یک "توافق موقت" جدید در راه است/ "تعلیق" تحریم یا "لغو" آن؛ مسئله این است!

متن کامل مقاله وال استریت ژورنال که به قلم جی سالمون و کارول لی نوشته شده، چنین است:

دولت اوباما تلاش می کند زمینه را برای پذیرش معامله هسته ای احتمالی با ایران فراهم کند.دولت اوباما سرگرم تبلیغ برای توافق هسته ای احتمالی با ایران، در بین متحدان، کنگره و سیاستگذاران آمریکایی است تا پیش از ضرب الاجل اواخر نوامبر، به حمایت آنها دست یابد.

مقامات ارشد در مصاحبه های این هفته تاکید کردند اختلافات عمده ای بین تهران و قدرت های جهان همچنان وجود دارد اما در مذاکرات اخیر در وین و نیویورک، پیشرفت مهمی حاصل شده است.

از این رو کاخ سفید تصمیم گرفته است وضعیت یک معامله احتمالی با تهران و شایستگی های بالقوه آن را به شکلی جدی تر برای طرف های مختلف مطرح کند .

یک مقام ارشد آمریکا که درباره ایران فعالیت دارد، گفت: «این یک دوره کار شدید است و این فرصتی است برای اینکه به افراد بگوییم ما در کجا قرار داریم. یک تلاش شدت یافته برای نشان دادن این مسئله به افراد وجود دارد که این معامله ممکن است چگونه باشد».

یکی از افراد مشخص دولت در این تلاش، وندی شرمن معاون وزارت خارجه و مذاکره کننده ارشد هسته ای آمریکا با ایران است. شرمن روز پنج شنبه طولانی ترین نطق خود را درباره وضعیت مذاکرات از زمانی که او این سمت را احراز کرده است، مطرح و بر لزوم اینکه ایران از فرصت موجود در عرصه دیپلماسی باید بهره ببرد و به انزوای بین المللی خود پایان دهد، تاکید کرد.

وی به اجتماعی که در مرکز مطالعات راهبردی و بین المللی گرد هم آمده بودند، گفت: «ما در موضوعی که در آغاز سخت به نظر می رسید، پیشرفتی چشمگیر داشته ایم. ما سوءتفاهم ها را پاک کرده ایم و بحث های مفصلی درباره هر یک از بخش های یک متن احتمالی برگزار کرده ایم. با این حال همچون هر ابتکار عمل دیپلماتیک پیچیده و فنی، این یک پازل است که قطعات زیادی آن را از درون بهم پیوند می دهد».

مقام های آمریکایی، ایرانی و اروپایی در هفته های اخیر گفته اند موانع اصلی در راه معامله، همچنان ظرفیت تولید سوخت ایران در آینده و روند لغو احتمالی تحریم های غرب به دنبال توافق است.

دولت اوباما در آغاز خواستار برچیده شدن کامل حدود بیست هزار سانتریفوژ ایران شد که برای تولید سوخت هسته ای، اورانیوم را غنی سازی می کنند. تهران اعلام کرد برای اینکه سوخت کافی برای راکتورهای برق کشور تولید کند، به سانتریفوژهایی پنج برابر این رقم نیاز دارد.

نشانه هایی از مصالحه احتمالی، در روزهای اخیر در رسانه های ایران آشکار شده است. این رسانه ها گزارش می دهند تهران و طرف های مذاکره کننده اش در گروه 1+5، بر تعداد چهار هزار سانتریفوژ تمرکز کرده اند.

مقامات آمریکایی این رقم را نه تایید کردند و نه رد.کارشناسان خارجی گفتند این تعداد نزد 1+5 و کنگره پذیرفتنی است زیرا توانایی ایران را برای تولید سوخت قابل استفاده در تسلیحات، مهار می کند.

یک مقام ارشد آمریکایی گفت: «به سادگی نمی توان از یک تعداد خاص سانتریفوژ سخن گفت، زیرا این اقدام باید به شکل یک بسته کلی در نظر گرفته شود. ما به دنبال راه هایی هستیم که به شکل اساسی بتوانند مسیر هر گونه تلفیق احتمالی را که به رسیدن به تسلیحات کمک می کنند، ببندیم».

نظر کردن کاخ سفید به کنگره در بستن توافق با ایران، مهم خواهد بود. موضوع جایگاه کنگره، موضوعی بحث انگیز است.

کاخ سفید استدلال می کند که این توافق یک معامده رسمی نیست که نیاز به تایید کنگره داشته باشد. قانونگذاران برجسته آمریکا، تهدید می کنند در صورتی که این معامله نتواند به اندازه کافی توانمندی های هسته ای تهران را به عقب ببرد، تحریم های جدیدی را علیه ایران وضع می کنند.

قانونگذاران طرفدار اسرائیل ابراز نگرانی کرده اند و از دولت خواسته اند پیش از شکل دادن به یک موافقت نامه با تهران، آن را در معرض قضاوت کنگره قرار دهد.

اد رویس رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا گفت: «زمانی که کنگره که در رسیدن به تحریم های قوی و رساندن مذاکرات به این نقطه نقش اساسی داشت، به این صراحت نادیده گرفته شود، به سختی می توان انتظار یک توافق محکم را داشت».

مسئولان دولت پیش بینی می کنند رایزنی ها در هفته های آتی، شدت گیرد، زیرا باراک اوباما تلاش می کند از رویارویی با کنگره بر سر کاهش تحریم ها پیشگیری کند؛ موضوعی که نه تنها انتقاد جمهوریخواهان را بر می انگیزد بلکه موجب دودستگی در حزب خود او نیز می شود.

کاخ سفید به دنبال معامله ای است که نوعی دوره آزمایشی را برای ایران تعریف می کند؛ دوره ای که در آن تحریم ها به حال تعلیق در می آیند تا زمانی که تهران وفاداری خود را به مفاد توافق طی مدت زمان مشخص شده، نشان دهد.

فقط پس از طی این مدت زمان است که تحریم ها لغو خواهند شد. یک مقام ارشد دولت آمریکا گفت این دوره زمانی احتمالا بیش از دو سال خواهد بود.

این مقام گفت: «در اینباره شروطی وجود دارد. در قالب یک توافق کلی جامع، ترکیبی از اقدامات قانونی و اجرایی وجود خواهد داشت، اما اینکه این اقدامات متفاوت در چه نقطه ای صورت می گیرند، موضوعی است که ما به علت نبود معامله نمی توانیم درباره آن اظهار نظر کنیم».

آمریکا صرفا قصد دارد تحریم های مرتبط با برنامه هسته ای را لغو کند و نه تحریم هایی را که به موضوعات دیگر نظیر حقوق بشر مرتبط هستند.اما مقامات اذعان دارند که بسیاری از این تحریم ها در هم تنیده اند و جدا کردن تحریم های هسته ای از آنها دشوار است.

مقام ارشد دولت آمریکا گفت اوباما که برایش معامله هسته ای یک اولویت به شمار می رود، به طور منظم گزارش هایی در این باره دریافت می کند. انتظار می رود با نزدیک شدن ضرب الاجل، او حتی بیشتر و از نزدیک تر در جریان تحولات مذاکرات قرار گیرد.

مقام ارشد دولت آمریکا گفت: «ما به هر ثانیه از زمان باقیمانده تا 24 نوامبر نیاز خواهیم داشت. هدف رسیدن به توافقی تا این تاریخ است اما مشخص نیست آیا ای توافق تصویب خواهد شد یا نه».

مخالفت متحدان خاورمیانه واشنگتن، مشخصا اسرائیل و عربستان سعودی، نیز دورنمای این معامله را کاهش می دهند. مقامات اسرائیلی با توجه به اینکه ضرب الاجل بیست و چهار نوامبر نزدیک می شود، به شکل فزاینده از موضع دولت اوباما در مذاکرات ابراز نگرانی کرده اند.

اسرائیل خواستار برچیده شدن کامل توانمندی های تولید سوخت هسته ای ایران است، این خواسته را مقامات آمریکایی، غیرواقع بینانه می دانند. اسرائیل در صورتی که معامله با ایران به اندازه کافی محکم به نظر نرسد، حق حمله به مراکز هسته ای ایران را برای خود محفوظ می داند. و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل ممکن است به دنبال بسیج کردن قانونگذاران طرفدار اسرائیل علیه توافق هسته ای با تهران برآید.

موشه یعلون وزیر دفاع اسرائیل، بین ملاقات ها با مقامات آمریکایی از جمله چاک هیگل وزیر دفاع آمریکا، به خبرنگاران گفت: «مسئله ایران ما را نگران می کند. این موضوع که آیا توافقی وجود خواهد داشت یانه و اینکه چه توافقی شکل می گیرد، ما را نگران می کند...ما دیدگاه های خود را ابراز می کنیم».