کاهش گُرگرفتگی یائسگی درطب سنتی

تسنیم: گُر گرفتگی، شایع‌ترین مشکل زنان یائسه است. 80 درصد زنان در سنین یائسگی گرگرفتگی و عرق ریزی شبانه را تجربه می‌کنند که از این تعداد 9 درصد علائم شدیدی دارند که بر کیفیت زندگی آنان تأثیر می‌گذراد. گُر گرفتگی یک احساس ناگهانی از گرمای شدید در اندام فوقانی یا تمام بدن است که معمولاً با قرمزی صورت،گردن، سینه، پشت و بازوها تظاهر می‌یابد. یکی از درمان‌های گیاهی مطرح جهت کاهش علائم یائسگی، فیتواستروژن‌ها هستند که دارای ترکیبات گیاهی با فعالیت استروژنی است. فیتواستروژن‌ها در خیلی از غذاها وجود دارند و فعالیت آنها در حیوانات در مطالعات متعددی به اثبات رسیده است. در زنان ژاپنی که به طور سنتی رژیم حاوی فیتواستروژن بالا دارند، میزان سرطان پستان، بیماری‌های قلبی عروقی، پوکی استخوان و نشانه‌های یائسگی کمتر است. شنبلیله و کتان که از گیاهان بومی ایران هستند از فیتواسترژن ها به حساب می‌آیند که یکی به دلیل ترکیب شیمیایی دیوسرژنین و دیگری به دلیل سرشار بودن از لیگنان‌ها چنین خاصیتی دارد. این دو گیاه در مطالعات مختلف در کاهش علائم گرگرفتگی موثر گزارش شده اند. به نقل از سایت انجمن تحقیقات طب سنتی ایران، مطالعه پیش رو یک کار آزمایی بالینی تصادفی کنترل شده است که بر روی 60 زن یائسه که با شکایت گُرگرفتگی به درمانگاه‌های شهر اراک مراجعه کرده بودند انجام گرفته است. این 60 نفر به دو گروه مساوی تقسیم شده و به گروه اول روزانه 6 گرم دانه‌ شنبلیله و به گروه دیگر 25 گرم بذر کتان به مدت 4 هفته‌ی متوالی داده شد. عدم قاعدگی در 12 ماه اخیر، داشتن فشارخون طبیعی، عدم مصرف داروهای ضداضطراب، ضدافسردگی، هورمون‌های استروژن پروژسترون در 6 ماه اخیر، آنتی کوآگولانت‌ها، داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی مثل ایبوپروفن و عدم ابتلا به آسم و آلرژی معیارهای ورود به مطالعه بودند و معیارهای خروج از مطالعه شامل عدم مصرف صحیح داروهای گیاهی، ایجاد تحریکات پوستی و حساسیت به داروها و تغییر محل زندگی بودند. در آغاز مطالعه، هفته‌ چهارم و هفته‌ هشتم، شدت و دفعات گُر گرفتگی بررسی و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که بذر شنبلیله و بذر کتان تعداد و شدت گُر گرفتگی زنان یائسه‌ مورد مطالعه را کاهش داده است.