عراقچی: توافق نهایی دوره زمانی دارد
سید عباس عراقچی گفت: حضور 20 روزه وزیر امور خارجه در وین نشاندهنده جدیت دو طرف مذاکره برای این که مذاکرات را به نتیجه برسانند، است.
عراقچی گفت: در پایان 20 روز (20 جولای) با توجه به نحوه پیشرفت مذاکرات تصمیمگیری میکنیم که آیا لازم است که این گفت و گوها چند روز و یا حتی چند هفته دیگر تمدید شود یا این که باید فرصتی برای تنفس داده شود و یا این که اصولا امکان رسیدن به توافق و تفاهم وجود ندارد.
وی در عین حال گفت: این ها موضوعاتی است که نمیتوان در شرایط کنونی درباره آن قضاوت کرد و قضاوت کردن درباره آن هنوز زود است، اما ما به عنوان دیپلمات امیدوار هستیم و از اراده و جدیت لازم و همچنین دستورالعملهای لازم برخوردار هستیم تا بتوانیم این گفتوگوها را به نتیجه برسانیم.
معاون حقوقی و بینالمللی وزارت امورخارجه تاکید کرد: نتیجه از نظر ما زمانی حاصل میشود که حقوق هستهای مردم ایران تثبیت شود و مورد احترام قرار گیرد. تلاشی که در 10 سال گذشته در این جهت صورت گرفته است و سختیهایی که مردم ایران تحمل کردند به نتیجه برسد.
عراقچی با بیان اینکه گفتوگوها با مذاکرات دو جانبهی آقای ظریف و خانم اشتون آغاز میشود، اضافه کرد: نحوهی ادامه گفتوگوها در این 20 روز در طول مسیر مشخص میشود، ممکن است تصمیم بگیریم مذاکرات دو جانبه باهمه هیاتها داشته باشیم یا گفتوگوهای سه جانبه و یا دسته جمعی انجام شود. ممکن است بعد از چند روز آقای ظریف تشخیص دهند که باید به تهران بازگردند و معاونین گفتوگوها را ادامه دهند. ممکن است لازم باشد برای مشورت به تهران برگردند و دوباره به وین بیایند. هر چیزی ممکن است. ممکن است وزیران خارجه 6 کشور در مقطعی برای بعضی از تصمیمگیریهایی که احتیاج به اراده سیاسی در سطح بالا دارند بیایند. میخواهیم از این 20 روز استفاده لازم را برای رسیدن به نتیجه داشته باشیم ، شکل این گفتوگوها در حین مسیر مشخص خواهد شد.
وی درباره متن توافق نهایی نیز گفت: توافق نهایی یک دوره زمانی خواهد داشت و این چیزی است که در توافق ژنو به آن اشاره شده است. هر تصمیمی که گرفته شود برای یک دورهی زمانی مشخص خواهد بود و البته این دوره زمانی نیز یکی از موضوعات مورد مذاکره است که باید درباره آن تصمیمگیری شود اگر به خاطر اعتماد سازی محدودیتهایی را قبول کنیم برای یک دوره زمانی مشخص و موقتی خواهد بود.
این عضو تیم مذاکره کننده هستهای کشورمان ادامه داد: توافق نهایی دوره زمانی خواهد داشت این که این دوره چه مدت خواهد بود درباره آن در حال مذاکره هستیم. تمام گمانه زنیهایی که صورت میگیرد و اعداد و ارقامی که از رسانهها شنیده میشود هیچ کدام اصالت ندارد و درست نیست و حتی بعضا با سوء نیت بیان میشود. به ویژه اعداد و ارقامی که از منابع خارجی درباره دوره زمانی یا مثلا میزان غنی سازی میشنویم گمانه زنیهایی است که صحت ندارد و بعضا برای آلوده کردن فضای مذاکرات با سوءنیت مطرح میشود.
عراقچی ادامه داد: تعهداتی که به عنوان محدودیتها در چارچوب برخی از نظارتها و اقدامات اعتماد ساز قبول میکنیم دورهی زمانی خواهد داشت. هیچ چیزی از تعهدات ما برای ابد نیست و دائمی نخواهد بود تاکید میکنم و اصرار دارم که مردم ما به گمانه زنیهایی که مشخص نیست با چه نیاتی بیان میشود توجه نکنند و همه آنها نیز از سوی منابع خارجی منتشر میشود.
وی در عین حال دربارهی راکتور آب سنگین اراک نیز گفت: موضوعاتی که در ارتباط با راکتور اراک مطرح شده بحث پوشیدهای نیست. احتمال سوء استفاده از یک راکتور آب سنگین برای رسیدن به بمب وجود دارد. بعضی از کشورها نیز این موضوع را لحاظ کردهاند . پیشنهادی که ما مطرح کردهایم و هنوز هم این پیشنهاد برقرار است این بوده که ماهیت آب سنگین اراک حفظ خواهد شد. اما با ایجاد برخی از تغییرات فنی به کمک فناوریهای روز این نگرانی در رابطه با دسترسی به ساخت بمب از این راکتور را از بین میبریم و یا به شدت پایین میآوریم. به این ترتیب نگرانیها مرتفع میشود. این موضوع در پیشنهاد سازمان انرژی اتمی ما بوده است و روی این موضوع کارکردهاند.
عراقچی اضافه کرد: برد طرف مقابل ما این است که برایش ایجاد اطمینان می شود که سلاح هستهای در کار نیست . ما فقط اعتماد سازی میکنیم تا طرف مقابل ما مطمئن شود که برنامه صلح آمیز هستهای ما به سمت مقاصد نظامی نخواهد رفت و البته این امتیازی نیست که ما به آنها میدهیم . زیرا ما اصلا چنین ارادهای را نداریم و حتی سلاحهای هستهای را حرام میدانیم و در دکترین امنیتی ما جایی ندارد. بنابراین امتیازی نیست که ما به آنها بدهیم. صرفا ایجاد اطمینان میکنیم که چنین موضوعی وجود ندارد.
وی افزود: ایجاد این اطمینان احتمالا از طریق قبول برخی از محدودیتهای موقتی است و انجام برخی اقداماتی که میتواند اعتماد ساز باشد. طرف مقابل قطعا این موارد را به عنوان برد و دستاورد خود میتواند معرفی کند و ادعا کند که مانع ساخت بمب اتمی از سوی ایران شده است. همان طور که قبلا نیز این ادعا را مطرح کردهاند و از نظر ما این ادعاها ارزشی ندارد زیرا بمب اتمی جایگاهی در سیاستهای دفاعی ما و مبانی اعتقادی ما ندارد.
معاون وزیر خارجه گفت: برد ما در این مذاکرات این است که دنیا به حقوق هستهای ما احترام بگذارد و ما به برنامه غنیسازی صلح آمیز خود ادامه دهیم و در عین حال از همکاریهای بینالمللی هم بهره مند شویم و تحریمها نیز برداشته شود.
معاون وزیر خارجه در خصوص طرح برخی از موضوعات مبنی بر این که به دلیل اشاره قطعنامههای شورای امنیت به فعالیت موشکی ایران این موضوع نیز در مذاکرات با 1+5 مطرح میشود، خاطر نشان کرد: در قطعنامه 1929 به این موضوع اشاره شده است، البته از نگاه ما این موضوع در قالب درخواست از ایران نیست بلکه به عنوان بخشی از تحریمها آورده شده است. در این باره البته بین طرفین اختلاف نظر وجود دارد از نظر ما سیستم دفاعی و تجهیزات دفاعی ما به هیچ وجه قابل مذاکره نیست و توافق ژنو نیز نمیگوید که قطعنامه های شورای امنیت باید اجرا شود بلکه در این توافق آمده است که باید به آنها پرداخته شود. و پرداختن به معنای اجرای آن نیست. این موضوعی است که باید شکل آن در مذاکرات مشخص شود اما ما به وضوح و روشنی گفتهایم و از خطوط قرمز تغییر ناپذیر ما است که توان موشکی ایران و توان دفاعی ما به هیچ وجه قابل مذاکره نیست و ما هیچ مذاکرهای دراین باره انجام نخواهیم داد.
وی با اشاره این که گفته میشود حضور طولانی وزیر خارجه در وین غیر معمول است، گفت: تا حدی غیر معمول است که وزیر خارجه در کشور دیگری به مدت طولانی بماند اما این موضوع در چارچوب مذاکرات بینالمللی چندان عجیب نیست. کما این که قرار است خانم اشتون نیز در این 20 روز در وین بماند و همه هیاتهایی که در این مذاکرات حضور مییابند که در سطوح بالا هستند این کار را خواهند کرد.
عراقچی افزود: وقتی مذاکرات پیچیده بینالمللی به آخر خود میرسد این شکل را دارد و چندان از نظر ما این موضوع تعجب برانگیز نیست بلکه نشاندهنده این است که طرفین برای این که مذاکرات را به سرانجام برسانند جدی هستند و همه نیز درک میکنند که موضوعات مورد مذاکره از سختی و پیچیدگی بسیار زیادی برخوردار است. بنابراین لازم است وقت و انرژی مناسبی را صرف آن کنند.