واردات خودرو، بدون واسطه برای همه

فردا: تکلیف واردات خودرو بالاخره مشخص شد. بعد از منحصر شدن واردات به چند شرکت واردکننده، شورای رقابت از تعیین قیمت خودروهای وارداتی خارجی کنار کشید. اما وزارت صنعت سرانجام کوتاه آمد و واردات خودرو را آزاد کرد. از این به بعد مردم می‌توانند بدون هیچ واسطه‌ای، خودروی دلخواه‌شان را وارد کنند. «انحصار واردات خودرو لغو شد». نمی‌دانیم باید خوشحال شویم یا منتظر اظهارات روزهای آینده مسئولان باشیم. اگر به این خبر باشد از این پس می‌شود با بودجه مناسبی که برای خرید خودرو کنار گذاشته شده است یک خودرو لوکس خارجی خرید و در خیابان‌ها ویراژ داد. اما زود قضاوت نکنید. این همه ماجرا نیست. در یک هفته اخیر بحث واردات خودرو داغ داغ بوده و شرکت‌های واردکننده از یکسو و از سوی دیگر، شورای رقابت و درنهایت وزارت صنعت، معدن و تجارت بر سر اینکه چه کسی باید حق واردات خودرو را داشته باشد اختلاف نظر داشتند. همه مردم می‌توانند خودرو وارد کنند دیروز یکی از اعضای شورای رقابت اعلام کرد که واردات خودرو آزاد شد. این فرد که نخواسته نامش فاش شود در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به لغو انحصار واردات خودرو می‌گوید که بر اساس بخشنامه جدید هر کسی می‌تواند ثبت سفارش کند و خودروی خارجی وارد کشور کند. او درباره طرح واردات خودرو در جلسه شورای رقابت بیان می‌کند:«ما هفته قبل درباره نمایندگی‌هایی که خودروی خارجی وارد می‌کردند و شامل 35 نمایندگی می‌شدند، اعتراض کردیم که باید این موضوع از انحصار خارج شود و فضا رقابتی باشد». این عضو شورای رقابت با تاکید بر اینکه حاصل این اعتراض، جلسه با حضور آقای نعمت‌زاده و طرح موضوع با ایشان شد ادامه می‌دهد که ما به این موضوع اشاره کردیم که هر ایرانی باید بتواند براساس شاخص‌ها و تعرفه‌ها خودروی موردنظر خود را وارد کند. او اضافه می‌کند که بنابراین ایشان بخشنامه‌ای صادر کردند که از 30 بهمن 1393 هر ایرانی می‌تواند از طریق گمرک خودرو موردنظر خود را وارد کند، بنابراین موضوع از دستور جلسه شورای رقابت خارج شد. انصراف شورای رقابت از تعیین قیمت روز پنجشنبه رئیس شورای رقابت اعلام کرد که این شورا رسماً تصمیم گرفته که دیگر در حوزه بازار خودروهای وارداتی دخالت نکند. همزمان با اصلاح ضوابط قیمت‌گذاری خودروهای وارداتی توسط وزارت صنعت، رضا شیوا گفت که به اعتقاد شورای رقابت اگر امتیاز کالاهای سرمایه‌ای از جمله خودرو به واردکنندکان رسمی داده شود در بازار نوعی انحصار ایجاد خواهد شد. اما در طول جلسات خود با وزارت صنعت امکان واردات خودرو توسط اشخاص حقیقی و حقوقی نیز فراهم شود. او با بیان اینکه قرار شده این افراد بابت واردات 3 درصد ارزش CIF خودرو برای گارانتی را به شرکت‌های رسمی پرداخت کنند، تاکید کرد که اگر واردکنندگان درمورد این درصد اعتراضی دارند باید این موضوع را با وزارت صنعت در میان بگذارند و با این وزارتخانه به توافق برسند. چرا شورای رقابت منتقد انحصار خودرو است؟ شورای رقابت به استناد اطلاعات خود بازار این خودروها را انحصاری اما وزارت صنعت با این ادله که هم‌اکنون 35 نمایندگی فعال در بازار خودروهای وارداتی فعالیت می‌کنند اعتقادی بر انحصاری بودن بازار نداشت. درنهایت قرار شد شورای رقابت طی رایزنی‌هایی با این وزارتخانه اقدام به اعلام نظر نهایی خود درمورد بازار خودروهای وارداتی کنند. سازمان حمایت، 30 شرکت را مأمور واردات خودرو کرد در اولین روز اسفند، سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در نامه‌ای به 30 شرکت واردکننده رسمی خودرو، ضوابط تعیین قیمت خودروهای وارداتی را ابلاغ کرد. بر این اساس مشخص شد که تنها کسانی که حق واردات خودرو را از این پس خواهند داشت همین 30 شرکت واردکننده هستند. واردکننده‌ها قیمت‌گذار خودروهای وارداتی شدند چهار روز بعد، رئیس سازمان حمایت از محول‌شدن قیمت‌گذاری خودروهای وارداتی به واردکنندگان خبر داد. سیدمحمود نوابی روز سه‌شنبه هفته گذشته گفت: «واردکنندگان براساس این معیارها باید قیمت‌گذاری کنند که درحال حاضر 35 نمایندگی رسمی و 10 شرکت نیز به‌صورت واسطه در زمینه واردات خودرو فعالیت می‌کنند». خودروهای وارداتی گران شدند تنها یکی، دو روز زمان نیاز بود تا آثار انحصاری شدن واردات خودرو در بازار دیده شود. ایسنا نوشته بود با ابلاغیه وزارت صنعت، معدن و تجارت، اختیار بیش از 70 درصد بازار خودروهای وارداتی ایران در دستان یک خانواده قرار گرفته است. پس از افزایش قیمت‌ها در بازار آزاد، نمایندگی‌های رسمی خودروسازان خارجی از احتمال افزایش قیمت رسمی این محصولات خبر داده‌اند. واردات خودرو آزاد شد سرانجام پس از کشمکش‌های فراوان میان وزارت صنعت و معدن و شورای رقابت دیروز اعلام شده که آقای نعمت‌زاده، وزیر صنعت و معدن بخشنامه‌ای صادر کرده که طبق آن از سی‌ام بهمن امسال هر ایرانی می‌تواند از طریق گمرک، خودرو مورد نظر خود را وارد کند. بالاخره کدام یک: 3، 5 یا 7 درصد هزینه گارانتی؟ روز چهارشنبه هفته پیش ابلاغیه ضوابط تعیین قیمت فروش خودروهای وارداتی که از سوی وزیر صنعت منتشر شده بود، رسانه‌ای شد. یکی از بندهای مهم این ابلاغیه، تاکید بر این نکته است که واردکننده موظف است 3 درصد معادل ریالی ارزش CIF هر دستگاه خودرو را بابت گارانتی، وارداتی و ارائه خدمات پس از فروش به نماینده رسمی پرداخت کند. این نوع قیمت‌گذاری اگرچه با اعتراض رسمی انجمن واردکنندگان خودرو نیز همراه شده، اما دارای یک ابهام قانونی نیز هست. چراکه بر اساس ضوابط تعیین قیمت فروش خودروهای وارداتی که توسط سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان ابلاغ شده، قیمت نهایی فروش نقدی به خریداران این خودروها را به گونه‌ای تنظیم کرده که 7 درصد مبلغ قیمت تمام شده بابت سایر هزینه‌ها و سود نمایندگی و واردکننده در نظر گرفته شود.