احمدی‌نژاد جای هدفمندی، سرهم‌بندی کرد/ روحانی بازهم از پولدارها تقاضای کناره‌گیری کند/ دولت هیچ راهی برای حذف پردرآمدها ندارد

سرویس اقتصادی « فردا » - اواسط هفته گذشته در پنجمین گفت وگوی تلویزیونی رئیس جمهور با مردم، حسن روحانی بیشتر وقت خود را به توضیح درباره شرایط جاری کشور اختصاص داد. از مجموع صحبت های رئیس جمهور نیز بیش از 60 درصد اظهارات به موضوعات اقتصادی اختصاص داشت. تلاش برای رشد اقتصادی 3 درصد تا پایان سال، کاهش تورم به زیر 20 درصد تا پایان سال و رشد اقتصادی 6 درصد تا پایان سال 94 از جمله وعده های رئیس جمهور بود که به مردم داد و به این ترتیب چشم انداز اقتصادی کشور تا پایان سال 94 را تشریح کرد. وقتی هم به موضوع یارانه ها رسید اگر چه از عزم دولت برای حذف پر درآمدها گفت، اما اشاره کرد که دولت هنوز به راه حل نهایی در این موضوع نرسیده است و او با روش« سرک کشیدن در حساب های مردم» هم مخالف است چرا که آسیب های آن را بیش از نفعش می داند. در همین خصوص سراغ یکی از کارشناسان مسائل اقتصادی کشورمان رفتیم تا درخصوص آمارهای ارائه شده از وی سوالاتی داشته باشیم. در ادامه گفتگوی مهدی تقوی با خبرنگار « فردا » را بخوانید. - به عنوان بخش ابتدایی گفتگو بفرمایید که ارزیابی شما از وضعیت اقتصادی فعلی کشور با توجه به اظهارات اقتصادی رئیس جمهور در تلویزیون چیست؟ به عقیده بنده قبل از اینکه روحانی کشور را تحویل بگیرد و حتی در ماه های اول آغاز به کار ایشان روند رشد اقتصادی منفی بود، یعنی اقتصاد روی سیر نزولی تولید ناخالص ملی قرار داشت. حالا الان در سال جاری می گویند که نرخ اقتصادی مثبت شده، اگر مثبت شده پس این بدان معناست که دولت جدید اقتصاد را از رکود خارج می کند. - بنابراین شما معتقدید که اقتصاد در حال حاضر از رکود خارج شده است؟ اول می توان گفت زمانی که نرخ رشد منفی 4 درصد بود اقتصاد در قعر قرار داشته و در پایین ترین نقطه منحنی تولید ناخالص ملی قرار داشته است. حالا دولت جدید اقتصاد را از این وضعیت خارج کرده و چرخش به سمت رونق ایجاد شده است. - یکی دیگر از اظهارات رئیس جمهور بحث کاهش تورم بود. به نظر شما چرا این مسئله محسوس نبوده است؟ کاهش تورم برای ما محسوس نیست. اما شاخص قیمت های بانک مرکزی اینگونه نشان می دهد. ممکن است ما احساس نکنیم اما شاخص ها تورم را در 28 درصد نشان می دهد. اگر رشد اقتصادی صورت گرفته باشد تولید بیشتر نیز انجام گرفته و عرضه نیز بیشتر شده است. همین مسئله باعث شده تورم کاهش یابد. - پس چرا در بین مردم این کاهش تورم احساس نمی شود؟ مردم احساس می کنند که قیمت ها بالا رفته، همینگونه هم هست اما تورم 40 درصد با آن سرعتی که در گذشته بالا می رفته، حالا اینگونه نیست و با این سرعت بالا نمی رود. اما مردم پایین آمدن نرخ تورم را احساس نمی کنند. بنابراین آمارهای بانک مرکزی یا مرکز آمار ایران است که نشان می دهد وضع cpi چگونه شده است. - آیا می توان به این آمارها اعتماد کامل کرد؟ به نظر می رسد بعد از دوران دولت دهم، مردم چندان به این آمارها اعتماد ندارند. همان زمان هم این آمارها از تورم 40 درصد سخن می گفتند. تورم 40 را مرکز آمار ارائه می کرد. آمار یک نوع تخمین است و ابتدا نمونه می گیرند و بعد تخمین می زنند. ممکن است آمارها با واقعیت حدود 5 درصد هم تفاوت داشته باشد اما بیشتر به واقعیت نزدیک است. - پس این آمار مثبت چه زمانی سر سفره مردم خودش را نشان خواهد داد؟ رفته رفته مردم احساس می کنند که قدرت خرید آنها نسبت به قبل افزایش پیدا کرده است. یعنی با همان درآمد قبلی اگر قبلا کالای کمتری می توانستند بخرند، الان کمی بیشتر می توانند این خرید را داشته باشند. تورم های بالای گذشته مردم را گیج کرده بود، از یک سو نرخ بیکاری بالا بود و از سوی دیگر نیز نرخ تورم و این در نوع خودش شاهکار بود. حالا باید یک محاسبه شود که اگر نرخ رشد مثبت شده باید نرخ بیکاری را نیز مرکز آمار اعلام کند که ببینیم نرخ بیکاری چقدر کاهش پیدا کرده است. یا در خانواده ها نمونه بگیریم که چقدر از افرادی که بیکار بودند حالا دوباره سر کار رفته اند. در مجموع می توان گفت از زمان روی کار آمدن روحانی اقتصاد حرکت داشته است. این را می توان از شاخص قیمت دلار و پایین آمدن قیمت آن فهمید. یعنی کاهش دلار می تواند نشانه ای باشد که نرخ رشد اقتصادی با افزایش روبرو بوده است. - یکی دیگر از مباحثی که شما هم نسبت به آن انتقاد داشتید موضوع یارانه ها بود. قبل از اینکه سوال مطرح شود بگویم که من با یارانه ها مخالف نیستم. من با سرهم بندی یارانه ها مخالفم. احمدی نژاد سرهم بندی کرد نه هدفمندی. به عنوان مثال گاز را گران و تورم 40 درصد را ایجاد کرد و قدرت خرید مردم نسبت به قبل از اجرای یارانه ها کاهش پیدا کرد. این در حالی است که هدفمندی یعنی افزایش قدرت یارانه. هدفمندی اختراع ما بود. یارانه را دولت ها می دهند تا کسانی که قدرت خریدشان پایین است، قدرت خرید بیشتری پیدا کنند. این یارانه هایی را که به ما دادند در کنار هفدمندی سبب شد تا قدرت خرید ما پایین بیاید. چون تورم بالا و بیکاری بالا ایجاد کرد. - رئیس جمهور از عدم توانایی دولت برای دست یابی به راهکار نهایی در زمینه حذف پردرآمدها خبر داد. روزی که گفتند پردرآمدها انصراف دهند، من شخصا خودم رفتم و انصراف دادم. اما واقعا برخی انسان های حریص که از اقتصاد چیزی بارشان نیست این کار را نکردند. این ها نمی دانند که اگر آنها یارانه بگیرند دولت مجبور می شود پول بیشتری چاپ کند وهمین امر تورم زا است. خوب بنابراین این تورم یارانه بدست آمده را از بین می برد. بنابراین کسانی که سررشته ای از اقتصاد دارند می فهمند که این انصراف چه فوائدی دارد. - به نظر شما دولت حالا برای حذف پردرآمدها چه کاری باید انجام دهد؟ راستش را بخواهید دولت کار خاصی نمی تواند انجام دهد. مگر اینکه دوباره اعلام کند که پردرآمدها انصراف دهند و آنها نیز از نظر اخلاقی به این خواسته دولت پاسخ مثبت دهند. خوب در گذشته می گوییم اشتباهات دولت احمدی نژاد باعث شد که پولدارها هم از گرفتن یارانه کنار نکشند اما حالا چرا این اتفاق در زمان روحانی که کارهاغ رو به رشد است، صورت نمی گیرد. شاید اگر آقای روحانی یکبار دیگر درخواست کند و مرکز مشخصی را برای انصراف پردرآمدها مشخص کنند، پردرآمدها دست به چنین کاری بزنند. - آقای روحانی مخالف "سرک کشیدن در حساب مردم" بود. نظر شما در این باره چیست؟ من هم معتقدم سرک کشیدن در کار مردم اصلا کار درستی نیست. این کار اعتماد مردم را نسبت به دولت سلب می کند. - خوب غالبا مردم عادی که پول آنچنانی در حسابشان ندارند. سرک کشیدن در حساب مردم پولدارها را فقط ناراحت می کند. خیر. اتفاقا گروه زیادی از مردم عادی هم پول در حسابشان دارند. مردم عادی از آنجایی که سر رشته ای از اقتصاد ندارند و وارد خرید و فروش و این اقدامات نمی شوند، پس انداز خود را در بانک ها نگهداری می کنند. بانک ها هم با پول مردم است که می چرخند و اگر مردم پول خود را از بانک بیرون بکشند، وضعیت بانک ها هم به هم می ریزد. - بنابراین در مجموع عملکرد اقتصادی دولت یازدهم را مثبت ارزیابی می کنید. به نظر من آقای روحانی به هر حال بهتر از احمدی نژاد عمل می کند. به خصوص در مسائل روابط بین الملل. امیدواری ما نیز این است که بتواند این تورم را به زیر 15 درصد برساند. اگر تحریم ها کمتر شود و دلار بیشتری وارد کشور شود، نرخ رشد بالا می رود و تورم نیز کاهش پیدا خواهد کرد.