20 سال مناقشه بر سر یک پرونده سیاسی/ حرف‌های انقلابی خانم رئیس جمهور و پشت ‌پرده پرونده «آمیا»

سرویس سیاسی «فردا»؛ سخنان کریستینا فرناندز در صحن سازمان ملل بازتاب‌های بسیاری داشت. بویژه اینکه وی در این سخنان به پرونده « آمیا»‌ که به بزرگترین مناقشه میان ایران و آرژانتین طی 20 سال گذشته بدل شده است اشاره کرد. پرونده‌ای که برخی می گویند فرناندز با اظهارات خود سرنوشت آن را به نفع ایران تمام کرد. اما برخی از کارشناسان معتقدند که باید به طور واقع بینانه تر و با توجه به شرایط کشور آرژانتین و جدای از ذوق زدگی‌های سیاسی و رسانه‌ای به این موضوع نگاه کنیم. اما پرونده « آمیا» چیست؟ساختمان هفت طبقه ای که در 18 ژوئیه 1994 در شهر بوینس آیرس منفجر شد، آمیا نام داشت.« آمیا» یا همان مرکز همیاری یهودیان در حقیقت مرکزهمکاری اسرائیل و آرژانتین بود که به کمیته یهودیان آمریکا وابسته بوده است. انفجار این مرکز همیاری یهودیان در 27 تیر 1373 باعث کشته شدن 85 نفر از شهروندان یهودی تبار آرژانتینی و زخمی شدن بیش از 200 نفر شد. در حقیقت یکی از دلایلی که دولت آرژانتین ادعای دخالت ایران را دراین بمب گذاری نیز دائما تکرار می کند همین امر است. دولت آرژانتین در جریان رسیدگی به این پرونده که زمان رسیدگی به آن در این کشور بی نظیر بوده است چندین بار جمهوری اسلامی ایران را متهم به دست داشتن در این بمب گذاری کرد. بیش از یک هزار و دویست نفر تا کنون درباره این پرونده و برای شهادت به دادگاه احضار شده اند. دادستانی کل آرژانتین 13 سال پس از این واقعه یعنی در سال 2007 صدور حکم جلب برای نه نفر از ایرانیان که اغلب از سران کشور بودند و از جمله آنها می توان به علی اکبر هاشمی رفسنجانی و محسن رضایی ، احمد وحیدی، علی اکبر ولایتی اشاره کرد را خواستار شد. این در حالی است که در پشت پرده این تحقیقات مسائل مختلفی نهفته است. خبرنگار تحقیقی مشهور آمریکایی در گزارشی طرح اتهام‌ علیه جمهوری اسلامی‌ایران در حادثه آمیا را مبتنی بر ادعاهای گروهک تروریستی منافقین خوانده است. خبرگزاری "اینترپرس سرویس" در گزارشی به قلم گرت پورتر، روزنامه‌نگار تحقیقی، درباره اتهامات وارده علیه ایران در زمینه حادثه آمیا و ارتباط آن با گروهک تروریستی منافقین تاکید کرد که متن کامل قرار بازداشتی که آلبرتو نیسمان، دادستان آرژانتین، در سال ۲۰۰۶ علیه مقامات ایرانی صادر کرد فاش می‌کند که کل این ادعانامه بر اساس اتهام‌های گروهک منافقین تنظیم شده است. اتهام زنی‌های مداوم در این پرونده با مداخله رژیم صهیونیستی ادامه داشت تا اینکه طی رایزنی‌های مختلف ایران و آرژانتین تفاهم نامه برای حل این مساله منعقد کردند. به این ترتیب نمایندگانی از دولت های ایران وآرژانتین در دفتر اروپایی سازمان ملل متحد در شهر ژنو سوئیس باهم دیدار کردند تا درباره پرونده بمب گذاری آمیا در سال 1994 باهم گفتگو کنند. به گفته مقامات آرژانتینی ، این گفتگوها با هدف «مشخص کردن وسیله قضایی برای مسئله آمیا که با اقدامات حقوقی آرژانتین و ایران مغایرت نداشته باشد» انجام شد. اما نکته قابل توجه در این میان این بود که در حالی که مقامات دو کشور ایران و آرژانتین مشغول مذاکره دراین باره بودند؛ رژیم صهیونیستی به شدت عصبانی بود و تلاش های بسیاری برای لغو این مذاکرات کرد تا جایی که در این باره به دولت آرژانتین نیز هشدار داد. ترس بیش از اندازه رژیم صهونیستی نسبت به مذاکرات ایران و آرژانتین و تمایل زیاد برای در جریان قرار گرفتن جزئیات تنها نشان دهنده این امر است که هر قدر پرونده آمیا به سوی روشن شدن مسئله پیش می رود نگرانی و تشویش این رژیم صهیونیستی نیز افزایش می یابد و به نظر می رسد این رژیم روشن شدن این موضوع را اصلا در خط مصالح و منافع کشور خود نمی بیند . به هر تقدیر مذاکرات ایران و آرژانتین ادامه داشت و اجلاس سران اتحادیه آفریقا در آدیس آبابا بهانه ای برای ادامه بود و طرفین روز به روز به تفاهم نزدیکتر می شدند . تا اینکه وزرای خارجه ایران و آرژانتین با صدور بیانیه‌ای در خصوص پرونده آمیا اعلام کردند: طرفین پس از چند نوبت دیدار و گفتگو در سطوح کارشناسان وزرای خارجه به توافقی در خصوص تعیین چارچوب پیگیری پرونده آمیا دست یافتند. این موضوع باعث خشم صهیونیست‌ها شد و اقدام عملی این رژیم سبب شد تا دادستانی آرژانتین نسبت به این موضوع واکنش منفی نشان دهد و اعلام کند که این تفاهم نامه باید لغو شود. پس از این شرایط بود که کفه ترازو به سمت ایران بازگشت و حتی وزارت خارجه آرژانتین از اقدامات مقامات رژیم صهیونیستی در بازگو نکردن تمام واقعیت درباره پرونده آمیا شدیدا انتقاد کرد. اظهارات فرناندز در سازمان ملل آخرین واکنش به پرونده آمیاست. بدون شک این پرونده بیش از اینکه یک حادثه تروریستی باشد یک موضوع سیاسی است. یک سر این بازی را حتما باید آرژانتین دانست. در حدود یک دهه گذشته همواره فرناندز موضوع این پرونده را در صحن علنی سازمان ملل مطرح کرده است. جالب اینجاست که وی در مهر ماه سال 90 در صحن علنی سازمان ملل سخنان دیگری به زبان آورد و مواضع غلط کشورش در خصوص پرونده جعلی آمیا را که سالهای پیش تکرار می‌کرد را دوباره تکرار کرد و اظهار داشت : «از ایران میخواهیم که ایرانیانی که مقامات قضایی آرژآنتین آنها را در انفجارهای سفارت اسرائیل و یک مرکز یهودیان در بوینس آیرس بترتیب در سال های 1992 و 1994 مقصر می داند را تحویل این کشور بدهند .با اینکه این نشانه ای از تغییر رویکرد از طرف دولت ایران است، بخودی خود خواسته ما را آنچنان که من به روشنی گفته ام و آن اجرای عدالت است، برآورده نمی کند.» موضوع جالب توجه در تحلیل‌های غلطی که در این باره ارائه می‌شود، مساله عدم توجه به شرایط کشور آرژانتین و همچنین نوع سیاست و مرام مقامات این کشور است. جالب است که برخی رسانه ها از وی به عنوان یک انقلابی در سازمان ملل یاد کرده‌اند در صورتی که آرژانتین در مناقشه و اتهام زنی به ایران توانسته به عنوان یک میانجی منافع خود را تامین کند. از این روست که دیده می شود رئیس جمهور این کشور همواره موضوع آمیا را در سازمان ملل مطرح می‌کند. از سوی دیگر برخی از کارشناسان حرکت فرناندز را یک باج‌خواهی سیاسی می‌دادند تا حرکتی روشن کننده در زمینه پرونده آمیا. این کارشناسان در این زمینه به باج خواهی فرناندز از اسرائیل و امریکا و کاستن از سقف بدهی‌های این کشور اشاره می کنند. آنان بیان می‌دارند که سیستم قضایی آرژانتین در دهه گذشته همواره با تحریک اسرائیل، ایران را متهم کرده است، بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که سیستم فاسد این کشور در یک پرونده کاملا سیاسی در پی حقیقت باشد. این سئوال را نیز باید پرسید که چطور شده است که به یکباره آرژانتین بعد از این همه سال در پی حل این مساله برآمده است؟ این درحالی است که در سالگرد بیستمین سال این حادثه هنوز مساله حل نشده باقی مانده و به نظر نمی‌رسد، سیستم قضایی و همچنین مقامات آرژانتین با توجه به فوایدی که این پرونده برایشان داشته در پی حل این پرونده باشند. از این رو کارشناسان سخنان فرناندز را نوعی باج خواهی سیاسی از اسرائیل و امریکا قلمداد می کنند. آرژانتین در این روند یک بازی دو سویه را آغاز کرده است. بازی که می گوید در برابر نزدیک شدن به ایران، اسرائیل بیشتر سر کیسه را شل می کند. از سوی دیگر برای اسرائیلی‌ها بسیار فاجعه بار خواهد بود که این پرونده به ضرر آنها تمام شود. در این زمینه بیان می شود که اسرائیل برای اتهام زنی به ایران خود دست به کشتار یهودیان ساختمان امیا زده است. با این اوصاف باید اشاره کرد که سیاست آرژانتین در پرونده آمیا همواره متناقض بوده است و در این میان مقامات این کشور سعی کرده اند که با بازی با این پرونده سیاسی از دو طرف بخصوص اسرائیل امتیاز بگیرند. این درحالی است که ایران همواره برای حل و روشن شدن این پرونده تلاش کرده است و باید گفت که این مسائل به خوبی نشان دهنده سیاسی بودن پرونده آمیاست و همین امر خود نشان دهنده اتهامات واهی علیه ایران است.