ادعای آمانودرباره روندهمکاری ایران با آژانس
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که ایران و آژانس مایل‌اند مسئله رسیدگی به فعالیت‌های هسته‌ای این کشور که آژانس آن را وجود ابعاد نظامی احتمالی می‌خواند زودتر حل شود.
آمانو با اشاره به تحقیقات آژانس، به آنچه فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران که آژانس آن را وجود ابعاد نظامی احتمالی می‌خواند اشاره و ادعای خود را تکرار کرد.
مدیرکل آژانس در گفت‌وگو با المانیتور ابراز عقیده کرد: روند کند این همکاری‌ها در خصوص توضیح فعالیت‌های احتمالی مرتبط با سلاح هسته‌ای موجب خروج مذاکرات هسته‌ای از مسیر خود نخوهد شد.
همچنین رابرت اینهورن، مشاور هسته‌ای پیشین دولت اوباما و کلینتون به المانیتور گفت: من هیچ شانسی برای حصول توافق هسته‌ای تا ضرب‌الاجل 24 نوامبر نمی‌بینم. بهترین چیزی که می‌تواند اتفاق بیفتد این است که بر سر مسائل کلیدی یک توافق حاصل و ماه‌های بیشتری برای پرداختن به جزئیات این مسائل تعیین شود.
منتقدان مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 تأکید دارند که این کشور برای اطمینان دادن به جامعه جهانی در خصوص پایبندی‌اش به یک توافق جدید باید سؤالات آژانس را به طور کامل پاسخ دهد.
به گزارش المانیتور سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) پیش از این مدعی شده بود که ایران در دهه 1990 و دست کم تا سال 2003 روی برنامه سلح‌های هسته‌ای کار می‌کرده و پس از حمله آمریکا به عراق آن را متوقف کرده است.
ایران همواره تأکید کرده است که این اتهامات در نتیجه اطلاعات ساختگی رژیم صهیونیستی و دیگر سرویس‌های اطلاعاتی خارجی مطرح شده است. آژانس مدعی است که مواد هسته‌ای تولید شده در ایران که بخشی از آن به خارج از این کشور منتقل شده است به اندازه‌ای است که نشان‌دهنده وجود فعالیت‌های مرتبط برای ساخت سلاح هسته‌ای در سال‌های گذشته در ایران است.
این در حالی است که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سؤالات درباره سندیت وجود این مواد هسته‌ای و اینکه آیا آژانس حاضر است اصل این اسناد را همان‌گونه که ایران بارها خواستار شده است به مقامات این کشور ارائه دهند یا نه، پاسخ نداده است.
آمانو در این‌باره گفت: ما آماده‌ایم تا این اسناد را زمانی که خودمان مناسب و ضروری تشخیص می‌دهیم به اشتراک بگذاریم.
وی همچنین اظهار کرد: ما سؤالاتی را از ایران برای مشخص کردن برخی مسائل پرسیده‌ایم و این سؤالات را به صورت مکتوب در اختیار ایران قرار داده‌ایم. من فکر می‌کنم که طرف مقابل ما این سؤالات را به خوبی فهمیده است.
علاوه بر این دیوید آلبرایت، عضو مؤسسه علوم و امنیت بین‌الملل گفت که لازم است که ما درباره تمام فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران اطلاع داشته باشیم تا بتوانیم از تمام آنچه که ایران هم‌اکنون در اختیار دارد و اعلام می‌کند اطمینان حاصل یابیم.
ادوارد لوین، عضو سابق کمیته روابط خارجی سنا و کارشناس هسته‌ای دیگری که در نشست بروکینز در واشنگتن شرکت کرده بود، اظهار کرد: مهم‌تر این است که سیستمی را برای راستی‌آزمایی فعالیت‌های هسته‌ای ایران تعیین کنیم که بتواند مانع از گسترش سلاح‌های هسته‌ای در آینده در ایران شود. ایران موافقت کرده است که پروتکل الحاقی معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان پی تی) را امضا کند و در صورت حصول یک توافق هسته‌ای امکان نظارت‌های سرزده را فراهم کند.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین یادآور شد که ایران تأکید کرده است که مایل است درباره اتهامات مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران شفاف‌سازی کند اما آمانو گفت که پیشرفت‌های بیشتر در این زمینه پس از حصول یک توافق جامعه هسته‌ای به‌وجود خواهد آمد. این یک پروسه بی‌پایان نیست و من انتظار دارم که مسائل باقی‌مانده درباره وجود ابعاد نظامی احتمالی در یک چارچوب زمانی منطقی که کمتر از یک دهه و بیشتر از یک ماه است حل شود.
آمانو افزود: آژانس برای اطمینان یافتن از اینکه مواد هسته‌ای موجود در ایران کاملاً در فعالیت‌های صلح‌آمیز استفاده می‌شود منتظر اطلاعات کافی است و این تحقیقات به‌دلیل کمبود منابع مالی آژانس دچار مشکل شده است.
مدیرکل آژانس همچنین گفت که مواد هسته‌ای موجود در سراسر جهان از سال 1999 تاکنون 70 درصد افزایش یافته است در حالی که منابع آژانس برای رسیدگی به این رشد چشمگیر محدود هستند.