رقابت دانشگاه های پولکی برای جذب دانشجویان پولی/ جمع آوری ثروت از طالبان علم!

سرویس اجتماعی « فردا »- در طول سال های اخیر علاقه جوانان برای رسیدن به دانشگاه و دست یابی به مدارج تحصیلی بالاتر سبب شد تا شمار دانشجویان با افزایش چشم گیری مواجه شده و در این مسیر دانشگاه ها نیز ظرفیت های خود را برای جذب دانشجویان افزایش دهند. اما این افزایش شمار دانشجویان در مواجهه با کمبود صندلی در دانشگاه های دولتی سبب شد تا نان دانشگاه های پول بگیری چون دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه های غیر انتفاعی و علمی کاربردی در روغن باشد. در شرایطی که افزایش تعداد دانشجویان در کشور حکایت از رشد علمی کشور و رونق تحصیل در بین جوانان دارد، اما خبرهایی که برخی اوقات در خصوص فعالیت این دانشگاه ها به گوش می رسد، جای تعجب دارد. به عنوان نمونه همین چند هفته پیش بود که خبر رسید یک دانشگاه غیردولتی ظرفیت پذیرش دانشجویان را یکباره 8 برابر افزایش داده است. این رقم هشت برابری نیز چند روز بعد تکذیب شد اما افزایش یکباره ظرفیت پذیرش دانشجویان نشان از ارقام بالا در جذب دانشجو برای سال تحصیلی جدید داشت. اما ماجرای افزایش ظرفیت دانشگاه ها فقط محدود به یک دانشگاه نشد و سایر مراکز نیز بحث تکمیل ظرفیت را در دستور کار قرار دادند تا جایی که تقریبا اکثر دانشجویان داوطلب را جذب کردند. در این بین هرچند افزایش علم و کسب مهارت و آگاهی امری پسندیده و شایسته است، اما اتفاقات رخ داده در فضای علمی کشور در طول سال های اخیر سبب شده که دانشگاه ها با هدف و ماهیت خود فاصله بگیرند. از سوی دیگر نیز سوء استفاده از افزایش تقاضا برای تحصیل در جامعه سبب شده تا این روزها شاهد بروز رابطه دانشگاه های پولکی و دانشجویان پولی باشیم. اما سوالی که در این باره همواره مطرح است این است که کدام عوامل موجب شده تا این ارتباط به وجود آید. اول- یکی از عواملی که سبب شده رابطه دانشجویان پولی و دانشگاه های پول بگیر بیشتر از گذشته شود، عدم افزایش قابل توجه ظرفیت دانشگاه های دولتی در طول سال های اخیر بوده است. دولت ها در طول یکی دو دهه اخیر ظرفیت دانشگاه ها را چندان افزایش ندادند و این در شرایطی بود که هر سال بر تعداد متقاضیان شرکت در کنکور افزوده می شود. همین امر سبب شد تا در دهه 80 شاهد افزایش قارچ گونه دانشگاه های پولی در کشور باشیم. دوم- امروز تحصیل یکی از نیازهای اصلی جوانان به شمار می رود، اما بالا بودن میزان بیکاری و پایین بودن آمار ایجاد اشتغال سبب شده تا شاهد تعداد زیادی از جوانانی باشیم که پس از پایان دوران تحصیلات و کسب مدرک، با پدیده بیکاری مواجه می شوند. در این بین افزایش تعداد دانشگاه ها نیز مزید بر علت شد تا آمار دانشجویانی که مدرک تحصیلی گرفته اما بیکار هستند به شدت افزایش یابد. سوم- یکی دیگر از اقداماتی که سبب شده تا تکمیل تحصیلات تنها برای گرفتن مدرک باشد، مسئله مدرک گرایی در جامعه است. امروز بیشتر افرادی که در بخش های مختلف دولتی مشغول به کار هستند، در جایگاه تخصصی خود قرار ندارند و اکثر قریب به اتفاق این افراد مدارک دانشگاهی به غیر از فعالیت خود دارند. جاری شدن این تفکر در بین جوانان سبب شده تا علاقه و تخصص در انتخاب رشته دانشگاهی جای خود را به پرداخت پول برای تحصیل و گرفتن مدرک شود. چهارم- فشار خانواده ها و تفکر اجتماعی موجود در جامعه این روزها سبب شده تا تحصیل، هر چند که به اجبار هم باشد، جزو اولویت های معیشت جوانان قرار گیرد. این در حالی است که بالا رفتن جایگاه اجتماعی مشاغل مختلف می تواند جوانان را در فنون مختلف مشغول به کار کند. امروز در کشور ما نیز مشاغل بسیاری وجود دارد که نیازمند سواد دانشگاهی نیست و کسب تخصص در آن حرف اول را می زند. اما به دلیل عدم توجه به منزلت اجتماعی این مشاغل، جوانان حاضر به چنین فعالیت هایی نبوده و کسب مدرک دانشگاهی را یک منزلت اجتماعی قلمداد می کنند. بنابراین به نظر می رسد هدف مشترکی که این روزها بین دانشجویان و دانشگاه ها به وجود آمده، کسب درآمد است. دانشجویان از یک سو در پی کسب درآمد و یافتن شغل به دانشگاه می روند و دانشگاه های پول بگیر نیز برای کسب درآمد بیشتر، هر روز بر تعداد مجموعه های خود افزوده و دانشجویان بیشتری را جذب می کنند تا از این طریق به کسب درآمد بپردازند. موضوعی که به نظر می رسد وزارتخانه هایی چون آموزش و پرورش و وزارت علوم و تحقیقات باید توجه بیشتری به آن داشته باشند.