واقعیت تلخ پشت آمارها
سرویس فرهنگی « فردا »: در فاصله بین سال‌های 1386 تا 1392، پنج سنجش مطالعه در کشور صورت گرفت که در همه این موارد میانگین سرانه مطالعه هر شهروند ایرانی، رقمی بین 70 تا 76 دقیقه در روز را نشان می‌دهد. در آخرین سنجش مطالعه که اردیبهشت سال گذشته انجام شد، سرانه مطالعه هر فرد 74 دقیقه گزارش شده است. این رقم شامل خواندن کتاب، روزنامه، نشریات، قرآن و ادعیه و خواندن در فضای مجازی می‌شود.
شاید خیلی ها بر این باور باشند که سرانه واقعی مطالعه بسیار کمتر از اینهاست، اما وقتی توجه کنیم که خواندن در فضای مجازی مواردی مانند بازی های رایانه ای، دیدن عکس، چت و حتی مطالعه زیرنویس فیلم ها را شامل می شود، این رقم باورپذیرتر می نماید.
آنچه حائز اهمیت است، این که در طول این پنج سنجش، میانگین مطالعه به صورت کاغذی کاهش داشته و به تبع آن خواندن در فضای مجازی افزایش یافته است؛ به طوری که در سنجش آخر، میانگین مطالعه در فضای مجازی 43 دقیقه بوده است.
پس می توان نتیجه گرفت مردم براساس آخرین سنجش رسمی سرانه مطالعه تنها 31 دقیقه در روز کتاب، روزنامه، نشریه و قرآن و ادعیه خوانده اند و از آن طرف 43 دقیقه از وقت خود را در طول روز، صرف بازی های رایانه ای، دیدن عکس، چت و حتی دیدن فیلم کرده اند.
مسلما انتقادات زیادی به مولفه های تعیین شده در سرانه مطالعه وجود دارد. این که آیا واقعا چت کردن، دیدن عکس یا مطالعه زیرنویس فیلم ها یا حتی بازی ، آیا جزو مطالعه قلمداد می شود، اشکالات بسیاری به بار می آورد، اما حتی اگر همه این موارد را هم در نظر بگیریم، باز هم سرانه مطالعه ما با کشورهای توسعه یافته دنیا بسیار فاصله دارد.
شاید از همین روست که علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم روز گذشته اعتراف کرد با وجود همه تلاش هایی که صورت گرفته و می گیرد، متاسفانه در حوزه کتابخوانی یک رشد نزولی داشته ایم.
به گفته او، شمارگان کتاب ها هم که در برخی سال ها بین 5000 ـ 4000 نسخه و حتی بعضا ده هزار نسخه بود، در طول سال های اخیر، پایین آمده و گاه به زیر هزار نسخه هم می رسد.
وزیر ارشاد برای تائید صحبت هایش از این مثال استفاده کرده که در بعضی کشورها، آدم ها در هر جایی یک کتاب جیبی یا پالتویی دستشان است و حتی در فاصله رسیدن یک قطار یا اتوبوس در ایستگاه، مشغول مطالعه هستند، ولی در ایران حتی از ظرفیت خود کتابخانه ها هم استفاده نمی شود.
منبع: جام جم آنلاین