اعمال روز اول و آخر سال قمري

مهر: روز آخر ذي الحجه، روز آخر سال اسلامى قمرى است، لذا مرحوم «سيّد بن طاووس» نقل كرده است كه در اين روز، دو ركعت نماز مى خوانى و در هر ركعت، يك مرتبه سوره «حمد» و ده مرتبه سوره «قل هو الله» و 10 مرتبه «آية الكرسى» را مى خوانى و پس از نماز مى گويى: أللهُمَّ ما عَمِلتُ فى هذِهِ السـّـنةِ مِنْ عَمَل نـَهَيتـَـنى عـَـنهُ و لمْ ترْضَهُ، و نـَسيتهُ ولمْ تنسَهُ، وَدَعَوتنى اِلى التوبَةِ بَعْدَ اجْتِرائى عَليْكَ، اَللهُمَّ فاِنى أسْتغفِرُكَ مِنهُ فاغفِرْ لى، وَما عَمِلتُ مِنْ عَمَل يُقَرّبـُـنى اِليكَ فاقبَلهُ مِنى، وَلا تقطعْ رَجائى مِنكَ ياكَريمُ. وقتي چنين كردى شيطان مى گويد: واى بر من! هرچه در مدّت اين سال زحمت كشيدم (و او را وسوسه كردم) با اين عمل، همه را از بين برد و سالش را به خير پايان داد. از حضرت امام رضا عليه السلام منقول است كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله روز اول محرم دو ركعت نماز مى‏ كرد. و چون فارغ مى ‏شد دست ها را بلند مى ‏كرد و اين دعا را سه دفعه مى‏ خواند: اللهُمَّ أنتَ الإلهُ القَديمُ وَ هذِهِ سَنة جَديدَة فأسْألكَ فيهَا العِصْمَة مِنَ الشَّيْطان: خدايا تو معبود قديم هستي و اين است سال تازه‏. پس از تو در آن درخواست حفظ از شيطان. وَ القوَّةَ عَلى هذِهِ النفس الأمَّارَةِ بالسُّوء وَ الإشْتِغالَ بمَا يُقَرِّبُني إليْكَ يَا كريمُ‏: و نيرو و قوت بر اين نفس اماره بدخواه را دارم و نيزاشتغال به آنچه مرا (در عمل) به تو نزديك گرداند اى كريم. يَا ذاالجَلال وَالإكرَام يَا عِمَادَ مَنْ لاعِمَادَ لهُ يَا ذخيرَةَ مَنْ لا ذخيرَةَ لهُ يَا حِرْزَ مَنْ لا حِرْزَ لهُ‏: اى صاحب جلال و بزرگوارى. اى پشتيبان كسى نگهدارنده و پشتبانى ندارد. اى ذخيره كسى ذخيره‏ اى ندارد. اى پناه بى‏ پناهان. يَا غِيَاثَ مَنْ لا غِيَاثَ لهُ يَا سَندَ مَنْ لاَ سَندَ لهُ يَا كنزَ مَنْ لا كنزَ لهُ‏: اى دادرس بى ‏كسان اى پشتيبان بى ‏پشتوانان. اى گنجينه بى‏ گنجان. يَا حَسَنَ البَلاء يَا عَظِيمَ الرَّجَاء يَا عِزَّالضُّعَفاء: اى نيك آزمايش كننده. اى بزرگ اميدوارى و از عز و شكوه ناتوانان. يَا مُنقِذ الغَرْقَى يَا مُنجيَ الهَلكَى يَا مُنعِمُ يَا مُجْمِلُ يَا مُفضِلُ يَا مُحْسِنُ‏: اى نجات دهنده غريقان. اى نجات بخش هالكان. اى نعمت ده. اى نيكو. اى بخشنده. اى خوش رفتار. أنتَ الذِي سَجَدَ لكَ سَوَادُ الليْل وَ نُورُالنهَار وَ ضَوْءُ القَمَر وَ شُعَاعُ الشَّمْس: تويى كه‏ براى تو سياهى شب و روشنى روز و تابش ماه و شعاع خورشيد. وَ دَويُّ المَاءِ وَ حَفِيفُ الشَّجَر يَا اللهُ لاشَريكَ لكَ‏: و صداي آب و صداى درخت سجده كرد. اى خدا شريكي براى تو نيست. اللهُمَّ اجْعَلنا خَيْراً مِمَّا يَظنـّونَ وَ اغْفِرْلنَا مَا لا يَعْلمُونَ وَ لا تُؤَاخِذنا بمَا يَقولونَ‏: بار خدايا ما را بهتر از آن چه گمان برند بگردان و آن چه از (بدي هاى) ما ندانند بيامرز و بدان چه گويند از ما بازخواست مفرماى. حَسْبيَ اللهُ لا إِلهَ إِلا هُوَ عَليْهِ توَكـّلتُ وَ هُوَ رَبُّ العَرْش العَظِيم‏: بس است مرا خداى نيست معبود حقى جز او بر او توكل كردم و اوست پروردگار عرش بزرگ. آمَنـّا بهِ كـُلٌّ مِنْ عِندِ رَبِّنا وَ مَا يَذ ّكـّرُ إِلا أُولوا الألبَابِ‏: به او گرويديم هر چه هست از نزد پروردگار ما است و يادآور نشود جزصاحبان خرد. رَبَّنا لا تزغ قلوبَنا بَعْدَ إِذ هَدَيْتنا وَهَبْ لنا مِنْ لدُنكَ رَحْمَة إِنكَ أنْتَ الوَهَّابُ‏: پروردگارا كج مكن دل هاى ما را پس از آن كه راه نمودى ما را و ببخش براى ما از پيش خودت رحمت زيرا كه تويى پر بخشش.