از کارت جهیزیه تا وام ازدواج، آیا دولت روحانی ازدواج را آسان کرد؟

گروه اقتصادی فردا: ازدواج این روز‌ها می‌رود به حلقه گم شده زندگی نسل جوان تبدیل شود چرا که با افزایش هزینه‌های زندگی و گرانی خرج عروسی و جهیزیه و چشم و هم چشمی‌های موجود، دیگر کسی به ازدواج نمی‌اندیشد. این در حالی است که مرد و زن با توجه به نیازهای روحی، عاطفی، جسمی و جنسی‌ای که دارند، مکمل یکدیگرند و برای داشتن زندگی گوارا و سعادتمند، جفت شدن و در کنار یکدیگر قرار گرفتنِ این دو، اجتناب ناپذیر است. در این می‌ان، تنها شیوه‌ای که هر یک از زن و مرد می‌توانند با آن دیگری را به بهترین وجه، تکمیل کنند و به خواسته‌های روحی و روانی همدیگر پاسخ مناسب بدهند، ازدواج است. از این رو، در نزد خداوند بهترین و محبوب‌ترین بنیان و سازه که دربردارنده شرط اساسی سعادت بشر است، همین ازدواج است. رسول اکرم صلی الله علیه و آله در این باره می‌فرماید: «ما بُنِیَ فِی الاِْسْلامِ بِناءٌ اَحَبَّ اِلَی اللّه ِ عَزَّوَجَلَّ، وَاَعَزَّ مِنَ التَّزْویجِ؛ (۲) در اسلام هیچ بنایی ساخته نشده که نزد خدای عزوجل محبوب‌تر و ارجمند‌تر از ازدواج باشد.» در فرهنگ اصیل ایرانی نیز از‌‌ همان ابتدا تشکیل خانواده و بنیان خانواده از اهمیتی در خور برخوردار بوده و ازدواج امری پسندیده محسوب می‌شده است. کاهش ازدواج و افزایش طلاق با این حال مدتی است که در کشور آمار طلاق بالا رفته و خانواده‌ها برا ی ازدواج سخت گیری می‌کنند تا جایی که مهریه‌های بالا، درخواست جشن عروسی و یا جهیزیه سنگین، در خواست ماشین و خانه انچنانی و تشریفات آنقدر کار را برای جوانان مشکل می‌کند که عطای ازدواج را به لقایش می‌بخشند و ترجیح می‌دهند با وجود امکاناتی که امروز برای ان‌ها فراهم است و فرهنگی که تغییر کرده است، مجردی زندگی کنند. زندگی که به نوعی فراهم کننده ابزار و امکانات ایجاد فساد و فحشا و افتادن در دام اعتیاد و خلاف است. زندگی که به نوعی به سوء استفاده کنندگان از شرایط موجود این امکان را می‌دهد که با راه اندازی مکان‌هایی مانند خانه‌های ساعتی، برای سودجویی بیشتر جوانان را در دام فساد گرفتار کنند و در این میان کسی هم پاسخگو نباشد. هرچند مقوله ازدواج در چند دهه اخیر دغدغه‌ای مهم برای جوانان و خانواده‌های آنان محسوب می‌شود اما عواملی چون تغییر و تحول در الگوهای رفتاری، اعتقاد به داشتن زندگی آزاد، ادامه تحصیل و ارتقای موقعیت زنان، تغییر شرایط اجتماعی و مشکلات اقتصادی، از دلایلی هستند که برای فرار از ازدواج عنوان می‌شوند. در هر حال نمی‌توان منکر این ماجرا شد که هر چند سبک زندگی در میان جوانان تغییر کرده است اما، مسائل اقتصادی و حتی اجتماعی در کاهش انگیزه ازدواج در میان جوانان نقش عمده‌ای دارد. پذیرفتن دوران نامزدی در بین افراد نشان‌دهنده این موضوع است که همه جوانان به خودی خود با پدیده ازدواج مخالفتی ندارند اما، طولانی‌شدن این دوران نشان‌دهنده وجود مشکلات اقتصادی از قبیل نداشتن کار مناسب، عدم توانایی در برگزاری مراسم آبرومند و عدم توانایی در تامین جهیزیه است و هنوز هم دولت نتوانسته است در این خصوص کمکی به جوانان ارائه دهد. توزیع کارت‌های جهیزیه در هاله‌ای از ابهام هنوز از یاد‌ها نرفته است که دکتر گلزاری، معاون رئیس جمهور اوایل امسال از توزیع کارت‌های اعتباری خرید جهیزیه به زوج‌های جوان به مبلغ ۵ تا ۱۰ میلیون تومان خبر داد. محمود گلزاری در آن روز‌ها درخصوص اینکه موضوع توزیع کارت اعتباری جهیزیه چه زمانی عملیاتی می‌شود، اظهار داشت: ما اول شهریورماه جلسه‌ای در خصوص این امر خواهیم داشت و روی آن کار می‌کنیم که صحبت شده با سود ۱۶ درصد باشد درواقع کارت اعتباری به میزان ۵ الی ۱۰ میلیون تومان به زوجهای جوان داده شود که سودش ۱۶ درصد باشد. وی ادامه داد: پیگیری‌هایی انجام دادیم تا شرکت‌های معتبر صنعتی داخلی که لوازم خانگی تولید می‌کنند و معتبر هستند در این زمینه اقدام کنند همچنین همکاری‌هایی با بانک‌ها در زمینه کارت اعتباری داریم. گلزاری بیان کرد: ما کارت‌ها را فعال می‌کنیم تا خرید لوازم خانگی صورت گیرد و زوج‌ها قسط آن را بپردازند که مانند یک وام است موضوع تخفیف را درنظر گرفته‌ایم که تخفیف چه میزان باشد به این شکل که از تخفیف آزاد فروشگاه‌ها بالا‌تر باشد. وی ادامه داد: با شرکت‌های برند و معتبر در این زمینه صحبت کرد‌ه‌ایم که امیدواریم تا هفته اول شهریور خبر دقیق عملیاتی شدن این امر اطلاع رسانی شود. گلزاری بیان کرد: بانک‌ها با مکانیزمی دقیق این اقدام را انجام خواهند داد که کارمند درنظر گرفتیم کارمند دولت تنها فیش حقوقی و کاسب معتبر را به عنوان ضامن ارائه دهد. وی همچنین وی در خصوص به وام کارمند غیردولتی نیز فیش حقوقی ارائه دهد کافی است گفت: کارمند غیردولتی نیز می‌تواند کاسب معتبر یا از پدر و مادر کارمند خود به عنوان ضامن استفاده کند. با بانک ملی و چند بانک دیگر در این زمینه صحبت کردیم تا این امر صورت گیرد و عملیاتی شود. با این حال اما با نزدیک شدن به پایان سال ۹۳ هنوز هم خبری از این کارت‌ها نیست تا شاید کمی از هزینه‌های ازدواج جوانان کاسته شود. البته به تازگی، مدیرکل دفتر ازدواج و تعالی خانواده وزارت ورزش و جوانان با اشاره به برگزاری جلسات کار‌شناسی درباره کارت جهیزیه، گفته: اعطای کارت جهیزیه از طریق یک بانک دولتی و انجمن تولیدکننده لوازم خانگی با همکاری وزارت ورزش و جوانان پیگیری می‌شود. دکتر بهمن بهمنی تاکید کرده: کارت‌های جهیزیه کارت‌های اعتباری هستند که جهت تامین جهیزیه و نیازهای ضروری به زوج‌های جوان ارائه می‌شود. وی درباره آخرین وضعیت اصلاح قانون تسهیل ازدواج جوانان گفته: پیگیری مقدماتی انجام شده است. بعد از برگزاری جشنواره ازدواج و خانواده اصلاح قانون تسهیل ازدواج جوانان را پیگیری می‌کنیم. وی تاکید کرده: نیاز به برگزاری نشست با نمایندگان مجلس داریم چراکه مشکل مربوط به بانک عامل در این قانون باید برطرف شود. از سوی دیگر وام ازدواج نیز مدت‌ها است در پرداخت شدنش اختلال ایجاد شده تا همین وام ۳ میلیونی هم که کمک خرج اندکی برای جوانان بود، خیلی دیر به دست آن‌ها برسد. در هر حال نکته اینجاست که وقتی برای اجاره یک خانه ۵۰ متری در مرکز یا جنوب شهر تهران حداقل ۱۰ میلیون تومان پول پیش لازم است، وقتی هزینه خرید یک حلقه طلای ساده و سبک ازدواج بدون هیچ تزئیتی برای هر نفرحداقل ۵۰۰ هزار تومان است، وقتی هزینه اجاره یک سالن کوچک با حداقل مهمان و یک نوع غذا حداقل ۳ تا ۴ میلیون تومان است وتهیه وسایل ضروری زندگی در عین سادگی نیز بسیار بیشتر از ۱۰ میلیون تومان هزینه بر خواهد بود، باید دید با توجه به تورم و هزینه‌های بالای یک زندگی ساده در کلان شهر‌ها، مبلغ ۳ میلیون تومان برای هر نفر چه تاثیری می‌تواند در تسهیل روند ازدواج داشته باشدکه آن هم به راحتی پرداخت نمی شود؟ از سوی دیگر هنوز تکلیف کارت جهیزیه هم مشخص نیست تا شاید باری از دوش خانواده‌ها بر داشته شود. در این بین نمی‌توان با شعار دادن، نسل جوان را تشویق به ازدواج کرد چرا که با شعار و روی کاغذ می‌شود آمار خوشایند نوشت اما نمی‌توان ازدواج کرد.