کدام شهرها شاهدخورشیدگرفتگی هستند؟
در آخرین روز اسفند 93 یک کسوف کلی نادر در جهان رخ خواهد داد که در بخشهایی از گرینلند، اروپا و شمال آفریقا قابل مشاهده خواهد بود. این آخرین خورشیدگرفتگی سال 93 خواهد بود که در ایران بصورت جزئی در بخشهای شمالی و غربی و در 19 شهر کشور مشاهده خواهد شد.
خورشیدگرفتگیهای کلی نسبتا نادر هستند و بطور میانگین تنها یک یا دو مورد در سال قابل مشاهده هستند. پس از گرفت امروز (جمعه)، تنها چهار کسوف کلی دیگر تا سال 2020 رخ خواهد داد. پس از آن دیگر این نوع خورشیدگرفتگی تا سال 2034 دیده نخواهد شد.
همچنین پس از سال 2034، تنها دو مورد خورشیدگرفتگی کلی در سال 2053 و 2072 خواهد بود.
خورشیدگرفتگیهای خاص در دورههای تناوبی رخ میدهند و این یکی، بخشی از دوره 120 ساروسی است که دانشمندان بررسیهای زیادی روی آن انجام دادهاند.
دوره 120 ساروسی به یک مجموعه بسیار خاص از کسوفها گفته میشود که هر 18 سال و 11 ماه و هشت ساعت رخ میدهد. کسوف روز جمعه، شصت و یکمین گرفت از 71 گرفت دوره 120 ساروسی است. اولین خورشیدگرفتگی دوره ساروسی در 933 بعد از میلاد مسیح رخ داد. گرفت بعدی این چرخه در 30 مارس 2033 رخ خواهد داد.
این خورشید گرفتگی از شرق اقیانوس اطلس و جنوب دماغه گروئنلند از ساعت 8 و 18 دقیقه به وقت جهانی (UT) آغاز میشود و پس از عبور از اقیانوس اطلس در شمال سیبری به پایان میرسد. بهترین مکان رصدی این پدیده نجومی شمال کشور نروژ، شرق منطقه ایسلند و داخل اقیانوس اطلس خواهد بود و این مناطق، طولانیترین مدت گرفت را از دید ناظر زمینی خواهند داشت.
بیشترین زمان این گرفت دو دقیقه و 47 ثانیه است که در ساعت 9 و 46 دقیقه و 47 ثانیه امروز به وقت جهانی (UT) اتفاق میافتد.
مشاهده خورشیدگرفتگی در ایران
19 شهر ایران در مناطق شمالی و غربی کشور از جمله تهران میتوانند این خورشیدگرفتگی را بصورت جزئی مشاهده کنند. اگرچه امکان رصد این پدیده در تهران بسیار کم خواهد بود، شروع آن از ساعت 13 و 43 دقیقه روز جمعه بوده که در حدود ساعت 14 و 25 دقیقه به پایان خواهد رسید و بهترین زمان رصد برای علاقه مندان این گرفت در شهر تهران ساعت 14 و 5 دقیقه است.
دیگر شهرهای ایران که قادر به مشاهده آخرین کسوف سال 93 خواهند بود، عبارتند از:
اراک (شروع 13:48- پایان 14:11)
اردبیل (شروع 13:19- پایان 14:39)
ارومیه (شروع 13:10- پایان 14:36)
ایلام (شروع 13:31- پایان 14:14)
بجنورد (شروع 13:56- پایان 14:34)
تبریز (شروع 13:13- پایان 14:38)
خرمآباد (شروع 13:46- پایان 14:07)
رشت (شروع 13:27- پایان 14:36)
زنجان (شروع 13:28- پایان 14:33)
ساری (شروع 13:44- پایان 14:30)
سمنان (شروع 13:55- پایان 14:20)
سنندج (شروع 13:25- پایان 14:26)
قزوین (شروع 13:33- پایان 14:30)
قم (شروع 13:50- پایان 14:15)
کرج (شروع 13:40- پایان 14:27)
کرمانشاه (شروع 13:30- پایان 14:19)
گرگان (شروع 13:48- پایان 14:31)
همدان (شروع 13:34- پایان 14:21)
البته باید هشدار داد که رصد این پدیده آسمانی باید با رعایت کامل استانداردها و اصول ایمنی انجام شود. رصد این پدیدههای نجومی بدون توجه به جنبههای ایمنی و با چشم غیرمسلح میکنند، ممکن نبوده و همچنین در برخی موارد مضراتی هم به همراه دارد.
بیشترین آسیبها در گرفتهای جزئی اتفاق میافتد چرا که تا دقایقی قبل از گرفت کامل، بدون فیلتر نمیتوان گرفت جزئی را تشخیص داد و افرادی که در این زمان اقدام به رصد خورشید میکنند، آسیبهای جبران ناپذیری را متحمل میشوند.
رصدگران باید برای رصد این پدیده از استفاده مستقیم تلسکوپها و دوربینهای دو چشمی پرهیز کرده و قبل از رصد این پدیده این وسایل به فیلترهای ویژه مجهز شوند و یا رصد به صورت غیر مستقیم انجام شود.
از دیگر رویدادهای جالب امروز باید به اندازه بزرگتر ماه در آسمان در زمان این گرفت اشاره کرد.