فرجام انتقال اموال موزه ریاست جمهوری چیست؟

مریم اطیابی: هدایای ریاست جمهوری دولت نهم و دهم درحالی روزهای پایانی ریاست جمهوری از کاخ سعدآباد با 8 کامیون خارج شد و منابع آگاه از انهدام فهرست آن اموال خبر دادند که حمید بقایی معاون اجرایی احمدی نژاد در آن زمان در این باره اظهار بی اطلاعی کرد و انتشار چنین اخباری را جو سازی علیه دولت دانست و معاون اول قوه قضاییه هم اظهار کرد که اگر گزارشی به دستش برسد حتما پیگیری می‌کند اما پاییز امسال احمدی نژاد با ارسال نامه ای به حجت الاسلام سید حسن خمینی مبنی بر اهدا این اموال به آستان امام راحل اثبات کرد که این هدایا در اختیار اوست ، این درحالی است که هر نوع تعیین تکلیف و نقل و انتقال این اموال به طور قانونی باید با نظارت سازمان اسناد و کتابخانه ملی و ضوابط موجود آن باشد. رییس جمهور سابق احمدي نژاد روز چهارشنبه ۲۶ شهريور ۱۳۹۳ در حالی که حميد بقايي نيز وي را همراهي مي‌کرد، در جريان « بازديد از پروژه توسعه حرم مطهر امام خميني» با حجت‌الاسلام سید حسن خمینی توليت آستان امام راحل ديدار کرده و پس از آن به تاریخ ۱۳ مهرماه نامه اي به او نوشته و مجموعه هداياي دوران رياست‌جمهوري خود را به موزه و آستان امام خميني (ره)اهدا کرد. احمدی نژاد در بخشي از اين نامه با اشاره به اين که « امروز نيز همچنان در همه جاي جهان نام مبارک امام خميني(ره) گرماي حقيقت و شور زندگي و حرکت آرماني را بر دل و جان و انديشه و عمل همگان مي‌تاباند و روح آزادگي را در جوامع مي‌گستراند»؛ نوشته است: «مطمئنا مجموعه کم نظير مرقد منور امام راحل عظيم‌الشأن که با مساعي جنابعالي مراحل پاياني ساخت خود را مي‌گذراند براي هميشه ملجأ توده‌هاي مردم و ميعادگاه همه عاشقان حق و حقيقت بوده و انديشه‌هاي الهي و متعالي آن عزيز مشعل فروزاني فرا راه همه موحدان و عدالت‌طلبان و آزادي‌خواهان جهان خواهد بود».رييس جمهور سابق در بخشي ديگر از اين نامه با درخواست «تنظيم چيدمان و برنامه‌ريزي و نحوه کارکرد اين بخش از موزه و نهايتا انتقال هدايا» از «اختصاص فضاي مناسب در اين موزه براي استقرار هداياي گروه‌هاي مردمي و دولت‌ها و شخصيت‌هاي فرهنگي و سياسي و اجتماعي داخلي و بين‌المللي در دوره خدمتگزاري خود در رياست‌جمهوري» تشکر و قدرداني کرده است. این اقدام در حالی رخ داده است که یک منبع آگاه پیش از آن سال گذشته به پایگاه خبری «آینده نیوز» اعلام کرده بود که پس از خروج غیرقانونی هدایای رییس جمهور از موزه ریاست جمهوری در شب مراسم تحلیف رییس جمهور منتخب، مسئولان دفتر رییس جمهور سابق به کارکنان موزه هدایا دستور دادند تا همه اطلاعات مربوط به هدایا شامل پرونده ها ، فهرست و عکس هدایا منهدم شود و از بین برود. این اتفاقات در حالی در زیرمجموعه های دفتر رییس جمهوری رخ داده بود که دو هفته از انتصاب دکتر محمد نهاوندیان به سمت رییس دفتر رییس جمهور می گذشت. گزارش ها حکایت از انتقال دوهزار و ۵۳۰ قطعه از هدایای خارجی احمدی نژاد از مجموعه سعدآباد به محل دیگر دارد. این هدایا به وسیله هشت کامیون منتقل شده است. گفته می شود محلی که برای استقرار هدایای خارج شده از سعدآباد در نظر گرفته شده، ساختمان هفت طبقه "لادن" در میدان ونک است که متاسفانه هدایا بدون حضور و نظارت کارشناسان موزه داری و اسناد ملی، با عجله ، بدون رعایت استانداردها و به صورت فله ای در طبقات این ساختمان جا داده شده که متاسفانه برخی از هدایا دچار آسیب شده است .» دو هفته پیش از آن نیز، برخی رسانه ها با انتشار خبری اعلام کردند، هدایای خارجی روسای جمهور و مقامات عالی کشور - که در یادمان ریاست جمهوری و موزه هدایا در ساختمان ۲۴۰ سعدآباد نگهداری می شود- ، در ساعات پایانی جمعه شب (۱۱ مرداد ) چند ساعت پیش از آغاز مراسم تنفیذ ریاست جمهوری، با چندین دستگاه کامیون به مکانی نامعلوم منتقل شد. پیگیری رسانه ها در این زمینه در هاله ای از ابهام باقی ماند؛ چرا که کارمندان روابط عمومی ریاست جمهوری و مسئول روابط عمومی کاخ موزه سعدآباد در این زمینه اظهار بی اطلاعی کردند و جواد پاسپانیان مدیرکل تشریفات ریاست جمهوری ترجیح داد سکوت کند و پاسخگوی تماس‌های خبرنگاران نباشد. اما وظیفه نگهداری و تصمیم‌گیری در مورد اموال موزه ریاست جمهوری با چه کسی است؟در سال ۱۳۸۵ در دوره‌ای که محمد اشعری رییس سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی ایران بود، در بازنگری تشکیلات این سازمان، مدیریت یادمان‌های ریاست جمهوری به چارت تشکیلاتی کتابخانه‌ی ملی اضافه شد. در شرح وظایف آن وظایفی مبنی بر حفظ‌، نگهداری‌، تشکیل و نظارت عالیه بر یادمان‌های روسای جمهور زیر نظر سازمان اسناد و کتابخانه ملی تعریف شد. با این تصویب، ‌ رییس سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی به رییس جمهور وقت، نامه‌ای نوشت و از او خواست تا نماینده‌ای برای تشکیل یادمان‌اش معرفی کند، که فردی در این زمینه معرفی شد. بنابراین رییس جمهور و سازمان اسناد کتابخانه ملی در تعامل با یکدیگر یادمانی را تشکیل داده، مکانی را برای آثار آن جانمایی کردند و سپس با مشخص کردن نیرو برای آن؛ استانداردهای موزه‌ای هم برایش تعریف کردند، بخشی از اسناد دوره ریاست جمهوری که قابل انتشار است را به این موزه جهت معرفی منتقل می‌کنند. و از آنجا که شی و اسناد در کنار یکدیگر در این موزه نگهداری می‌شود از آن به عنوان موزه یادمان‌ها نام می‌برند. اشعری رییس وقت کتابخانه ملی در سال ۱۳۸۶ و در دولت نهم به دنبال وظیفه‌ی قانونی خود در نامه‌ای به محمود احمدی نژاد علاوه بر تشریح وظایف سازمانی سازمان اسناد کتابخانه ملی مبنی بر حفظ و حراست نگهداری از هدایای رییس جمهور و اسنادش به او پیشنهاد داد تا فردی را برای تعامل و ایجاد موزه‌ی یادمان‌ها معرفی کند. اما احمدی‌نژاد پاسخ داد: «بسمه تعالی؛ هدایا به موزه‌ی نهاد‌، سپس به میراث فرهنگی منتقل شود.» این نخستین دستور مکتوب رییس‌جمهور وقت درباره‌ی هدایای خود و تعیین تکلیف آن‌ها بود. جوابی اعلام شده در آن زمان کاملا مخالف درخواست رییس وقت سازمان اسناد بود. یک سال گذشت و بار دیگر محمد اشعری در نامه‌ای به رئیس جمهور وقت از وی همان درخواست را تکرار کرد. نامه‌ای که بی‌جواب بایگانی شد. در دوره ریاست اسحاق صلاحی در سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی، این مقام مسئول هم مکاتباتی با رییس جمهور داشت اما درخواستش باز هم بی‌جواب ماند. تا این‌که در اوایل سال ۹۲ در مکاتبه‌ی تکراری دیگری که در این زمینه بین دفتر رئیس جمهور وقت و رییس سازمان اسناد انجام شد؛ دفتر رییس جمهور پیشنهاد کرد موزه‌ی یادمان‌های احمدی‌نژاد در موزه‌ی آستان مقدس رضوی تشکیل شود‌ اما صلاحی مخالفت کرده و در جواب آن پیشنهاد کرد این موزه در کاخ گلستان تهران یا در شهر سمنان زادگاه آقای رئیس جمهور برپا شود و مدیریت آن زیر نظر سازمان اسناد و کتابخانه ملی باشد. بنابراین حرفی از تشکیل یادمان در کنار مرقد امام خمینی در دوران مسئولیت قانونی رییس جمهور بین متولی یعنی کتابخانه ملی و دفتر رییس جمهور مطلقاً مطرح نبود. اما این که هدایای ریاست جمهوری در ساعات پایانی جمعه شب (۱۱ مرداد ) چند ساعت پیش از آغاز مراسم تنفیذ ریاست جمهوری، با چندین دستگاه کامیون به مکانی نامعلوم منتقل شد خود جای پرسش دارد چرا که این اموال جزو اموال دولتی است و به مقام حقوقی رییس جمهور اهدا شده است. این در حالی است که اموال مذکور زمانی که به مجموعه نهاد ریاست جمهوری وارد می‌شود تا زمان تشکیل آن یادمان مهر برچسب اموال می‌خورد. از سویی دو اتفاق در دوره ریاست جمهوری احمدی‌نژاد می‌افتد. نخست بخش ارزشمند اموال به لحاظ ریالی مانند برخی جواهرات همسر ایشان، ساعت مردانه کونکورد با بند چرمی کوروکودیل، یک کیسه مروارید بحرینی، خودنویس مونت بلانش با تولید محدود یا یک سرویس طلای سفید زمردنشان و... به نفع بهزیستی حراج شد و کارشناسان را در آن زمان با علامت سوال مواجه کرد که چگونه چنین اقدامی امکان‌پذیر است چرا کهکارشناس رسمی دادگستری روی این اموال قیمت گذاشت تا در حراجی به قیمت بالاتر به فروش برسد. اما از آنجا که جزو اموال بود نمی‌توانست به نفع هیچ شخص حقیقی یا حقوقی حراج شود. دوم خروج شبانه اموال ریاست جمهوری و انهدام مدارک این اموال! حال این پرسش مطرح است چرا در حالی که احمدی‌نژاد خود در سال ۱۳۸۵ تصویب کرد تا موزه‌ی یادمان‌های ریاست جمهوری زیرنظر سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی تشکیل شود، خود حرف‌اش را زیر پا گذاشت. از سویی چرا اکنون احمدی‌نژاد از سیدحسن خمینی چنین درخواستی دارد؟! علیرضا تابش -مدیرکل حوزه ریاست سازمان میراث فرهنگی که در دوره احمدی‌نژاد مدیر دفتر هماهنگی امور یادمان‌های ریاست جمهور در سازمان اسناد و کتابخانه ملی- بوده است، گفت: تصمیم گیری درباره این اموال باید بر عهده دولت باشد و هرگونه انتقال آنها باید به اطلاع دولت یازدهم برسد. چرا که برخی از اشیا از فهرست اصلی کم شده و به حراج گذاشته شده است. آن زمان بخشی از اشیا حراج شد و یا به ساختمان های لادن و ولنجک انتقال دادند، اکنون نمی‌دانیم این اشیا در چه شرایطی قرار دارند، کارشناس موزه‌ای از آنها نگهداری می‌کند، محل نگهداری مناسب هست یا نه. او ادامه داد: باید از تشکیل یادمان ریاست جمهوری آقای احمدی‌نژاد به‌عنوان «ثبت در حافظه‌ی ملی» استقبال کرد، همان‌طور که کارشناسان هم استقبال می‌کنند. با این وجود این که یک مقام سیاسی در دوره‌ی ریاست جمهوری‌اش پاسخ مکاتباتی که در نهایت به تصویب خود او رسیده را ندهد و در شب تحلیف رییس جمهوری جدید آثار را از مجموعه‌ی دولتی خارج کند، و بعد از گذشت ۱۴ ماه به فکر تشکیل یادمان دیگری بیفتند جای سوال است. همچنین این تذکر نباید از ذهن دور باشد که این اتفاق باید درچارچوب نظارت دولت و قواعد دولتی اشراف بر سازمان اسناد و کتابخانه‌ی ملی انجام می‌شد. در این‌گونه موارد نباید زیاد دچار سلیقه‌گرایی بود. به گزارش هنرنیوز،از سویی در اسفندماه سال گذشته پس از آمدن آقای صالحی امیری به کتابخانه ملی، با توجه به این‌که نمایندگان دو رییس جمهور پیشین آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و حجت‌الاسلام والمسلمین محمد خاتمی برای موزه‌ی یادمان‌ها مشخص بودند، وی از آقای احمدی‌نژاد و آقای روحانی خواست تا نمایندگانشان را در این زمینه معرفی کنند، که برای نخستین‌بار آقای احمدی‌نژاد یک نفر را با امضای اسفندیار رحیم مشائی به‌عنوان نماینده معرفی کرد، پس از آن هم اتاقی را در طبقه‌ی نهم ساختمان «گنجینه‌ی اسناد ملی» که طبقه‌ی امور یادمان‌ها شده است،‌ به او تحویل دادند. نمایندگان دیگر روسای جمهور هر روز در این مکان حضور دارند و کارهای مربوط به خود را انجام می‌دهند؛‌ اما نماینده‌ی رییس دولت نهم و دهم پس از گرفتن کلید اتاق تاکنون تعامل ویژه‌ای با کتابخانه‌ی ملی برای ایجاد و راه‌اندازی این یادمان نداشته است و اکنون نیز درخواست قرار دادن آثار یادمان را در موزه‌ی حرم مطهر امام (ره) دارند. حال این پرسش مطرح است که فرجام این اموال چیست؟ و چرا احمدی نژاد به فکر اهدای اموالی افتاده که قانوناً نباید از موزه خارج می شده است؟ چرا این اموال به آستان بنیان گذار جمهوری اسلامی اهدا شده است؟ فهرست کامل این اموال در دستان چه کسی است؟ چرا فهرست این اموال در کاخ سعدآباد منهدم شده است؟ تعداد واقعی این اشیا چقدر است؟ و درنهایت این که آیا تولیت آستان امام راحل از وضعیت این اموال اطلاع دارد و این اموال را خواهد پذیرفت؟ در صورت اطلاع ایشان فرجام این اشیا و اموال چه خواهد بود؟