تحلیل مجله آمریکایی ازعذرخواهی« بایدن»

فارس: «جو بایدن» معاون «باراک اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا هفته گذشته در جمع دانشجویان دانشگاه «هاروارد»، بزرگترین مسئله آمریکا را متحدان آن خواند. وی انگشت اتهام خود را به سوی ترک‌ها و کشورهای عرب منطقه دراز کرده و آنها را مسئول مستقیم شکل‌گیری و رشد داعش در منطقه خواند و گفت: «گلایه همیشگی من این بود که بزرگترین مسئله ما متحدانمان هستند. متحدان ما در منطقه، بزرگترین مسئله ما در سوریه بودند. ترک‌ها دوستان فوق‌العاده‌ای هستند و من همیشه روابط بسیار خوبی با اردوغان داشته‌ام و زمان زیادی را با او گذرانده‌ام. سعودی‌ها، اماراتی‌ها و بقیه. آن‌ها چه کار می‌کردند؟ آن‌ها آنقدر مصمم به کنار زدن اسد و در اصل یک جنگ نیابتی شیعی-سنی بودند... که صدها میلیون دلار و ده‌ها و صدها هزار تن تسلیحات را برای هر کسی که با اسد می‌جنگید، روانه کردند، بدون در نظر گرفتن اینکه افرادی که در حال دریافت این کمک‌ها بودند، النصره، القاعده و عوامل افراط‌‌گرای جهادی بودند که از دیگر بخش‌های جهان آمده‌اند. این اظهارات بایدن جنجال بزرگی را به پا کرد و وی مجبور به عذرخواهی از ترکیه و امارات متحده عربی شد و مجله آمریکایی «فارین پالسی» در گزارشی در این خصوص نوشت که عذرخواهی معاون رئیس‌جمهور آمریکا از ترکیه و امارات متحده نمایانگر خطرات گفتن تصادفی حقایق است. طبق این گزارش عذرخواهی بایدن از دو همپیمان کلیدی آمریکا به این دلیل نبود که اتهامات نادرستی به آنها وارد کرده بود بلکه به این دلیل بود که به طور اتفاقی حقایق ناخوشایندی را مطرح کرد. بایدن بعد از آن مجبور به عذرخواهی از همپیمانان آمریکا شد که اظهاراتش واکنش‌ ترکیه و امارات را برانگیخت و «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه با رد اظهارات بایدن مبنی بر نقش ترکیه در شکل‌گیری داعش، خواستار عذرخواهی و توضیح از جانب معاون اول رئیس‌جمهور آمریکا شد و حتی ادعای استفاده از مرز ترکیه برای ورود جنجگویان خارجی به سوریه را نیز واهی خواند. امارات نیز دومین کشوری بود که به سخنان بایدن واکنش نشان داد. وزارت امور خارجه امارات با انتشار بیانیه با اظهار تعجب از سخنان این مقام آمریکایی و دور از واقعیت دانستن آنها، بر نقش این کشور در مبارزه با افراط‌گرایی و تروریسم تاکید کرد. بایدن در اظهارات خود همچنین اعلام کرد که عربستان سعودی و امارات متحده عربی صدها میلیون دلار و مقادیر زیادی سلاح به شبه‌نظامیان افراطی درون سوریه که دستکم یکی از این گروهها با القاعده مرتبط بودند، فرستاده‌اند. فارین پالسی با اشاره به اظهارات معاون اوباما نوشت که رهبران سه کشور دچار سکته شدند اما تمام آنچه که بایدن گفت حقیقت داشت به ویژه بخش‌هایی از اظهارات وی که به ترکیه بازمی‌گشت. بر اساس این گزارش، مقامات آمریکایی مدتها بر این باور بودند که آنکارا هیچ اقدامی را برای بستن مرز خود با سوریه انجام نمی‌دهد و از هرگونه اقدام نظامی مستقیم علیه داعش خودداری می‌کند زیرا شبه‌نظامیان داعش تا همین چند وقت اخیر دهها دیپلمات ترک و دیگر شهروندان این کشور را به گروگان گرفته بودند. روزنامه آمریکایی «نیویورک‌تایمز» در ماه سپتامبر گزارش کرد که یکهزار ترک از مرز به سمت سوریه حرکت کردند تا به همراه شمار نامعلومی از مبارزان خارجی در کنار شبه‌نظامیان داعش به مبارزه بپردازند. فارین پالسی با اشاره به این مورد گزارش کرد، در ماه سپتامبر، وقتی اوباما آغاز کمپین کنونی علیه داعش را اعلام کرد، به موضوع مرز اشاره کرد اما به طور خاص اسمی از ترکیه نیاورد و تنها گفت که باید جلوی جریان مبارزان خارجی که به داعش می‌پیوندند گرفته شود. بایدن از اردوغان عذرخواهی کرد و کاخ سفید اعلام کرد که معاون رئیس‌جمهور آمریکا با «محمد بن زاید آل نهیان» ولیعهد ابوظبی تماس گرفته است تا بگوید که اظهاراتش به این مفهوم نبوده است که امارات داعش، القاعده و دیگر گروههای تروریستی در سوریه را تجهیز می‌کند یا اینکه مورد حمایت قرار می‌دهد. روز دوشنبه هفته جاری نیز کاخ سفید اعلام کرد که بایدن به اندازه کافی شخصیت دارد که وقتی اشتباهی مرتکب می‌شود به آن اعتراف کند. «جان آلترمن» یکی از معاون ارشد رئیس‌جمهور در امور امنیت جهانی در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌الملل اظهار کرد که گفته‌های بایدن نادرست نیست بلکه کمی مبهم است. وی در اینباره گفت: «حمایت‌هایی از گروههای تروریستی از جانب کشورهای دوست در منطقه صورت گرفته است اما ممکن است از اظهارات بایدن این نتیجه‌گیری شود که دولت‌های منطقه مستقیماً از این گروههای حمایت می‌کنند و من فکر نمی‌کنم که منظور بایدن دقیقاً‌این بوده باشد. میزان حمایت دولت‌ یا چشم‌پوشی آنها از این حمایت‌ها نامشخص است. این همه دست و پا زدن‌های کاخ سفید و مقامات آمریکایی برای عذرخواهی به دلیل گفته شدن حقایق نمایانگر آن است که تا چه اندازه مقامات آمریکایی از واکنش منفی کشورهایی چون عربستان و ترکیه و امارات و دیگر همپیمانان آمریکایی در منطقه نگران هستند و شاید هراس آن دارند که ناراحتی آنها موجب شود که دیگر نتوانند به اقدامات مداخله‌جویانه خود بدون کمک این کشورها در خلیج‌فارس ادامه دهند.