مهر باطل بر حیات سیاسی عضو قبیله «شمر»/ اوباما اپوزیسیون اسد را مبهوت کرد

چنین اظهاراتی که از جانب رئیس‌جمهور یک کشور ابرقدرت در جهان مطرح می‌شود از لحاظ زمان و مضمون به مثابه یک زمین لرزه‌ای دور از انتظار برای اعضا و رهبران ائتلاف معارضان سوری است که پیامدهایی نیز برای آینده این ائتلاف در پی خواهد داشت.

از نظر زمان باید گفت که چنین موضع ناگهانی آمریکا در زمانی اعلام شد که ائتلاف معارضان سوری با بحران داخلی دست و پنجه نرم می‌کند که گسترش شکاف و اختلافات در میان رهبران و اعضای این ائتلاف از بازتاب همان بحران است. به هر حال انتظار می‌رود شورای عمومی ائتلاف معارضان در روزهای چهارم تا ششم ماه ژوئیه آینده در شهر استانبول ترکیه برای انتخاب رئیس جدید هیات سیاسی این ائتلاف تشکیل نشست دهد. این رئیس جایگزین «احمد جربا» خواهد بود که به مدت دو دوره شش ماهه ریاست ائتلاف را بر عهده داشت.

درگیری‌های درونی ائتلاف در حال حاضر بر سر هویت رئیس آینده آن بین معارضان داخلی سوریه و کشورهای عربی و بین‌المللی حامی آن شدت گرفته است. کشورهای عربستان سعودی، قطر، ترکیه، فرانسه و آمریکا حامیان ائتلاف معارضان سوری محسوب می‌شوند.

جربا که به دلیل انتسابش به قبیله بانفوذ «شمر» از حمایت بیشتر عربستان سعودی برخوردار است، با نامزد شدن هر شخصیتی برای جانشینی او، کاملا مخالف است، شاید به این دلیل که او هیچ‌کسی را برای جانشین خود مناسب نمی‌بیند، یا اینکه او معتقد است ائتلاف معارضان در شرایط بحران بسر می‌برد و انتخاب جانشین در این زمان بی‌فایده است. این در حالی است که جناح مخالف او آقای «ریاض حجاب» نخست‌وزیر سابق سوریه (جدا شده از نظام دمشق) را برای تصدی سمت ریاست ائتلاف شایسته می‌بیند و شایعه کرده که آقای ریاض از حمایت دولت قطر برخوردار است.

بعد از این موضع باراک اوباما که پرچمم سفید را برافراشت و از ائتلاف معارضان و همه معارضان میانه‌روی سوری اظهار ناامید کرد، دیگر مهم نیست که چه کسی رئیس این ائتلاف می‌شود. اوباما بر این عقیده است که معارضان سوری دیگر قادر به ساقط کردن نظام دمشق و متوقف کردن اهمیت نفوذ گروه «دولت اسلامی» که قدرت فزاینده‌ای پیدا کرده است، نیستند و چنین وضعیتی یک سردرد مزمن نه فقط برای آمریکا بلکه برای همه قدرت‌های غربی و عربی ایجاد می‌کند.

موضع تکان دهنده رئیس‌جمهور آمریکا به این معنی است که خواسته‌های آقای جربا که در جریان سفر ماه گذشته‌اش به واشنگتن مطرح کرده بود، در آینده نزدیک محقق نخواهد شد. آقای جربا در این سفر از مقامات آمریکایی تجهیز گروه «ارتش آزاد سوریه» به سلاح‌های پیشرفته و مدرن که قادر به تغییر معادله قدرت در سوریه باشد را خواستار شده بود. اما تا زمانی که این تفکر که معارضان از ساقط کردن نظام دمشق عاجز هستند، بر دولت آمریکا غالب شده، عرضه این سلاح‌ها به گروه «ارتش آزاد» بی‌فایده است.

به نظر می‌رسد عمر ائتلاف معارضان سوری رو به پایان است و آقای جربا که رو در روی اعضای هیات سیاسی ائتلاف است، در موضع بسیار ضعیفی قرار خواهد گرفت. جربا به اعضای ائتلاف وعده داده بود که سلاح‌های پیشرفته به ارتش آزاد در راه است و تا چند هفته آینده یا بیشتر در دسترس آن قرار خواهد گرفت.

گروه «دولت اسلامی» با گسترش قدرت خود در عراق و تسلط بر شهرهای آن یکی پس از دیگر، سیلی محکمی به ائتلاف معارضان سوری زده و بدون شلیک حتی یک گلوله، آخرین میخ را بر تابوت آن کوبیده است.