دلالان معضل دولت در بازگشایی گره سهام عدالت

گروه اقتصادی فردا: طرح سهام عدالت به منظور حمایت از اقشار آسیب پذیر جامعه و کم کردن فاصله طبقاتی، از حدود چهار سال پیش در دولت احمدی نژاد آغاز شد. این طرح به منظور توزیع عادلانه ثروت در جامعه و همچنین حمایت از اقشار مختلف جامعه، افزایش درآمد اقشار آسیب‌پذیر، تسریع خصوصی‌سازی، کمک به اجرای اصل 44 و حذف نابرابری‌ها در میان طبقات مختلف اجتماعی اجرایی شد اما بیش از چهار سال از اجرای آن می‌گذرد و همچنان تکلیف برگه‌های سهام عدالت روشن نشده است. ضمن اینکه انتقادات فراوانی نیز نسبت به این طرح وارد است که از جمله آن توزیع ناعادلانه در سطح جامعه و برخورداری افراد بی نیاز از آن است. در حال حاضر صحبت هایی مبنی بر اینک ه دولت و به‌تبع آن مجلس درصدد پیگیری صحیح و اصولی طرح سهام عدالت و وارد کردن آن به بخش خصوصی هستند شنیده می شود. *توزیع سهام عدالت نیاز به فرهنگ سازی داشت در این باره حسین راغفر در گفتگو با «فردا» با اشاره به عدم فرهنگ سازی مناسب برای توزیع سهام عدالت گفت: این طرح زمانی که اجرایی شد موافق و مخالفان زیادی به همراه داشت. به نظر می رسد دولت قبل از اینکه اقدام به توزیع سهام عدالت می کرد می بایست زمینه های فرهنگ سازی برای آن را آغاز می نمود. بسیاری از اقشار کم درآمد که برگه سهام عدالت را در دست دارند هنوز نمی دانند آن چیست و چگونه می توان از آن استفاده کرد. وی در ادامه افزود: در حال حاضر مهمترین مشکلی که گریبان این طرح را گرفته است، مغفول ماندن توسعه واحدهای سهام عدالت دراین سال‌ها است. فشار تقاضای بیرون و دید سیاسی به سهام عدالت باعث شده تا دولت فقط به فکر تقسیم سود باشد در حالی که بعضی جاها نیاز بود تا مقدار بیشتری از سود صرف توسعه و سرمایه‌گذاری‌های جدید در این واحدها شود. این کارشناس مسائل اقتصادی یادآور شد: دولت برای پرداخت سود به سهامداران گاهی به بانک‌ها دستور می‌داد منابع پرداخت این سود را تامین کنند در حالی که وظیفه بانک‌ها نبود. هرچند در یکی دوسال اخیر صحبتی مبنی بر پرداخت شدن سود این سهام شنیده نشده است. *برنامه مبهم دولت در توزیع سهام عدالت استاد دانشگاه الزهرا همچنین با بیان برنامه مبهم دولت در توزیع سود سهام عدالت نیز اضافه کرد: برنامه دولت این است که بر واحدهایی که سهام آن توزیع شده است مدیریت کند تا سود سهام از محل درآمد همین شرکت‌ها پرداخت شود. دولت نه به عنوان تصدی‌گری که به نمایندگی از صاحبان سهام، مدیریت را به عهده می‌گیرد و این ایرادی ندارد اما این امر لزوما به معنای گشایش در طرح سهام عدالت و یا سوددهی شرکت ها نیست. حسین راغفر در ادامه خاطرنشان کرد: دولت با توزیع سهام عدالت بخشی از درآمد افراد آسیب‌پذیر را تأمین می‌کند و فاصله‌ای که هم اکنون بین اقشار مختلف وجود دارد از بین می‌رود اما مهمتر از این مسئله، این است که توزیع سهام عدالت نوعی خصوصی‌سازی است که می تواند دست دولت در بحث خصوصی سازی از این طریق کاهش دهد. *خصوصی سازی شعاری در قالب دولتی از دستاوردهای این طرح است وی تصریح کرد: توزیع عادلانه ثروت از مزایای این طرح است. اما این طرح نواقصی نیز از جمله اینکه توزیع سهام عدالت با توجه به مدیریت و کنترل دولتی هیچ ارتباطی با خصوصی‌سازی، تولید، رقابت‌پذیری و رونق اقتصادی پیدا نمی‌کند را نیز دارد. قرار بود با گسترش طرح سهام عدالت و خصوصی کردن اقتصاد، کشور از کارآمدی بخش خصوصی بهره‌مند شود تا طبق افق چشم‌انداز 1404 به 80 درصد رشد اقتصادی دست یابد که تاکنون این امر محقق نشده است. چیزی که عملا تا کنون از سوی دولت‌ها اجرا شد خصوصی‌سازی شعاری و بهره‌وری در همان قالب دولتی بوده است. این کارشناس اقتصادی در ادامه با اشاره به اینکه تاکنون خبری از لایحه دولت درخصوص آزادسازی سهام عدالت دیده نشده گفت: به نظر نمی رسد در شرایط کنونی که دولت بررسی با توجه به بررسی بودجه سال آینده را در دستور کار خود دارد به بررسی این طرح بپردازد. به نظر می رسد دولت عجله ای برای بررسی جنبه‌های مختلف آزادسازی سهام عدالت ندارد. *دولت باید چاره ای برای دلالان نیز بیاندیشد حسین راغفر در پایان صحبت هایش با هشدار نسبت به حضور دلالان آماده خرید سهام عدالت نیز گفت: مجلس و دولت قبل از اینکه نسبته به آزادسازی سهام عدالت در بازار بورس اقدام کنند باید چاره ای برای دلالان که قصد خرید سهام عدالت به قیمت غیرواقعی را دارند بیاندیشند. در حال حاضر عده زیادی در انتظار تصویب دو فوریت طرح آزادسازی سهام عدالت در بورس هستند و این افراد منتظرند تا تکلیفشان در مورد فروش و یا ارتقای این سهام ها مشخص شود.