«ایمنی در برابر فساد» یا «حق شهروندی»؟/فعالیت‌های اقتصادی جزایری از سر گرفته می‌شود؟

سرویس اقتصادی « فردا »- ماجرای ۱۱ سال محکومیت شهرام جزایری به اتهام اخلال در اقتصاد کشور نیز از جمله پرونده‌های عجیبی است که در طول یک دهه اخیر، دستگاه قضایی کشور با آن برخورد داشته است. متهمی که مهرماه سال ۸۱ در سن ۲۹ سالگی به اتهام ایجاد و تاسیس حدود ۵۰ شرکت مختلف بازرگانی، کسب اعتبار موهوم از طریق مانورهای متقلبانه، برداشت ۳۸ میلیارد و ۱۰ میلیون ریال به دفعات مختلف و پرداخت آن به اشخاص به عنوان رشوه و جعل اسناد بازداشت شد. دادگاه ابتدا ۲۷ سال زندان را به عنوان مدت محکومیت جزایری معین کرد، اما در پی اعتراض این متهم، دستور رسیدگی مجدد این پرونده صادر شد. بالاخره این اخلالگر اقتصادی روانه زندان شد اما ۴ سال بعد از زندان فرار کرد و همین مسئله موجب شد تا بعد از دستگیری مجدد دادگاه جزایری را به ۱۱ سال حبس تعزیری، پرداخت مبلغ ۴۸ میلیون و ۶۰۰ هزار و ۱۸۵ دلار امریکا به بانک ملی ایران و صندوق ضمانت صادرات، پرداخت ۹۷ میلیون و ۲۰۰ هزار و ۳۷۰ دلار امریکا به صندوق دولت جمهوری اسلامی ایران و محرومیت از فعالیت بازرگانی در بخش صادرات و واردات و نیز محرومیت از اخذ هرگونه تسهیلات بانکی اعم از ریالی و ارزی به مدت ۱۰ سال محکوم کند تا او دوباره به زندان برگردد. اما حالا در شرایطی که هنوز چند روزی بیشتر از آزادی وی نگذشته خبر می‌رسد که این متهم اقتصادی قصد بازگشت به تجارت کشور را دارد. یحیی آل‌اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران می‌گوید که بازگشت وی به عرصه تجارت کشور، شروطی دارد و این بدان معناست که با رعایت این شرایط، اخلالگر اقتصادی می‌تواند بار دیگر به عرصه اقتصاد و تجارت کشور بازگردد. جزایری فقط می‌تواند آزادانه کار کند در حالی در محافل اقتصادی زمزمه بازگشت شهرام جزایری به بخش تجارت کشور بعد از آزادی از زندان مطرح شده است که در این باره عضو کمیسیون صنایع و معادن کشور در گفتگو با « فردا » می‌گوید: جزایری و هر فرد دیگری که دارای سوء پیشینه باشند، نمی‌توانند به عنوان مدیر، عضو هیئت مدیره، عضو تعاونی و یا فعال اقتصادی دولتی مشغول به کار شوند، اما اگر بخواهند می‌توانند به صورت شخصی و با سرمایه شخصی به فعالیت خود ادامه دهند. نادر قاضی‌پور همچنین خاطر نشان کرد: داشتن سوء پیشینه موجب می‌شود تا افراد نتوانند کارت اتاق بازرگانی را دریافت کنند. اگر سوءپیشینه از سوی دادگاه و مقامات قضایی برای فرد به ثبت رسیده باشد، به طور قطع وی اجازه دریافت کارت بازرگانی به عنوان یک شخص حقیقی را ندارد. البته این اظهارات عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در شرایطی مطرح می‌شود که این اخلالگر اقتصادی گویا فکر دیگری در ذهن خود دارد. چراکه بنابر قانون جزایری می‌تواند در یک شرکت اقدام به فعالیت اقتصادی نماید و در صورتی که آن شرکت سوء پیشینه نداشته باشد، می‌تواند کارت بازرگانی را دریافت کند. اما در این صورت نیز فعالیت جزایری فقط به عنوان یک عضو عادی می‌تواند شکل بگیرد و به عنوان مدیر یا رئیس و عضو هیئت مدیره نمی‌تواند معرفی شود. با این تفاسیر باید منتظر بازگشت مجدد این اخلالگر اقتصادی به سیستم تجاری کشور در آینده‌ای نزدیک باشیم. البته بازگشت جزایری بدون حاشیه نیز نخواهد بود چراکه هنوز یکی دو روز از آزاد شدن شهرام جزایری نگذشته بود که یک روزنامه اقتصادی در صفحه اول خود خبر داد که قرار است شهرام جزایری خاطرات و نظریات اقتصادی خود را که در ۱۱ سال دوره محکومیت خود در زندان نوشته است، از طریق این روزنامه منتشر کند. از همین رو باید منتظر انتشار این خاطرات و حاشیه‌های آن نیز در آینده‌ای نزدیک باشیم. بازگشت جزایری به تجارت ایمنی در برابر فساد می‌آورد یکی دیگر از اعضای کمیسیون صنایع و معادن کشور در گفتگو با « فردا » ، انتقادات شدیدی را از روند محاکمه مفسدان اقتصادی مطرح کرد و گفت: افراد بسیاری را می‌شناسیم که در سال‌های گذشته و حتی در زمان فعلی از ارز دولتی برای واردات کالا استفاده می‌کنند اما به خوبی می‌دانیم که هیچ کالایی به کشور وارد نمی‌شود و این افراد ارز را به نرخ آزاد می‌فروشند. چه بسیار هستند افرادی که یک شبه از کارمندی ساده دولت تبدیل به مولتی میلیاردرهای اقتصادی با هزار میلیارد تومان ثروت شده‌اند. اگر قانون درست اجرا شود هیچ کس حتی از اعدام یک متخلف اقتصادی ناراحت نمی‌شود. موید حسینی صدر با بیان اینکه متاسفانه قانون در خصوص مفسدان اقتصادی سلیقه‌ای عمل می‌کند، اظهار داشت: تنها عده محدودی از متخلفان هستند که اسیر قانون می‌شوند. سوال ما این است که چرا با سوء استفاده کنندگان و دلالان نفت که به صورت انحصاری حق واردات نفت و سایر کالا‌ها را می‌گیرند برخورد نمی‌شود. چرا با افرادی که ثروت آن‌ها یک شبه مانند قارچ رشد می‌کند و هزار برابر می‌شود برخوردی نمی‌شود. امثال جزایری در کشور بسیار هستند اما با پررویی تمام جولان هم می‌دهند و صد‌ها برابر جزایری پول به دست می‌آورند. اما نه تنها برخوردی با آن‌ها نمی‌شود بلکه با وصل شدن به مراکز قدرت راست راست می‌چرخند. این نماینده مجلس شورای اسلامی همچنین افزود: وقتی تمام حیوانات در یک جنگل آزاد باشند، همه خوشحال می‌شوند اما وقتی تنها یک حیوان به داخل قفس می‌افتد و مابقی آزادانه می‌چرخند، آنموقع است که انسان دلش به رحم می‌آید. بنده از آزادی شهرام جزایری خوشحالم. اما شاید استقبال من از آزادی آقای جزایری عجیب باشد اما خوشحالی من به این خاطر است که اگر قرار است مجازات باشد برای همه مفسدان اقتصادی مجازات صورت گیرد. ولی اگر قرار است یک نفر در زندان باشد و ما بقی جولان دهند، خوب آن یک نفر هم آزاد باشد بهتر است. نماینده مردم خوی در مجلس اشاره‌ای هم به متهمان پرونده بابک زنجانی کرد و گفت: در پرونده بابک زنجانی هم این مسئله وجود دارد. شاخه‌های اصلی این پرونده جولان می‌دهند اما بابک زنجانی در زندان است. حتی دست این افراد در مناطقی مانند آذربایجان شرقی و غربی نیز وجود دارد. افراد بسیاری در همین منطقه از کشور هستند که تخلفات بسیار سنگین تری از بابک زنجانی و یا شهرام جزایری دارند اما آزاد هستند. ما خواهان برخورد یکسان و با عدالت با تمام مفسدان اقتصادی هستیم، نه اینکه یک نفر زندانی باشد و بقیه آزاد. حسینی صدر در بخش پایانی اظهارات خود در پاسخ به این سوال که آیا با بازگشت فردی مانند شهرام جزایری به اقتصاد موافق هستید یا خیر، عنوان کرد: چنین کاری اصلا درست نیست و به سود کشور نخواهد بود. این کار ایمنی در برابر فساد را به وجود می‌آورد. عدالت نیز با این اتفاق از بین می‌رود. برای مردم نیز اینگونه القا خواهد شد که یک اخلالگر اقتصادی کشور را بر هم ریخته و بعد از گذراندن دوران محکومیت بار دیگر مورد تایید و حمایت فلان وزارتخانه قرار گرفته است. بنابراین بازگشت شهرام جزایری اصلا به صلاح کشور نیست.