خواص درماني کندر از نگاه امام رضا (ع)

باشگاه خبرنگاران: در روايات پزشكي اسلامي كندر گياهي مفيد و باارزش است و خواص گوناگوني دارد. در برخي روايات آمده است كه کندر برگزیدة انبیاء است و مریم(ع) از آن کمک می جست و هیچ دودي از دود آن زودتر به آسمان بالا نمي رود و دودش شیطان را می راند و مرض را دفع می کند، بنابراين از آن محروم نمانید. (1) امام رضا علیه السلام درباره اهميت و ارزش اين گياه مفيد مي فرمايد: : هیچ پیغمبري مبعوث نشد مگر به حرام بودن خمر سخن گفت و این که خدا هر چه می خواهد می کند و این که در میراثش کندر وجود داشت. (2) كندر و افزايش ضريب هوشي فرزندان امام رضا عليه السلام هم به اين گياه مفيد توجه داشته و از آن بهره مي بردند. در روايتي معمر بن خلاد مي گويد: حضرت رضا علیه السلام هنگامى که در خراسان بودند، وقتی نماز صبح را ادا می کردند، در سجاده خود مى‏نشستند تا آن گاه که آفتاب طلوع می کرد، بعد براى آن جناب یک کیسه سر بسته که در آن تعدادى مسواک قرار داشت حاضر می کردند و مسواک می نمودند. بعد از این كار کندر مى‏آوردند و آن را مصرف می فرمودند.(3) بين كارشناسان طب سنتي باوری وجود دارد که مصرف كندر توسط مادران باردار موجب افزایش هوش و ضریب هوشی جنین و کودک آینده آن‌ها می‌شود. حقيقت آن است كه روايات اسلامي بر این نکته صحه مي گذارد، اما طبق تحقيقات پزشكي مادران باردار باید مراقب باشند که مصرف کندر بیش از ۳ ماه موجب بیش‌فعالی کودک آن‌ها شده و این مسئله در آینده آن‌ها را با مشکل روبه‌رو می‌کند. از اين رو برای افزایش میزان هوش و تقویت حافظه نوزاد خوردن یک ماه کندر کفایت می‌کند و این یک ماه باید بعد از ۴ ماهگی جنین صورت گیرد. در همين راستا است كه امام رضا عليه السلام توصيه مي‏فرمايند: به زنان حامله کندر بخورانيد که اگر بچه‏ي شکمش پسر باشد با قلبي پاک، دانا و شجاع متولد شود و اگر دختر باشد، خوش اخلاق و زيبا مى‏شود و نزد شوهرش نيز سعادتمند و خوشبخت مي گردد. (4) كندر و گوارش كندر ويژگي هاي ديگري هم دارد، از جمله آنكه براي دستگاه گوارش و معده مفيد بوده و به هضم غذا كمك مي كند. در اين باره امام رضا (ع) می فرماید : زیاد کندر بخورید و آن را در دهان نگه دارید و خوب بجوید. جویدن آن براى من ، دوست داشتنى تر است . کندر بلغم را از معده مى شوید و معده را پاک سازى مى کند و عقل را قوى مى گرداند و غذا را گوارا مى سازد.(5) كندر و تقويت حافظه يكي از خواصي كه براي كندر نقل شده تقويت حافظه و افزايش توان ياد گيري است . در اين باره امام رضا علیه السلام به نقل از حضرت علی علیه السلام مي فرمايد: سه چیز حافظه را زیاد می کند و بلغم را از بین می برد ، قرائت قرآن ، عسل و کندر.(6) در همين زمينه در كتاب فقهي منسوب به امام رضا عليه السلام به نقل از امام کاظم علیه السلام آمده است : در عسل ، درمان هر دردی است ، هر کس ناشتا یک انگشت از آن را بلیسد ، این عسل بلغم را پایان می دهد ، صفرا را فرو می نشاند ، تلخه ی سیاه ( زرداب) را مانع می شود ، ذهن را صفا می بخشد و اگر که همراه با کندر خورده شود ، حافظه را نکو می سازد.(7) پانوشتها: مکارم الاخلاق، ص 212 ، بحار، ج 62 ، ص 300 فصال، ص 612 اخبار و آثار حضرت امام رضا علیه السلام، ص ۵۵ تهذيب الاحکام، ج 7، ص 440 بحار، ج 64 ، ص 444 اخبار و آثار حضرت امام رضا علیه السلام صفحه 724 الفقه المنسوب للامام الرضا علیه السلام ، صفحه 346