گزارشی از ۱۳۲ روزحضور امام رضا(ع)درایران

تسنیم: هفته‌نامه «همشهری جوان» در گزارشی جالب از نحوه ورود امام رضا(ع) به خاک ایران نوشت: اولین سال قرن سوم، سال خاصی برای ایران بود. سالی که ایران، میزبان امام رضا (ع) شد. در این سال، امام رضا(ع) که در آن زمان 52 سال داشتند، با عبور از اروند رود در تاریخ 8 صفر 201 ه. ق (19 شهریور 195 شمسی) وارد ایران شدند و در تاریخ 23 جمادی الثانی (1 بهمن 195 شمسی) از کشورمان خارج شدند. به‌این ترتیب امام رضا(ع) 132 روز (4 ماه و 12 روز) در ایران بودند. تاریخ حرکت و ورود امام به شهرهای مختلف این طور در تاریخ نامه‌ها آمده است؛ (تمام اتفاقات در سال 201 قمری مصادف با 195 شمسی روی داده است.) ـ حرکت از مدینه، پنج‏شنبه 15 محرم /27 مرداد ـ ورود به بصره، دوشنبه 3 صفر/14 شهریور ـ حرکت از بصره، شنبه 8 صفر/19 شهریور ـ ورود به اهواز، یکشنبه 16 صفر/27 شهریور ـ حرکت از اهواز، دوشنبه 16 ربیع‏‌الاول/25 مهر ـ ورود به شیراز، سه‌‏شنبه 26 ربیع‌‏الاول/5 آبان ـ حرکت از شیراز، سه‏‌شنبه 1 ربیعالثانی/10 آبان ـ ورود به یزد، چهارشنبه 15 ربیع‌الثانی/25 آبان ـ حرکت از یزد، یکشنبه 20 ربیع‌الثانی/29 آبان ـ ورود به نیشابور، سه‌‏شنبه 7 جمادی‏‌الاولی/15 آذر ـ حرکت از نیشابور، جمعه 1 جمادی‌الثانی/9 دی ـ ورود به سناباد طوس، یکشنبه 3 جمادیالثانی/11 دی ـ ورود به سرخس، جمعه 8 جمادی‌الثانی/16 دی ـ حرکت از سرخس، شنبه 23 جمادی‌الثانی/1 بهمن ـ ورود به مرو، جمعه 29 جمادیالثانی/7 بهمن 1200 کیلومتر قدم‌گاه خورشید هشتم امام رضا در مسیر 3450 کیلومتری مدینه تا مرو، درست قطر جنوب غربی به شمال شرقی ایران را طی کرد. قطری به طول 1200 کیلومتر از آبادان تا سرخس و از شهرهای اهواز، رامهرمز، بهبهان، شیراز، ابرکوه، یزد، نیشابور و سرخس عبور کرد. امام، 144 کیلومتر دیگر هم پیش رفت تا به مرو که الان در ترکمنستان قرار دارد، وارد پایتخت موقت مامون بشود. در آن دوران، مبنای فاصله، فاصله بین دو توقفگاه یا منزل بود و مثلا می‌گفتند بین دو شهر، 3 منزل راه است. فاصله 2 منزل، مسیری است که یک مسافر در روز طی می‌کند و تقریبا، 24 کیلومتر می‌شود. بنابراین اگر دیدید در کتابی تاریخی نوشته شده، شهری در فاصله 3 منزلی شهر دیگر است باید 3 را در 24 ضرب کنید و به عدد 72 کیلومتر می‌رسید. بر همین مبنا، فواصل شهرهایی که امام رضا رفته اند و در کتاب‌های تاریخی به صورت فواصل منزلی نوشته شده، بعد از ضرب در 24 به کیلومترهای زیر تبدیل می‌شود. نکته مهم این است که جاده‌های آن دوران با جاده‌های فعلی فرق دارد و دیگر اینکه کاروان امام از مسیرهای کم تردد و نا‌شناس می‌رفت تا با هجوم مردم روبرو نشود. با در نظر گرفتن این نکات، مسیر به شرح زیر طی شده است؛ مدینه - بصره: 432 کیلومتر بصره - اهواز: 216 کیلومتر اهواز - شیراز: 264 کیلومتر شیراز - یزد: 216 کیلومتر یزد - نیشابور: 384 کیلومتر نیشابور - سناباد طوس: 60 کیلومتر سناباد طوس - سرخس: 100 کیلومتر نیشابور- سرخس: 144 کیلومتر سرخس - مرو: 144 کیلومتر