چرایی کراهت حرف زدن در تشییع جنازه

ایسنا: آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در درس تفسیر در مسجد اعظم، با بیان این‌که «روح افراد وقتی بخواهند منتقل شوند برخی خوابیده و برخی زنده وارد قیامت می‌شوند» افزود: شهدا با خبرند و بیدار وارد می‌شوند و عده‌ای خواب هستند که در روایات شب اول قبر وجود دارد لذا وقتی وارد قیامت شدند از آنان می‌پرسند چقدر وقت در برزخ بودید می‌گویند یوم یا بعض یوم در حالی که سالیان متمادی در قبر بوده‌اند. وی ادامه داد: این که گفتند تشییع را عبادت بدانید و نه توقع داشته باشید کسی به شما سلام کند نه به کسی سلام کنید برای این است که متوفی در شرایط سختی است و شایسته نیست هیچ حرفی در حال تشییع زده شود و خوش و بش و سلامی به یکدیگر بکنیم؛ تشییع مانند نماز میت است که هنگام آن کسی حرفی نمی‌زند و آن فرد هم در تابوت اصرار دارد که طلب مغفرتی برای او بشود و می‌گوید من را دیرتر به قبر ببرید لذا تاکید بر این است که در تشییع مرده حرف نزنید و حتی سلام هم در اینجا استحبابش را از دست می‌دهد. این استاد حوزه علمیه با اشاره به روایت «الناس نیام فاذا ماتوا انتبهوا» تصریح کرد: این مسئله برای این طرف قبر است، خیلی‌ها خواب می‌بینند چیزی دارند اما هنگام مرگ می‌بینند دستشان خالی است؛ غالب مردم خوابیده‌اند و خیال می‌کنند چیزی دارند این مقامات و من‌ها را تصور می‌کنند چیزی است ولی به واقع دستشان خالی است. شهدا هم زنده دنیایی نیستند، برزخی هستند یعنی کاملا بیدارند و از خدا بشارت دریافت می‌کنند که همرزمان ما کجا هستند این مرجع تقلید در ادامه با اشاره به مسئله توکل، با بیان این‌که «انسان می‌تواند توکل کند و احترام خود را هم حفظ کند» گفت: این نوع دعای کریمانه است که انبیاء هم همین طور از خدا می‌خواستند. وی در ادامه بحث تبدیل زمین به زمینی که در آن سیئه صورت نمی‌گیرد به مصداق برخی از سیئات اشاره کرد و افزود: از 14 اسفند به بعد هفته درختکاری داریم که سنتی حسنه است و ما را به این مسئله ترغیب کرده‎اند و سنت سیئه هم مانند چهارشنبه‎سوری و امثال آن است. وی ادامه داد: انسان اگر از زمینی برخاست که تبدیل شد و در آن گناه نشده در اینجا حفظ وحدت و عینیت کار آسانی نیست لذا قیامت شی عظیم است و اینها هم از مسایل پیچیده قیامت است و قیامت حتی به حیات پیامبران هم خاتمه می‌دهد. این مفسر قرآن بیان کرد: البته روح مجرد حضرت پیامبر(ص) که فوق سماوات و ارض است ولی به لحاظ جسم همه حتی پیامبران هم با قیامت خاتمه می‌یابند. آیت‌الله جوادی‌آملی تاکید کرد: موجود مجرد، هویتش و شهود و علمش محدود است و به ماورای قلمرو خود عالِم نیست، تنها موجودی که غفلتش مستحیل است خداست زیرا علمش و هویتش نامحدود و نامتناهی است زیرا غفلت ناشی از محدودیت نسبت به مافوق است ولی کسی که مافوق نیست محدودیتی ندارد. وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به تفسیر علامه طباطبایی از مباحث مربوط به قیامت و قیاس آن با حرکت جوهری ملاصدرا عنوان کرد: علامه طباطبایی نمی‌دانم چه موجودی است، چندین بار استادانش از ایشان به عنوان انسان کامل یاد کردند و هیچکدام از استادانش به عظمت او نبودند؛ برخی گفته‌اند که این حرف‌های ایشان از خود اوست ولی اوحدی از اهل معرفت چیزهای دیگری می‌بینند که برای همه نیست. آیت‌الله جوادی آملی با بیان اینکه قرآن هیچ وقت تا ظهور امام زمان(عج) در همه ابعاد تفسیر نخواهد شد، گفت: وقتی آن حضرت ظهور کرد هنوز هم قرآن تفسیر نشده است، بکر است زیرا خیلی از سؤالاتی است که انسان جوابش را نمی‌گیرد این مسئله(تبدیل زمین به زمینی دیگر) هم از این قبیل است و ایمان اجمالی ما کافی است. وی همچنین کار علما و وعاظ را دنباله رسالت انبیاء برشمرد و تصریح کرد: علما باید قدردان کارشان باشند؛ کار آنها طوری است که در قیامت روی آن استشهاد می‌شود. این مرجع تقلید بیان کرد: در زمان ائمه و پیامبر(ص) هم این طور نبود که ایشان بروند به روستاها و خودشان به تک تک افراد، پیام دین را ابلاغ کنند، بلکه وعاظ و علما و نمایندگان آن‌ها این کار را می‌کردند لذا کم مقامی نیست که کسی سخنرانی بکند و منبر برود و کتاب بنویسد که فرشتگان در قیامت به آن استدلال کنند و به منکران بگویند مگر «نذیر» برای شما نیامد و امروز هم نقش بشارت و انذار بر عهده علماست و اگر کسی منکر شود سرنوشت همان منکران دوره پیامبر(ص) را دارد. این مفسر قرآن تاکید کرد: منکران متکبر جایگاهشان«بئس مثوی المتکبرین» است که آنان کالانعام هستند و توسط فرشتگان سائق «هِی» می‌شوند ولی مومنان از پشت بدرقه می‌شوند و به نعم الدار راه‌ می‌یابند.