بفرمایید میکروفن!

«شب کوک» زمینه‌ای را فراهم می‌کند که علاقه‌مندان به عرصه موسیقی بتوانند شانس‌شان را امتحان کنند. رسانه تلویزیون علاوه بر بهره‌گیری از توانایی هنرمندان، رسالت کشف استعدادهای جدید و معرفی آنها به جامعه هنری را هم به عهده دارد. بسیاری از افرادی که امروز در گوشه و کنار صنعت سینما و برنامه‌سازی تلویزیون می‌درخشند، محصول تلاش و برنامه‌ریزی مدیران نسل پیش صداوسیما هستند. عادل فردوسی‌پور از مسیر یک مسابقه تلویزیونی به گزارشگری رسید و علی صادقی هم اولین بار در برنامه مسابقه محله استعدادش را نشان داد.

در حال حاضر برنامه‌هایی با هدف شکار هنرمندان ناشناخته در حال تهیه است. برنامه گزارشگر که در ایام نوروز از شبکه سه پخش شد، از جوانان تست گزارشگری می‌گرفت. نفرات برتر این مسابقه توانستند به عنوان گزارشگر مکمل، چند بازی فوتبال را نصف و نیمه گزارش کنند.

برنامه «ستاره بیست» که ‌اکنون آخرین مراحل تولید را می‌گذراند از علاقه‌مندان به حرفه بازیگری تست می‌گیرد. جمشید مشایخی، نسرین مقانلو و حسن فتحی جزو دست‌اندرکاران این برنامه هستند و شرکت‌کنندگان خاطرشان جمع است که جلوی پیشکسوتان عرصه نمایش هنرنمایی می‌کنند. در رادیو هم برنامه‌های متعددی مجریان و صداپیشگان و خوانندگان توانا را شناسایی و معرفی می‌کند. برنامه شب کوک را می‌توان یک حلقه مهم از این زنجیره دانست که تلاشش را بر شناسایی خوانندگان تازه‌نفس متمرکز کرده است.

فربد بابایی، مجری برنامه در اولین قسمت برنامه شب کوک گفت: قرار است در شب کوک خوانندگان تازه نفس کارهایشان را اجرا کنند و مردم درباره‌شان نظر بدهند.

خوانندگانی که فرصتی برای دیده شدن نداشته‌اند می‌توانند مشخصات خود را از طریق پیامک و پست الکترونیک برای ما بفرستند. این خواننده‌ها باید ترانه‌هایشان را با مضامینی که تعیین کرده‌ایم اجرا کنند. این مضامین شامل موضوعات ملی ـ میهنی، اعتقادی، ستایش پدر و مادر و خانواده و... می‌شود.

بابایی در ادامه درباره ویژگی‌های افراد تازه نفس گفت: منظور ما فقط خواننده‌های جوان نیست. شاید کسانی سن و سال زیادی داشته باشند، اما در فهرست تازه نفس‌ها قرار بگیرند. کسانی هستند که کارهای زیادی خوانده‌اند و حتی در بازار آلبوم دارند. اما آن طور که باید و شاید کارشان دیده نشده است. خواننده‌هایی که پشت خط مانده‌اند فضای مناسبی پیدا می‌کنند تا خودشان را نشان بدهند.

در حال حاضر برنامه‌هایی چون دستان، ساعت 25، هفت ترانه و شب کوک به طور اختصاصی مسائل حوزه موسیقی را رصد می‌کنند. هفت ترانه که از شبکه شما پخش می‌شود، هر هفته سراغ ترانه‌های محلی می‌رود و به انتخاب مردم به ترانه‌ها امتیاز می‌دهد. این برنامه موسیقایی که در حال حاضر به پخش ترانه‌های سنتی، پاپ و پاپ سنتی می‌پردازد، فضایی را برای مخاطبان فراهم کرده تا خاطرات موسیقایی خود را بیان کنند. طبق آمارهای ارائه شده، ویژه برنامه موسیقی‌محور «هفت ترانه» از شبکه شما ‌اکنون توانسته بیش از 70 درصد از خواسته‌های مخاطبان را در زمینه موسیقی‌ تامین کند.

برنامه دستان بیشتر مسائل تئوریک و علمی موسیقایی را مد نظر قرار می‌دهد و در گفت‌وگو با صاحبنظران چالش‌ها و فرصت‌های موسیقی کشور را واکاوی می‌کند. خیلی از هنرمندان و اساتید مثل صدیق شریف، سالار عقیلی، حسن ناهید، کامبیز روشن‌روان و حمیدرضا نوربخش برای اولین‌بار با برنامه ​دستان​ به تلویزیون آمدند.

این برنامه به گفته تهیه‌کننده‌اش می‌خواهد در قالب یک مجله تلویزیونی با آیتم‌های متنوع و ضرباهنگ تند برای مخاطبان جوان ذائقه‌آفرینی کند. دستان مدتی به خاطر نداشتن حامی دچار مشکل شد و در این بازه چند ماهه بخش‌های قدیمی دستان دوباره روی آنتن رفت. اما از چندی پیش چرخه تولید دستان دوباره به راه افتاد و این برنامه با بخش‌های جدید مهمان خانه‌های مردم شد.

شبکه تهران هم صاحب یکی از صمیمی‌ترین برنامه‌های موسیقی‌محور این روزهای صدا و سیما است. تهیه‌کنندگان این برنامه شبانگاهی که هر قسمت آن 50 دقیقه است،‌ کوشیده‌اند از معرفی تازه‌های موسیقی و موسیقی‌های خاطره‌انگیز گرفته تا موسیقی فیلم‌های قدیمی، تیتراژ، گزارش‌ها و... را پوشش بدهند.

در بین برنامه‌های قدیمی موسیقی‌محور تلویزیون می‌توان از دلنوازان نام برد که دارای بار ادبی و موسیقایی است. سعی سازندگان دلنوازان بر این بوده در آن از استادان قدیمی که در قید حیات نیستند یادی کنند. این برنامه ضمن این که دارای جنبه مهم شنیداری بود، از لحاظ جذابیت‌های بصری نیز چیزی کم نداشت و با تصاویر زیبایی از شهرهای تاریخی ایران مانند اصفهان، کاشان و شیراز تلفیق شده بود. ژاله صادقیان هم با دکلمه اشعار بزرگانی چون حافظ و مولانا دوستداران شعر و ادب را سیراب می‌کرد. ​ اوایل دهه 70 هم برنامه تلویزیونی تماشاگه راز با درخشش سهیل محمودی روانه آنتن شد و نشان داد وقتی یک شاعر و ادیب سکان اجرا را به دست گیرد، اتفاقات خوبی خواهد افتاد.

شب کوک از جمله برنامه‌های کم‌هزینه تلویزیون است که با کنار هم قرار دادن چند ترانه و نماهنگ می‌خواهد برای دقایقی مردم را سرگرم کند. برنامه دکور خاصی ندارد و مجری با نشستن روی یک صندلی که پشتش عنوان شب کوک به چشم می‌خورد با مردم صحبت می‌کند. حدود سه دقیقه از زمان 15 دقیقه برنامه به ترانه اولیه با مضمون وطن دوستی و کشور ایران اختصاص دارد که نسبت به کل زمان برنامه، زمان زیادی به نظر می‌رسد. این نکته را هم باید در نظر داشت که این ترانه ثابت است و در طول شب‌های مختلف تغییری نمی‌کند. بنابراین تکرار شبانه‌اش ممکن است برای مردم خسته‌کننده باشد.

پس از پخش ترانه تیتراژ و صحبت‌های مقدماتی مجری نوبت به بخش «خواننده تازه‌نفس» می‌رسد. در این آیتم یک چهره ناشناخته ترانه‌اش را اجرا می‌کند که شامل بازخوانی ترانه‌های محبوب ایرانی می‌شود. چهره علاقه‌مند به خوانندگی قبلا به استودیو آمده و جلوی دوربین قرار گرفته است. به نظر می‌رسد اگر این بخش به صورت زنده اجرا شود، می‌تواند جاذبه بیشتری برای مردم داشته باشد.

برنامه شب کوک به صورت ضبط شده روانه آنتن می‌شود و زنده نبودن آن باعث می‌شود هیجان دیگر مسابقات تلویزیونی را نداشته باشد. مجری در این برنامه از مخاطبان می‌خواهد ​ پیامک بزنند، ولی توضیح نمی‌دهد پیامک آنها با تاخیر چند هفته‌ای خوانده می‌شود. اگر مردم بلافاصله بازخورد پیامکشان را روی آنتن بشنوند ارتباط بهتری با آن برنامه برقرار خواهند کرد. یکی دیگر از نقاط ضعف برنامه این است که به عنصر شخصیت‌پردازی و نقش آن در موفقیت یک مسابقه تلویزیونی توجهی ندارد. مردم شاهد اجرای چهره‌های ناشناخته‌ای هستند که اطلاعات خاصی درباره‌شان ندارند.

مجری شب کوک می‌توانست همچون برنامه‌های دیگر سراغ این چهره‌ها برود و از آنها بپرسد چه شرایط شغلی دارند و انگیزه‌شان از حضور در برنامه چیست. این اطلاعات صمیمیت برنامه را بالا می‌برد و زمینه‌های یک رقابت گرم و هیجان‌انگیز را ایجاد می‌کند. در لابه‌لای آیتم‌ها مجری اشاره‌های جسته و گریخته‌ای به وضعیت موسیقی کشور دارد. مثلا به ترانه‌سرا‌ها توصیه می‌کند که ترانه‌های تلخ و مایوس‌کننده تولید نکنند و در آثارشان از شادی و نشاط و امید سخن بگویند. این مباحث اگر با حضور کارشناسان عرصه موسیقی بیان شود، به پختگی شب کوک منجر می‌شود و به همان نسبت هم بار علمی آن بالا می‌رود.

شب کوک از جمله برنامه‌های پاییزی شبکه نسیم است که هر شب ساعت 10 و 25 دقیقه روانه آنتن می‌شود. معرفی چهره‌های علاقه‌مند به خوانندگی و پخش ترانه‌های درخواستی از جمله محورهای موضوعی این برنامه است. شبکه نسیم که می‌خواهد طوفان شادی و نشاط به راه بیندازد، این بار سراغ استفاده از پتانسیل‌های موسیقی به عنوان یک مولفه جذابیت‌بخش رفته تا پازل برنامه‌های مفرحش را تکمیل کند. شب کوک در چند قسمت ابتدایی‌اش نشان داده نگاه حذف‌کننده ندارد و راه را بر ترانه‌های متنوع خوانندگان داخلی سد نمی‌کند. قطعاتی که آنها را در برنامه‌های دیگر رادیو و تلویزیون کمتر شنیده‌ایم براحتی از برنامه شب کوک پخش می‌شود. در روزها و شب‌های گذشته شاهد پخش قطعاتی چون نباشی (محسن یگانه)، فال حافظ (کوروس سرهنگ‌زاده)، یکی هست (مرتضی پاشایی) و جز تو (محمد علیزاده) از این برنامه بودیم؛ قطعاتی که لحن شاد و جوان‌پسندی دارد و می‌تواند دایره مخاطبان شبکه نسیم را گسترده‌تر کند.

منبع: ضمیمه قاب کوچک