ارزیابی نشریه روسی از اقتصاد 2015

فارس: آنچه در سال 2014 در زمینه نفت و روبل روسیه رخ داد، توضیح قانع کننده‌ای ندارد و قطعا عواقب آن به صورت یک بحران در سال 2015 نمود پیدا خواهد کرد. به نوشته روزنامه «وزگلاد» چاپ مسکو، کارشناسان مسائل اقتصادی به تشریح اوضاع پیرامون نفت، روبل و اقتصاد روسیه در سال 2015 پرداخته‌اند. اینکه قیمت نفت در سال 2015 به کجا برسد و وضعیت روبل و اقتصاد روسیه به چه صورت باشد، بستگی به مسائل بسیاری دارد که در حال حاضر هیچکس نمی‌تواند پاسخ دقیقی به آن بدهد. البته فقط یک مسئله روشن است و آن اینکه دیگر باید خواب قیمت 100 دلار در ازای هر بشکه نفت را دید. وضعیت بازار نفت: در حال حاضر قیمت هر بشکه نفت حول و حوش 60 دلار است و ارزش آن برخی روزها به زیر این قیمت و برخی روزها به بالاتر از 60 دلار رسیده و در این حد توازن یافته است. «الکساندر کوپتسیکوویچ» کارشناس موسسه «FxPro» سناریوی بدبینانه‌ای را ارائه داده است: «نفت در سال 2015 همچنان کاهش قیمت خواهد داشت و احتمال رسیدن قیمت آن به 40 دلار هم وجود دارد، برای اینکه تولید نفت در حال افزایش است و باعث رشد تقاضا در جهان می‌شود. وی حتی سطح غیر قابل تصور 30 الی 20 دلار در ازای هر بشکه را نیز، البته برای کوتاه مدت، بعید ندانسته است. به عقیده این کارشناس، قیمت متوسط نفت در سال 2015 حدود 40 دلار در ازای هر بشکه باقی خواهد ماند. هرچند باید برای وضعیت بدتر نیز آماده بود.» بخصوص آنکه سازمان اوپک که امکان تاثیرگذاری بر قیمت نفت را دارد، به صراحت از مداخله در این خصوص امتناع کرده، حتی اگر قیمت به 20 دلار برسد. ضمن اینکه در خوش بینانه‌ترین پیش‌بینی‌ها، قیمت نفت ممکن است به 80 دلار در ازای هر بشکه نفت نیز برسد. «الکساندر پاسچنیک» از موسسه امنیت ملی انرژی روسیه چنین سناریویی را بعید ندانسته است. «الکساندر نوواک» وزیر انرژی روسیه هم معتقد است که 80 الی 90 دلار برای هر بشکه نفت که ممکن است در طول شش ماه تا یکسال آینده، بستگی به آن خواهد داشت که با چه سرعتی محصولات نفتی گران و سودهای حاصل از پروژه های نفتی ارزان قیمت از بازار خارج شوند. البته مهمترین عامل که گویای وضعیت بهتر قیمت نفت است، آن است که کشورهای ثروتمند عرب، از جمله اعضای اوپک خود انتظار قیمت حدود 70 الی 80 دلار در ازای هر بشکه نفت را دارند. پیش‌بینی آنها بدین صورت است: «ظرف چند ماه قیمت نفت حدود 60 دلار باقی می‌ماند و سپس به قیمت قابل قبول تر 70 الی 80 دلار سوق خواهد یافت.» یک علامت خوب دیکر برای بازار نفت هفته قبل داده شد. عربستان سعودی بودجه سال 2015 را بر اساس قیمت 80 دلار برای هر بشکه نفت تصویب کرد، هرچند انتظار باقی ماندن قیمت نفت در همان 60 دلار را نیز دارند. یعنی در واقع اصلی ترین بازیگر بازار نفت می گوید که انتظار دیدن افزایش قیمت نفت را دارد. وضعیت روبل روسیه: سرنوشت روبل روسیه ارتباط جدایی ناپذیری با قیمت نفت دارد. هرچند مسلما در حال حاضر ارزش روبل بشدت سقوط کرده است و نرخ آن با قیمت نفت تناسبی ندارد. در واقع سقوط ارزش روبل تا حدودی تصنعی بود که به افزایش غیرمنتظره نرخ‌های کلیدی بانک مرکزی روسیه مربوط می‌شود. «آلکسی اولوکایف» وزیر توسعه اقتصادی روسیه در این رابطه توضیح داده که این افزایش برای تامین ثبات مالی کشور ضروری بود، برای اینکه مانع از بروز یک بحران بانکی جدی شود. به گفته وی، البته این وضعیت دائمی نخواهد بود و طی ماه‌های آینده دولت شرایطی را بوجود خواهد آورد تا به بانک مرکزی در پایین آوردن نرخ کلیدی کمک شود. البته پیش بینی کلی ارزش روبل در سال 2015 بسیار دشوار است و مسائل متعددی می‌تواند بر آن تاثیر بگذارد. ضمن اینکه کارشناسان اقتصادی این خوش بینی را دارند که قیمت روبل طی چند ماه اول سال 2015 به وضعیت قبل از بحران بازگردد، برای اینکه اولا قیمت نفت بار دیگر شروع به رشد نموده و در ثانی، وضعیت بازار بعد از تعطیلات سال نو بهبود خواهد یافت. وضعیت اقتصاد روسیه: در مجموع واضح است که پیش نیازهایی برای هر توسعه روند اوضاعی وجود دارد. تنها یک مسئله کاملا مشخص است و آن اینکه سال 2015 برای اقتصاد روسیه سال دشواری خواهد بود، اینکه این دشواری تا چه اندازه است، بستگی به پاسخ این سئوال دارد که ایا بحران برای دو تا سه سال ادامه خواهد داشت، یا تا پایان سال 2015 نشانه هایی از بهبود پیدا خواهد شد. چنین پیش بینی از سوی «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهوری روسیه در کنفرانس مطبوعاتی بزرگ وی در پایان سال صورت گرفته و بسیاری از کارشناسان اقتصادی نیز با او هم موافق هستند. در رابطه با بودجه سال 2015 دولت باید گفت که وضعیت چندان بد نیست، برای اینکه کاهش درآمد، به دلیل پایین بودن قیمت نفت با کاهش ارزش روبل جبران شده است. برای همین وزار ت دارایی بودجه سال را بر اساس واقعیات موجود تنظیم کرده و اکنون از کاهش بودجه بر اساس قیمت متوسط 70 دلار برای هر بشکه نفت در سال 2015 صحبت می‌شود. در بهترین شرایط تولید ناخالص ملی حدود 1 درصد کاهش می یابد، نرخ تورم 10 الی 11 درصد خواهد بود و کسری بودجه حدود 0.5 درصد پیش بینی شده است. از یک سو تضعیف ارز ملی (روبل) به بودجه کمک می‌کند ولی از طرف دیگر می تواند باعث سرعت بخشیدن به تورم پول و کاهش سطح زندگی مردم روسیه شود که لازم است دولت فدراسیون روسیه برای این وضعیت خود را آماده کند. روسیه دارای یک پشتوانه امنیتی قوی است و به همین دلیل یک یا دو سال سخت اقتصادی را می‌تواند با موفقیت و کمترین آسیب‌ها پشت سر بگذارد. در هر صورت اقتصاد هم تابع قوانین است و بالاخره شروع به بهبود خواهد نمود، حتی اگر نفت به کاهش قیمت خود ادامه دهد و تحریم‌ها علیه روسیه ادامه داشته باشد. در مجموع اقتصاد روسیه در سال 2015 و 2016 با واقعیت جدید ضرورت توسعه بخش‌های غیرانرژی مواجه است و سپس در سال 2017 رشد اقتصادی بر پایه صادرات غیرنفت و گازی و تقاضای داخلی به وقوع خواهد پیوست. البته اگر غرب در بهار سال 2015 تحریم‌ها را لغو کند، این روند سرعت بیشتری پیدا خواهد کرد. همانطور که گفته شد، این وضعیت به عوامل متعددی بستگی دارد.