راه‌های‌مقابله‌بابحران‌آب
عملیاتی شدن خط انتقال آب از سد ماملو، جیره بندی آب، پمپاژ آب مرده پشت سدها، استفاده بیشتر از آب چاه‌ها و از همه مهتر صرفه جویی بیشتر شهروندان تهرانی، راه‌هایی هستند که این روزها از آنها به عنوان چاره‌ای برای بی آبی تهران نام برده میشود.
صدای آژیر قرمز منابع تأمین کننده آب تهران، آنقدر بلند شد که سرانجام برای آگاهی مردم از عمق بحران کمبود آب، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری با همراهی معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، حمید چیت چیان وزیر نیرو و سید حسین هاشمی استاندار تهران راهی بازدید از سد لار و لتیان شد تا این بار مردم از زبان معاون اول رئیس جمهور بشنوند که «سد لار و لتیان به فقط چند روز دیگر آب دارند.»
حال این کمبود آب و صدای ممتد آژیر قرمز موجب شده است تا در کنار نگرانی‌های همیشگی سلامت آب تهران، گمانه زنی‌های مختلفی هم در رابطه با منابع تأمین کننده آب تهران در روزهای تشنگی و خشکسالی سدهای تهران به گوش برسد، برخی همچون علیرضا نوذری‌پور، معاون مهندسی و توسعه شرکت آب و فاضلاب استان تهران بدون توجه به احتمال کاهش کیفیت آب شرب تهران از استفاده بیشتر از چاه‌های تهران سخن می‌گویند و برخی نیز همچون هدایت فهمی معاون دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفا تلاش برای به پایان رساندن خط انتقال آب سد ماملو و استفاده از جیره‌بندی را به عنوان اولویت‌های رفع معضل کمبود آب تهران نام می‌برند.
حفر 50 حلقه چاه در تهران
استفاده بیشتر از آب چاه و احتمال ورود نیترات به آب شرب تهران رابطه تنگاتنگی با یکدیگر دارند. زمانی که میزان آب‌های سطحی هم کاهش یابد، با کمبود آب سطحی زمینه برای اختلاط آب سطحی با آب چاه و کاهش نیترات آبی که از چاه گرفته شده است، کم میشود و سلامت آب شرب به خطر می‌افتد. این نکته تا جایی اهمیت دارد که هدایت فهمی، معاون دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفا نیز در این رابطه به خبرآنلاین گفت: «به دلیل اینکه نیترات در آب زیرزمینی بیشتر از آب سدهاست، باید تلاش کنیم استفاده از آب چاه محدودتر باشد.»
در کنار نگرانی‌ها برای استفاده بیشتر از آب چاه اما نوذری پور، معاون مهندسی و توسعه شرکت آب و فاضلاب تهران در رابطه با راه حل شرکت آب و فاضلاب برای حل بحران این روزهای تهران از حفر 50 حلقه چاه در تهران خبر داد و به خبرآنلاین گفت: در 9 ماه گذشته نزدیک به 120 حلقه چاه جدید وارد مدار کردیم که برخی از آنها همان از گذشته وجود داشته‌اند اما اکنون وارد مدار شده‌اند.
به گفته او از 50 حلقه چاه جدید که در حال حفر هستند، نزدیک به 30 حلقه از آن به دلیل جدی‌تر بودن بحران کمبود آب در شرق تهران، در این منطقه حفر می‌شوند.
نگرانی از ورود نیترات در آب شرب تهران به دلیل حضور پر رنگ‌تر چاه‌ها در مدار تأمین آب، نکته‌ای است که نوذری‌پور درباره آن می گوید: نیترات خط قرمز ما است و در تلاشیم که چاه‌ها را در مناطق سالم و پاک تهران حفر کنیم.
جیره بندی؛ کارت سوخته تهران یا راه نجات؟
معاون مهندسی و توسعه شرکت آب و فاضلاب تهران در رابطه با احتمال جیره‌بندی در تهران به عنوان راهی برای به پایان رساندن روزهای بدون آب تهران نیز گفت: مسئولیت اصلی در رفع این بحران به دوش مردم است. مردم می‌توانند با کارهای کوچک همچون استفاده از سردوش کم مصرف که نزدیک به 40 درصد در مصرف آب صرفه‌جویی می‌کند، قدمی مفید در حفظ ذخایر آب تهران بردارند اما با توجه به تجربیات سال‌های گذشته، نمی‌توان به جیره بندی تکیه کرد.
نوذری پور معتقد است که به 2 دلیل نیاز نیست که دست به دامان جیره بندی در تهران شد: «نیترات تهران به حدی نرسیده که نیاز به جیره‌بندی باشد و از سوی دیگر نیز جیره‌بندی در سال 80 تجربه خوبی نبود و عوارض کیفی و فنی داشت.»
این معاون شرکت آب و فاضلاب در رابطه با عوارض کیفی جیره بندی سال 80 تنها به گفتن این نکته که «زمانی که یک شبکه را تخلیه و بعد از مدتی مجدد آبگیری می‌کنید، بدون شک برای آن سیستم مشکلاتی ایجاد میشود که در حال حاضر نمی‌شود توضیح داد!» بسنده کرد.
جیره بندی، روش بین المللی
سخنان نوذری پور و رد راه حل جیره بندی در حالی گفته شد که معاون دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفا جیره‌بندی و بویژه جیره‌بندی آب مشترکان پرمصرف را به عنوان راه حلی عاقلانه‌تر نسبت به استفاده بیشتر از آب چاه می‌داند.
فهمی در این رابطه به خبرآنلاین گفت: جیره‌بندی روشی است که در دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد و حتی از آن برای شناسایی نشتی‌های شبکه بهره می‌برند و در حال حاضر هر چند امکان جیره بندی منطقه‌ای به دلیل نبود فرهنگ جیره بندی در میان شهروندان وجود ندارد اما باز هم با قاطعیت می‌توان گفت که جیره‌بندی بهتر از آمدن چاه‌های جدید به مدار توزیع و خطر ورود نیترات است.
او با گریزی به جیره‌بندی سال 80، در رابطه با نبود فرهنگ جیره بندی در میان شهروندان تهرانی، گفت: در آن سال‌ها زمانی که مردم از جیره‌بندی منطقه خود آگاه می‌شدند، آب را ذخیره می‌کردند، اتفاقی که موجب شد تا میزان مورد نظر صرفه‌جویی محقق نشود. چشم امید تهرانی‌ها تشنه به انتقال آب سد ماملو
اختصاص 30 میلیارد اعتبار ویژه برای انتقال آب از سد ماملو، استفاده از حجم مرده آب سدها و همچنین صرفه جویی بیشتر از سوی مردم نکاتی بودند که معاون دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفا از آنها به عنوان گره گشای روزگار پر اضطراب تهران یاد کرد و گفت: سد ماملو از ذخایر آبی مناسبی برخوردار است و انتظار داریم که در همین ماه جاری انتقال آب سد ماملو به طور کامل عملیاتی و تا حدی از بحران آب تهران کاسته شود.
تکیه بیشتر بر آب چاه؛ گزینه آخر وزارت نیرو
هدایت فهمی در رابطه با سخنان نوذری‌پور مبنی بر حفر 50 حلقه چاه جدید برای ورود به مدار تأمین آب تهران، گفت: آب چاه را هر زمان که بخواهیم می‌توان وارد مدار آب شرب تهران کرد اما به دلیل خطراتی که ممکن است آب چاه به همراه داشته باشد، این گزینه در جایگاه آخرین گزینه وزارت نیرو در نظر گرفته شده است.
معاون دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفا همچنین معتقد است که در حال حاضر تکیه برمیزان آب باقیمانده در سد لار و لتیان، صرفه جویی بیشتر مردم، قطع آب مشترکان پرمصرف و حتی پمپاژ آب مرده سدها باید به عنوان شیوه‌ای برای حل معضل آب مورد توجه قرار گیرند و تا جایی که میشود از بهره برداری بیشتر از آب چاه پرهیز شود.
حال باید منتظر ماند و دید که در کنار تمام اختلاف نظرهای مسئولان تأمین آب تهران بر سر استفاده بیشتر از آب چاه یا استفاده کمتر، نگرانی ورود نیترات به آب شرب و بالا بودن مصرف سرانه شهروندان تهران، کدام یک از راه‌حل‌هایی همچون سد ماملو، جیره‌بندی، استفاده از آب چاه، بارش جوی و صرفه جویی مردم به داد تشنگی تهران می‌رسند.
منبع: خبرآنلاین