هیئت‌های مذهبی قدیمی‌ترین NGOهای دنیا/شادترین آدم‌ها بچه‌ هیئتی‌ها هستند/پیشنهاد به مجلس برای تصویب یک طرح

سرویس فرهنگی «جامعه»؛ حجةالاسلام شهاب مرادی به مناسبت عید سعید غدیر خم دو شب پیاپی میهمان ویژه برنامه خندوانه بود و حرف‌هایش در این برنامه بازخوردهای فراوانی بین مخاطبان و شبکه‌های مختلف اجتماعی داشت. وی در این دو برنامه درباره لزوم ترویج مهربانی و آثار خنده در زندگی عمومی با رامبد جوان به گفت‌وگو پرداخت و در پایان پیشنهاد کرد مجلس با تصویب یک قانون، شکار حیوانات و پرنده‌ها را تا سال 1400 ممنوع کند. مرادی با اشاره به لزوم توجه به اطرافیان به واسطه ذات اجتماعی انسان‌ها گفت: بعضی‌ها مبهوت خودشان هستند و دیگران برایشان اهمیت ندارند. خیلی راحت با مرگ دیگران مواجه می‌شوند و هیچ غمی به دلشان وارد نمی‌کنند. یک قلمروی پادشاهی در درون خودشان دارند و پادشاه و رعیت آن خودشان هستند. وی در ادامه درباره لزوم مهربانی کردن در زندگی مردم هم گفت: قلب همه آدم‌هایی که لبخند و غم دیگران برایشان اهمیت دارد نرم است اما همین قلب‌های نرم هم در معرض سخت شدن هستند. ما در احادیثمان داریم که در میان تمام اعضای بدن دل زودتر دچار فساد و سختی می‌شود و به همین دلیل ما باید مدام با مهربانی قلبمان را نرم کنیم. وی با اشاره به اجر اخروی مهربانی افزود: در قیامت جایی هست به نام خانه شادی یا دارالفرح و فقط آدم‌هایی خاص به این خانه راه می‌یابند؛ کسانی که یتیمان یا بچه‌ها را شاد کرده‌اند. خدا بسیار مهربانی را دوست دارد؛ از گیاه تا حیوان و انسان با هر دین و آئین و تفکر. هر چقدر فرد بی پناه‌تر و ضعیف‌تر، مهربانی به او لازم‌تر و سفارش‌شده‌تر. گاهی وقت‌ها مهربانی پدر و مادر با فرزند می‌شود مراعات کردن بچه هنگام راه رفتن که اگر رعایت نشود، بچه برای رسیدن به پدر و مادر باید بدود. این مبلغ دینی تاثیر مهربانی بر کودکان را بی‌نهایت خواند و گفت: مهربانی بعضی اوقات به معنای مراعات است و با بچه‌ها به شدت باید با مراعات رفتار کنیم. بچه یک جایی خجالت می‌کشد، باید به خجالت کشیدن او احترام بگذاریم. مثلاً ما مهمانی داریم که بچه کوچکش اسباب‌بازی کودک ما را می‌خواهد و بچه ما به دلیل این‌که اعتقاد دارد وسیله «مال» اوست، دوست ندارد آن را با کودک دیگر شریک شود. در این حالت برخورد ما با کودک چگونه است؟ چون فکر می‌کنیم خسیس بودن کودک مایه خجالت ماست، به همین دلیل اسباب‌بازی او را با قهر می‌گیریم و به کودک مهمان می‌دهیم. مرادی با تأکید بر این‌که از بین بردن حس مالکیت در کودکی یکی از دلایل افزایش آمار طلاق در بزرگسالی به ویژه از سوی پسرهاست، افزود: به عقیده من پسران در مقوله طلاق بسیار بیش از دختران مقصرند. این رفتار ما باعث می‌شود فرزندمان مسئولیت‌پذیر نباشد. ما بچه‌هایمان را به این تشویق می‌کنیم که با حفظ کردن شعر مجلس گرم‌کن باشند در حالی که بچه باید بچگی و بازی کند. ما در مراسم شادی با بچه‌ها چطور برخورد می‌کنیم؟ این کار را نکن، بنشین، ساکت باش. بعد وقتی بزرگ شد، همیشه جشن برایش مساوی است با دلشوره و این دلشوره تا همیشه با او می‌ماند. حجةالاسلام مرادی با بیان این‌که اسلام تأکید فراوانی بر شاد بودن مردم دارد، گفت: منتقدانی که با روایات ما در برابر شادی می‌ایستند، آدم‌های متدینی نیستند. بله ما در روایات داریم که قهقهه خوب نیست اما در همان روایات آمده است که بدون نماز شب خوابیدن هم خوب نیست. حالا اینها که با قهقهه مشکل دارند، نماز شبشان ترک نمی‌شود؟ یکی از ویژگی‌های بارز پیامبر این بود که متصل می‌خندیدند. یک روز یک اعرابی برای پیامبر هدیه آورد و بعد به ایشان گفت: پولش را بده ! پیامبر به این شوخی بسیار خندید و بعد بارها اگر مسئله‌ای ایشان را مکدر می‌کرد، از آن پیرمرد یاد می‌کرد و می‌گفت: کجاست آن پیرمرد؟ کاش اینجا بود و با یک شوخی فضا را عوض می‌کرد. وی ضمن اشاره به تأثیر معاشران در زندگی فردی گفت: باید سعی کنیم کم‌تر با آدم‌هایی معاشرت کنیم که قلب سخت دارند. آدم‌های خوب باید بگردند و با آدم‌های خوب دیگر معاشرت کنند ولی اگر مجبور باشیم باید کنار بیاییم و فقط در صورتی که بخواهند، می‌توانیم روی آن‌ها تأثیر بگذاریم. چون نمی‌توان به زور کسی را از یک طرف خیابان به طرف دیگر برد. البته این حرف من با آن تعبیر سیاسی که «مردم را نمی‌شود به زور به بهشت برد» متفاوت است و اتفاقاً حکومت وظیفه دارد مردم را به بهشت ببرد. یعنی اگر حکومت و دولت طوری مدیریت نکند که فقر در یک جامعه ریشه‌کن شود و مردم به دلیل همین کم‌کاری به گناه بیفتند، در برابر آن‌ها مسئول است. اگر نتواند امنیت روانی و فیزیکی را فراهم کند، مسئول است. دولت در برابر بچه‌های کار، مشکل اشتغال جوانان و تاثیر اینها روی زندگی دنیوی و اخروی آن‌ها مسئولیت دارد. مثلاً اقامه نماز وظیفه دولت است. البته توجه کنیم من و شما نباید درگیر این ماجراها بشویم. وظیفه شرعی ما تذکر زبانی است و بس. مثلاً به کسی که سیگار می‌کشد می‌توانیم بگوییم سیگار برای سلامتی مضر است. همین و تمام. مرادی در ادامه با بیان حدیثی از کتاب شریف «تحف العقول» به تصویرسازی انسان‌های مومن و منافق پرداخت و افزود: تصاویر آدم‌ها دو دسته است: مؤمن بشاش است و می‌خندد؛ منافق خشن است و همیشه اخم دارد. اصلا بهشتی‌ها خندانند. یکی از علامت‌های سلامت روان همین است. آدم‌هایی که برایشان لطیفه تعریف کنی و نخندند حتما مشکل دارند. وی در ادامه با بیان مثالی به تأثیر مهربانی بر زندگی دیگر افراد پرداخت و گفت: در یکی از جنگ‌های صدر اسلام، یکی از مردان جنگی شمشیرش شکست، چشم چرخاند و در آن شلوغی امیرالمومنین علی(ع) را دید. ایشان را صدا زد و خواست که شمشیرش را به او بدهد. حضرت هم شمشیر خود را در دست دشمن گذاشت و وقتی با شگفتی او مواجه شد، فرمود: تو چیزی از من خواستی و دست به سوی من دراز کردی و من چگونه می‌توانم خواسته‌ات را برآورده نکنم؟ از این لحظه به بعد، آن مرد دیگر در سپاه دشمن نیست چون اصلا در برابر این همه مهربانی نمی‌توان مقاومت کرد. این مبلغ دینی راهکار مواجهه با آدم‌های نامهربان را بی‌توجهی دانست و افزود: یک وقتی تو مجبوری با آدم‌هایی باشی که چندان خنده‌رو نیستند. وظیفه تو مهربانی کردن است. البته گاهی مدام گفتن یک حرف و توجه دائمی به یک ماجرا نتیجه عکس می‌دهد. شاید خیلی از آدم‌ها قدر کارهای تو را ندانند، اینجا باید نظام خودتشویقی درونت را روشن کنی. این به آن معنی نیست که نباید منتظر مشوق‌های بیرونی باشی و کلا تعامل خودت را با بیرون قطع کنی اما باید ستایشگر درون خودت هم باشی. او گفت: کودکان کار در معرض آسیب هستند، به اینها باید کمک کنیم یا نه؟ برای بچه‌ای که کفش ندارد کفش می‌خریم و چند روز بعد می‌بینیم کفش پایش نیست. بعد از چند بار کمک کردن خسته می‌شوی و نسبت به همه آدم‌هایی که از تو کمک می‌خواهند به چشم تردید نگاه می‌کنی. این از بزرگ‌ترین مسائلی است که می‌تواند یک دل نرم را سخت کند. بالاخره باید یک نهاد پاسخگوی این اتفاق باشد. ما به عنوان شهروندان یک جامعه حق داریم مثلاً فلان قدر مالیات بدهیم در عوض در جامعه فقیر نبینیم. خودمان می‌توانیم در قالب هیئت‌های مذهبی که قدیمی‌ترین خیریه‌ها و NGOهای دنیا هستند به کمک فقرا بشتابیم. باید فقر را ریشه‌کن کنیم. همین کمک به مستمندان در نرم شدن قلبمان بسیار مؤثر است. حجةالاسلام مرادی در پایان بخش اول سخنان خود در برنامه خندوانه درباره تاثیر مهربانی در طبیعت گفت: زندگی شهری با ما کاری کرده که سال‌هاست نوای پرندگان را از یاد برده‌ایم. شما خودتان را جای پرنده‌ها بگذارید، وقتی وارد شهر ما می‌شوید، می‌بینید همه جا سنگ است و خشک. نه آب هست نه دانه. همه ما در کوچ پرندگان از شهرها مقصریم ولی می‌توانیم با گذاشتن مقداری آب و دانه کنار پنجره‌ها در بازگشت آن‌ها نقش داشته باشیم. وی در ابتدای صحبت‌های خود در بخش دوم خندوانه بحث مهربانی با پرندگان را مطرح کرد و گفت: خداوند همه چیز را برای انسان خلق کرده است و گوشت حیوان‌هایی مانند گوسفند، گاو و شتر را می‌توان خورد و استفاده کرد. گوشت گنجشک حلال است اما غرض عقلایی این حلال بودن کجاست؟ من دیده‌ام در برخی شهرها کباب گنجشک می‌خورند. وقتی گوسفند هست، چرا باید گنجشک را سر برید و کباب کرد؟ حجةالاسلام مرادی در واکنش به آمار مجری خندوانه مبنی بر وجود یک میلیون اسلحه شکاری مجوزدار گفت: داشتن اسلحه شکاری و دانستن تیراندازی و مسابقه دادن ایراد ندارد اما چرا حیوانات را مورد هدف قرار بدهیم؟ نماینده‌های مجلس وکلای ما هستند و ما موکلان شکار را دوست نداریم. حالا از وکلای خودمان می‌خواهیم قانونی تصویب کنند که برای مدتی شکارها را تعطیل کنند. یک نظرسنجی پیامکی بگذارید تا مردم رای بدهند. نتیجه را بدهید به نمایندگان بروند طرحش را تصویب کنند. ببینیم چند نفر موافقند به عنوان مثال شکار تا سال 1400 متوقف شود. به رئیس محترم مجلس شورای اسلامی بگوییم که با توجه به نظر مردم فکری بکنند. وی گفت: کم‌تر از دو هفته دیگر دهه اول ماه محرم شروع می‌شود. ما قدردان عزاداری‌ها، شادی‌ها و اعیاد نیستیم. چرا وقتی صحبت از خنده و شادی می‌شود، این ذهنیت پیش می‌آید که ما مخالفیم؟ اتفاقا دین طرفدار شادی است و فضای اهالی مجالس امام حسین(ع) از همه شادتر است. اسلام، جنگ، دین و انقلاب در انحصار یک گروه خاص نیست و متعلق به همه مردم است. اینکه مردم با هم بنشینند و بخندند، چه اشکالی دارد؟ اسلام هم مخالف نیست. اسلام خنده مستانه‌ای را که در آن غفلت هست و ضابطه و ترمز ندارد، قبیح می‌داند. خنده بدون سبب نشانه جهل است و آدم عاقل با علت می‌خندد. مرادی با بیان این‌که کسی که نمی‌خندد حتماً ایراد دارد، گفت: باید ایراد را پیدا و اصلاح کنیم. کسی که برایش لطیفه تعریف می‌کنند و نمی‌خندد، مشکل دارد. اسلام مخالف شادی و سرور و خنده نیست؛ می‌گوید اگر نمی‌خندی، ایراد داری و اگر کسی نمی‌خندد، خنده به لبش بیاور. ببین اگر نان ندارد، نان به او برسان تا شاد شود. اگر پول دارو ندارد، کمکش کن تا غم از بین برود. حجةالاسلام مرادی با انتقاد از رواج عیب‌جویی بین مردم گفت: مومن می‌تواند تا 70 گناه کبیره مؤمن دیگر را در سینه خود پنهان کند و به احدی نگوید. چرا باید دنبال ایراد باشیم و عیب‌ها را تجسس کنیم؟ بعضی‌ها وقتی پای تلویزیون می‌نشینند، مدام دنبال اشتباه و عیب می‌گردند. تحلیل روان‌شناختی این مسئله این است که چون فرد در چنین محیطی رشد می‌کند و با خودش این‌طور برخورد می‌شود، این عیب‌یابی درونی شده است. نوعی مکانیزم دفاعی است، حمله می‌کند تا مورد حمله واقع نشود. وی با اشاره به اهمیت گریه کردن در سلامت نفس تأکید کرد: انسان هم باید بتواند خوب گریه کند هم خوب بخندد. آدمی که گریه و غم ندارد، سالم نیست اما باید این تفاوت را قائل باشیم که گریه برای امام حسین(ع) با تمام گریه‌ها فرق دارد. ما هر چه داریم از حسین(ع) داریم. من یک خواهش دارم از همه کسانی که نقد می‌کنند و از همه آن‌ها که قلم دارند؛ از مراسم عزاداری محرم ایراد نگیرید. والله در دنیا عقوبت می‌شوید، چوبش را می‌خورید و باید در قبر جواب پس بدهید. خانم بی‌حجاب و پسری که ظاهر مناسب ندارد در حاشیه مراسم امام حسین(ع)، آمده‌اند برای عزاداری. بگذاریم عزاداری کنند و ایراد نگیریم. وی در ادامه ضمن اشاره به امنیت در ایران گفت: مملکت ما در منقل آتش قرار دارد. در زغال سرخ؛ در منطقه ما امنیت نیست اما ایران امنِ امن است. یک خانم می‌تواند از همین جا حرکت کند و به هر شهری که دلش می‌خواهد برود. راهزن نداریم. در عراق و خیلی از کشورها نمی‌شود. ما در پکن بودیم با خودروی سفارت. به ما گفتند از فلان نقطه دیگر پلیس نمی‌تواند امنیت شما را تضمین کند. امنیتی که در ایران هست، قابل مقایسه با هیچ کجای دنیا نیست. امام می‌فرمودند که امنیت ما مدیون عزای امام حسین(ع) و محرم است. عین واژه این است: مدیون دسته‌های عزیز عاشوراییم. وی افزود: شادترین آدم‌ها بچه‌های هیئتی هستند و من بیش از همه با مداحان و روضه‌خوان‌ها و هیئتی‌ها می‌خندم. شادی که در هیئت‌ها بعد از جلسه‌های عزاداری وجود دارد، در اتاق استادان و دانشگاه وجود ندارد. اسلام با غم‌پروری مخالف است. اسلام با قهقهه مستانه از روی غفلت مخالف است. این قهقهه شیطانی است اما خندیدن و شادی زن و شوهری که در کنار هم خوش هستند چه اشکالی دارد؟ اصلاً ثوابی بالاتر از این نیست. حجةالاسلام مرادی با بیان این‌که اسلام با غم مخالف است، گفت: پیامبر حدیث دارند که «به خدا پناه ببرید از غم‌پروری». بعضی‌ها غم را دوست دارند. متأسفانه در جامعه ما هر که غمگین باشد، می‌گویند چقدر متدین است. 700 سال قبل سعدی گفته است: وگر خنده‌روی است و آمیزگار، عفیفش ندانند و پرهیزگار. کسی را که می‌خندد می‌گویند پاکدامن و عفیف نیست. می‌گویند آدم متدین که نمی‌خندد. وی تأکید کرد: مهم این است که نیت ما حال‌گیری است یا تحویل گرفتن. یک دوراهی است؛ تکریم یا تخریب. اسلام در این دوراهی می‌گوید انتخابت تایید و تکریم مومن باشد. این جهت‌گیری خیلی مهم است. در رابطه با خداوند و بنده‌هایش هم همین است. تعبیر دینی این مسئله می‌شود نیت؛ ما اگر نیتمان شاد کردن همدیگر باشد، مشکلات حل می‌شود. بیخودی اسلام را دشمن شادی جلوه ندهند. اسلام مروج شادی است. رسول خدا می‌گوید دختر و پسری ازدواج کنند، کنار هم در خانه بنشینند، ثوابش از اعتکاف در مسجد پیامبر بیش‌تر است. یا در جایی دیگر می‌فرماید پدری اگر فرزندش را از سر مهربانی ببوسد، خدا همه گناهانش را می‌بخشد. بهشت زیر پای پدر و مادر هر دو است. یعنی بهشت محصول خدمت به والدین است. حجةالاسلام مرادی در بخش پایانی سخنانش درباره عید سعید غدیر خم گفت: ما باید قدردان ولایت امیرالمومنین باشیم. هر قدر در زیارت حرم کربلا آثار غم را در خود می‌بینیم یا در زیارت کاظمین حال و هوای مشهد امام رضا(ع) را درک می‌کنیم، در نجف احساس شعف و بهجت به آدم دست می‌دهد. یکی از ویژگی‌های حضرت امیر(ع) رفع ناراحتی از وجود نازنین پیامبر بود. اصلا نام علی به انسان آرامش می‌بخشد و باعث شادی است. ساختار وجود مومن مانند کره‌ای است که ظاهر و پوسته‌اش شادی است و هر قدر به عمقش برویم، غصه‌هایی که مربوط به دیگران است، آشکار می‌شود. وی با اشاره به این‌که امروز به اعتقاد برخی همه چیز حرام است، افزود: این ویژه زمان حال نیست و در دوران پیامبر هم عده‌ای به ایشان ایراد می‌گرفتند که چرا فرزندانش را می‌بوسد. ایشان در واکنش به مردی که می‌گفت هرگز حتی یکی از 10 فرزندش را یک‌بار هم نبوسیده، فرمود: من چه کنم که خدا در قلب تو مهربانی قرار نداده است؟ مگر می‌شود کسی فرزند خود را نبوسد و نوازش نکند. حجةالاسلام شهاب مرادی در پایان سخنان خود ایران را کشوری قدرتمند توصیف کرد و گفت: ایران امروز رو به قدرت و در آغاز مسیر تلألو است. اگر گذشته ایران را ببینید، ایران هرگز در دنیا یک کشور معمولی نبوده است. آغاز این تمدن نوین اسلامی و آغاز قدرت ما غیر قابل انکار است. ما تنها به رفاقت، برادری و نشاط بیشتر نیاز داریم.