مذاکرات هسته‌ای و احتمال تمدید گفتگوها

تسنیم: 15 روز از آخرین دور مذاکرات هسته‌ای بین ایران و شش قدرت جهانی پیش از سر رسیدن ضرب‌الاجل 20 جولای (29 تیر) گذشته است و از هم‌اکنون زمزمه‌های تمدید مذاکرات به گوش می‌رسد. روز گذشته و پس از اینکه جان کری، وزیر خارجه آمریکا، پس از مذاکرات با همتای ایرانی خود و سایر دیپلمات‌های ارشد در وین راهی واشنگتن شده و از تیم مذاکره کننده ایرانی نیز حسین فریدون، دستیار ویژه رئیس‌جمهور، مسیر تهران را در پیش گرفت تا به رؤسای جمهور خود گزارش مذاکرات را دهند، رسانه‌های خارجی خبر از احتمال تمدید مذاکرات گرفتند. هنوز چهار روز تا پایان این دور از مذاکرات و البته فرصت شش ماه اول دستیابی به توافق هسته‌ای جامع باقی مانده است اما آنگونه که از روایات خبری بر می‌آید پیچیدگی مذاکرات و بحث درباره فرمول‌هایی دشوار برای دستیابی به توافقی درباره برنامه هسته‌ای ایران بالاخص ظرفیت غنی‌سازی ایران، دیپلمات‌ها را بدین نتیجه رسیده که در این چند روز باقی مانده نمی‌توانند مذاکرات را به سرانجام برسانند. رسانه‌هایی چون رویترز، کریستین‌ساینس‌مانیتور، سی‌ان‌ان، المانیتور و برخی رسانه‌های دیگر خبری به نقل از منابع نزدیک به تیم‌های مذاکره کننده غربی از احتمال زیاد مذاکرات سخن گفتند. زمان تمدید از چند هفته تا چند ماه را شامل می‌شد. اگرچه بر اساس توافقنامه موقت ژنو می‌توان دوره شش ماهه را برای شش ماه دیگر تمدید کرد اما ظاهرا اجماع طرفین مذاکرات بر این است که گفتگوها برای یک دوره زمانی کوتاه‌تری تمدید شود. وزرای خارجه ایران و آمریکا نیز که روز گذشته به فاصله چند ساعت از یکدیگر دو کنفرانس خبری برگزار کردند نسبت به تمدید مذاکرات موضع منفی اتخاد نکردند. ظریف گفت: "نمی‌خواهیم برای رسیدن به توافق از تاریخ 20 جولای (29 تیرماه) فراتر برویم ولی گریزی از آن نیست و ممکن است این تاریخ تمدید شود هر چند مهلت واقعی ضرب‌الاجل 25 نوامبر (4 آذر) است." اما شاید مهمترین اظهار نظر را یک مقام نزدیک به تیم مذاکره کننده ایرانی در گفتگو با رسانه‌های کشورمان بیان کرد. وی گفت: "بعید می دانم مذاکرات برای رسیدن به توافق جامع تا یکشنبه هفته آینده (20 جولای) به اتمام برسد زیرا نیاز است کشورها به پایتخت های خود باز گردند و مشورت کنند." این دیپلمات تصریح کرد که برای رسیدن به توافق، به احتمال بسیار زیاد مذاکرات تمدید می شود. در همین حال یک دیپلمات دیگر نیز در گفت و گو با خبرنگار اعزامی ایرنا گفت: به نظر ما تا 20 جولای طرفین باید به توافق دست یابند اما از نظر تکنیکی با توافق ایران و 1+5 می تواند این مذاکرات ادامه یابد. وی در عین حال اظهار داشت که بر اساس توافق ژنو مذاکرات می تواند تا 23 نوامبر تمدید شود. برخی گزارش‌ها حاکی از این است که مذاکره کنندگان پس از اتمام ضرب‌الاجل در روز 20 جولای (29 تیر) راهی پایتخت‌های کشورهای خود خواهند شد تا گزارش چگونگی مذاکرات و نیز پیشنهادهای رد و بدل شده را ارائه کرده و بار دیگر به وین بازگردند تا این بار متن توافقنامه "برنامه مشترک جامع اقدام" را نهایی سازند. مذاکرات بین ایران و گروه 1+5 از روز 2 جولای (11 تیر) در وین آغاز شده است و مذاکره کنندگان سعی دارند تا به یک دهه بحران غیرضروری و ساختگی هسته‌ای پایان بخشند. گزارش‌های پی در پی سال‌های اخیر آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای که وضیفه نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای کشورها را دارد و حتی گزارش‌های اطلاعاتی سازمان‌های جاسوسی آمریکا نشان داده است که برنامه هسته‌ای کشورمان کاملا صلح‌آمیز بوده و صرفا جنبه تولید انرژی داشته است.