچینه و بادآور ایجاد شده و به عنوان یکی از سرشاخه‎های رودخانه سیمره محسوب می‎شود. این منطقه طبیعتی چشم نواز دارد که می‎توان از آن به عنوان زیستگاه مناسبی برای حیواناتی از قبیل شنگ، سمور، انواع موجودات آبزی و پرندگان کنار آبزی نام برد.