بهره برداری پوتین از بحران‌ عراق /شاگرد تنبلی که برای آمریکا درد سرساز شد

سرویس سیاسی «فردا»؛‌ روسیه این روزها بسیار فعال‌تر از گذشته عمل می‌کند. علاوه بر بحران اوکراین که به منازعه مستقیم امریکا و روسیه انجامید. مسکو حوزه فعالیت خود را افزایش داده است و در همین را ستا در مصر، عراق و ... با توجه به فروش تسلیحات نظامی جای پای خود را محکم می‌کند. پایگاه اینترنتی المانیتور 10 آگوست 2014 (19 مرداد) در مقاله‌ای به سیاست‌های روسیه در قبال بحران عراق پرداخت و نوشت: کمک نظامی روسیه به عراق ظاهراً به فروش جت‌های جنگنده سوخو-25 ختم نمی‌شود. طی یک هفته پس از آنکه وزیر دفاع روسیه با همتای عراقی خود دیدار و اعلام کرد ارتقای روابط با بغداد «اولویتی راهبردی» است، روزنامه روسی ودوموستی گزارش داد که بیش از یک میلیارد دلار هزینه توافق‌های تسلیحاتی جدید است که از جمله این تسلیحات، راکت‌اندازهای چندگانه سیار، توپ هاویتزر و خمپاره‌انداز هستند. وزیر دفاع روسیه حمایت روسیه از عراق را چنین تشریح کرد که «ما از تلاش خود در مبارزه با تروریسم حمایت می‌کنیم.» در واقع، از دیدگاه وی، این مسئله هم ضروری و هم دلیلی کافی برای ارسال تسلیحات برای دولت عراق در برابر داعش است. در ادامه مقاله آمده است: با وجود این، مسکو ممکن است اهداف کلان‌تر و نیز فرصت‌های چندگانه‌ای در خشونت و بی‌ثباتی عراق داشته باشد. در ساده‌ترین سطح، روسیه یک میلیارد دلار برای بخش دفاعی خود فرصت‌سازی اقتصادی کرده که این مسئله با توجه به تحریم‌های آمریکا، اروپا و دیگران در ارتباط با بحران اوکراین، برای روسیه از اهمیت بسیاری برخوردار است. در عین حال، البته مسکو از عراق به‌عنوان متحد ناراضی آمریکا حمایت می‌کند. با توجه به اینکه سبک حکومت‌داری نوری مالکی برای روسیه کمتر از آمریکا مشکل‌ساز است، مقامات روسی ممکن است حداقل دلیلی برای تداوم تنش میان آمریکا و عراق به‌منظور تسهیل این اقدام داشته باشند. گسترش آنچه که روسیه «همکاری نظامی- فنی» با عراق می‌خواند، دو موضوع را اثبات می‌کند: اینکه سوریه موردی در انزوا و برخاسته از اوضاع منحصربه‌فرد نبود و دیگر اینکه همکاری کنونی یا گذشته با آمریکا، مانعی برای مسکو در ارزیابی خریداران آینده نخواهد بود. گفتی است روز جمعه نیز جنگنده‌های آمریکا مواضع داعش را هدف بمباران خود قرار دادند. حملاتی که بسیار کنترل شده و البته به طور محدود انجام شد. در این راستا به نظر می‌رسد که عملکرد آمریکا واکنشی در ارتباطات روسیه و دولت مالکی است و این موضوع به نوعی رقابت سیاسی و نظامی روسیه و آمریکا را در عراق نشان می‌دهد. البته باید به این نکته اذعان کرد که نه روسیه و نه آمریکا در عراق به دنبال ریشه کردن داعش نیستند و به نظر می‌رسد که یک بازی سیاسی میان روسیه و آمریکا درعراق بوجود آمده است. از سوی دیگر این رقابت به مصر نیز کشیده شده است. السیسی، در فوریه گذشته زمانی که فرمانده ارتش مصر بود، به مسکو سفر کرد و در حالی‌که روابط قاهره و واشنگتن در پی قلع و قمع هواداران «اخوان‌المسلمین» در مصر بحرانی شده بود، السیسی با روسیه درباره یک معامله تسلیحاتی به توافق رسید. به گفته ناظران بین المللی این اقدام مصر پیامی به آمریکا بود که اگر حکومت این کشور را به رسمیت نشناسد این کشور با رقبای سیاسی آمریکا وارد معامله خواهد شد. روسیه نیز در این روند با توجه به اینکه مصر از لحاظ استراتژیکی بسیار مهم است سعی دارد ارتباط خود را با دولتمردان این کشور مستحکم‌تر کند. از سوی دیگر، دولت مصر، روز یکشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد «رئیس‌جمهور (عبدالفتاح) السیسی بنابه دعوت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، روز سه‌شنبه سفری کوتاه به مسکو انجام خواهد داد..» از این باب به نظر می‌رسد که رقابت سیاسی میان روسیه و آمریکا در سطح بین المللی افزایش چشمگیری پیدا کرده است. روس‌ها که بعد از بحران اوکراین و الحاق شبه جزیره کریمه به این کشور با انتقاد تند غرب و اتحادیه اروپا مواجه شد‌ه‌اند سعی دارند در این روند با فعال کردن دستگاه دیپلماسی خود از میزان آسیب تحریم‌های اقتصادی اروپا بکاهند و در صورت امکان با گسترش فعالیت خود نسبت به غرب برگ‌های برنده بیشتری رو کنند. پیش از این در منازعه لفظی میان اوباما و پوتین، رئیس جمهور آمریکا پوتین را شاگرد تنبل نامید اما به نظر می‌رسد که در این زمینه پوتین سعی دارد با دیپلماسی فعال نقص‌های روسیه را بپوشاند.