متن بیش از کلمه پرانتز دارد/ آمریکا باید تصمیم سختی بگیرد/ طرف مقابل هنوز واقع بین نشده است

سرویس سیاسی«فردا»: وزیر امور خارجه کشورمان گفت:‌وارد مرحله نگارش توافقنامه شدیم ولی در موضوعات اساسی هنوز به تفاهم نرسیدیم. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان عصر جمعه در جمع خبرنگاران ایرانی به تشریح روند مذاکرات چند روز گذشته در وین درباره گام پایانی توافقنامه ژنو پرداخت و به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد. وی با بیان اینکه این مذاکرات بسیار فشرده بود و هنوز ادامه دارد، گفت: همکاران شب گذشته در ساعت 1:30 بامداد مشغول مذاکره روی متن بودند و امروز از صبح رایزنی‌ها ادامه داشت و یک دور بنده با خانم اشتون دیدار داشتم و هم اکنون آقایان عراقچی و روانچی و بقیه اعضای تیم ما همراه با معاون خانم اشتون مشغول کار روی مقدمه متن هستند. ظریف افزود: در این دور از مذاکرات وارد مرحله نگارش شدیم. البته هنوز نمی‌توانیم بگوییم متن مشترکی وجود دارد. در بعضی موارد ممکن است روی قسمت‌هایی از متن توافق وجود داشته باشد، اما در بسیاری از موارد، اختلاف نظر هم در مورد محتوا و هم در مورد نحوه نگارش وجود دارد. وی با بیان اینکه در حال حاضر درباره عنوان توافق داریم، افزود:‌ البته درباره یک چارچوب کلی توافق هست. شاید پیرامون مقدمه هم بتوان گفت که در بخش زیادی از مقدمه اختلاف اساسی وجود ندارد. اما در مورد موضوعات اساسی عموما اختلاف نظر درباره محتوا و همچنین درباره نحوه نگارش وجود دارد. ظریف اضافه کرد: با توجه به اینکه این موضوعی است که یک دهه از آن می‌گذرد چنین وضعیتی غیرقابل پیش بینی نبوده و ما هم توقع داشتیم که کار دشوار باشد. البته احساس بنده این است که هنوز طرف مقابل با آمادگی لازم برای ورود به مذاکره جدی براساس واقعیات، وارد میدان مذاکره نشده است. این هم در بعضی موارد طبیعی است. مذاکره کننده‌ها معمولا مذاکره را برای روزهای آخر می‌گذارند. ظریف با بیان اینکه با دو روش متفاوت وارد این مذاکرات شده‌ایم، عنوان کرد:‌ جمهوری اسلامی ایران هم براساس سیاست‌هایی داریم و هم براساس آنچه در برنامه اقدام مشترک ژنو توافق کردیم، راه‌حل‌هایی را پیشنهاد کرد که ما را برساند به اهدافی که در برنامه اقدام مشترک وجود دارد. یعنی ایران یک برنامه جدی هسته‌ای براساس حقوقش داشته باشد که در برنامه اقدام مشترک ژنو هست و همزمان نگرانی‌های برخی از کشورها در جامعه بین‌المللی که عادت کردند خود را جامعه بین‌المللی بنامند، رفع شود. وی ادامه داد: ما هم پیشنهادهایی که از ابتدا مطرح کردیم بخصوص در مرحله نهایی که مرحله تدوین متن است پیشنهادهای جمهوری اسلامی که تقریبا از جلسه مشترکی که در استانبول با خانم اشتون داشتیم به صورت جدی‌تر و مشخص‌تر ارائه شده بیش از اینکه مواضع ما باشد، راه‌حل‌هایی است برای رسیدن به توافق براساس برنامه اقدام مشترک ژنو که هم حقوق ایران حفظ شود و اگر نگرانی هست برطرف شود. رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: ایران به عنوان قربانی سلاح‌های کشتار جمعی همواره سیاستش این بوده که سلاح کشتار جمعی و بخصوص هسته‌ای هیچ جایگاهی در دکترین دفاعی ما ندارد. حذف این سلاح‌ها از منطقه و جهان بهترین روش اطمینان از آرامش و صلح و امنیت بین‌المللی است و کماکان اعتقاد داریم براساس معاهده ان‌پی‌تی کلیه اعضای دارای سلاح هسته‌ای به ویژه پنج عضو دائم شورای امنیت وظیفه قانونی دارند. کما اینکه دیوان بین‌المللی دادگستری نیز بر این وظیفه صحه گذاشته است که در جهت خلع سلاح هسته‌ای حرکت کنند. وی با بیان اینکه هدف ما از بین بردن این سلاح‌ها و نشان دادن اینکه این سلاح‌ها هیچ گاه جایگاهی در سیاست خارجی و دفاعی ما ندارد، یادآور شد: ولی در طرف مقابل ما احساس می‌کنیم مواضع زیاده خواهانه وجود دارد. در طول این 2 دور مذاکره طرف‌های ما باید به این رسیده باشند که جمهوری اسلامی ایران ضمن اینکه دیدگاه‌های خود را برای ضرورت رسیدن به راه‌حل ارائه می‌دهد، حاضر نیست در برابر فشار و زیاده خواهی از مواضع و حقوق ملت ایران صرفنظر کند. ظریف ادامه داد: ما به این روش مذاکره نمی‌کنیم که مواضعی را مطرح کنیم و بعد از آن مواضع کوتاه بیایم و مذاکره کنیم. وزیر خارجه گفت:‌ ما از ابتدا حرف منطقی می‌زنیم و دیدگاه‌هایمان را براساس حقوق بین‌الملل و راهکار مبتنی بر توافقات گذشته ارائه می‌دهیم و روی حرفمان هم می‌ایستیم. حسن نیت کامل داریم و از ابتدا برای رسیدن به توافق آمده‌ایم و این میزان از تلاش و صرف وقت برای اتلاف وقت نبوده و نیازی هم به خریدن وقت نداریم. * نزدیک به 10 ساعت روی متن به صورت مشترک کار کردیم وی گفت:‌با مقاومت مردم در شرایط خوبی هستیم. می‌توانیم با اطمینان کامل و با اعتماد به نفس مذاکره کنیم و می‌خواهیم به نتیجه برسیم، ولی اصرار داریم در رسیدن به نتیجه حقوق و منافع مردم ایران حفظ شود. شاید نزدیک به 10 ساعت روی متن به صورت مشترک کار شده است. زمانی که دو طرف امشب به پایتخت‌هایشان بازمی‌گردند این امکان را دارند که دیدگاه‌های طرف مقابل را با مقداری دقت که روی کاغذی درج شده ببینند. رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: در تیم ایرانی شاید صدها ساعت روی متن کار کردیم. وی همچنین افزود: دیدگاه‌های ما جدی، مبنایی و منطبق با اصول حقوق بین‌‌الملل است و امیدواریم دیدگاه‌های طرف مقابل به همین طرف سیر کند تا به یک متن مشترک برسیم. ظریف درباره دور بعدی مذاکرات عنوان کرد: از روز دوم ژوئیه (11 تیر ماه) به وین خواهیم آمد و تا زمانی که مذاکره نیاز و مفید باشد مذاکره را ادامه می‌دهیم تا به نتیجه برسیم. امیدواریم با واقع بینی طرف مقابل به نتیجه برسیم. ایران حسن نیت خود را نشان داده است و آژانس امروز اعلام کرد ایران به تعهداتش عمل کرده است و هم پایداری خود بر حقوقمان نشان دادیم و جدیت خود را نشان دادیم. وی در پاسخ به سؤالی گفت که تاکنون یک موضع از مجموعه کشورها ارائه شده و در برخی موارد می‌توان گفت این موضع سخت‌ترین عضو است. این یک واقعیتی است که نیاز است همه اعضای 1+5 در داخل با جدیت بیشتری تلاش کنند به موضعی برسند که موضع مشترک و در جهت رسیدن به راه‌حل باشد. وی تصریح کرد: با موضع گیری توافق حاصل نمی‌شود. ما برای رسیدن به راه‌حل اینجا آمده‌ایم. ظریف گفت: تعریف نیازهای عملی ایران مشخص است. وی درباره لغو دائمی تحریم‌ها که سؤال یکی از خبرنگاران گفت: در روابط بین‌الملل با دولت‌ها بحث دارید کما اینکه در تصمیم‌گیریهایی که می‌شود دولت ایران باید تصمیم‌گیری ها را دنبال کند البته هر دولتی سازوکارهای داخلی هم دارد. از نظر ما مهم نیست که آمریکایی ها چگونه می‌خواهند مشکلی که در داخل درست کردند حل کنند. با کمال احترام این مشکل آنهاست مشکل بنده نیست. اگر دولت آمریکا خود را متعهد به کاری می‌کند باید براساس برنامه اقدام مشترک تمام تحریم‌ها برداشته شود. مذاکرات با برنز وارد این جزییات نشد. وی در پاسخ به سوالی گفت:‌ این متن بیش از کلمه پرانتز دارد. تعداد پرانتزها در متن سیار طبیعی است. رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: فرصت استثنایی برای جامعه بین‌الملل وجود دارد. وی گفت: هنوز امیدوارم به راه‌حل چون موضوع را بغرنج نمی دانم. وزیر خارجه در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس مبنی بر اینکه آیا تا دور بعدی مذاکرات قرار است نشست کارشناسی برگزار شود، عنوان کرد: فعلا توافق برای مذاکره دیگری نداشته‌ایم. هفته دیگر 1+5 جلسه داخلی دارند و تا 11 تیر برای جلسه دیگری برنامه نداشته‌ایم. وی در پاسخ به سؤال دیگر خبرنگار فارس مبنی بر اینکه آیا با توجه به مذاکراتی که بین معاونان شما و خانم اشتون در حال حاضر جریان دارد احتمال توافق در زمینه مقدمه وجود دارد؟ عنوان کرد: احتمال اینکه مقدمه مثل بقیه متن پر از پرانتز باشد وجود دارد با نگاهی که به مقدمه داریم احتمال اینکه طرفین درباره مقدمه به توافق برسند وجود دارد. وی همچنین عنوان کرد:‌مقدمه به اهداف و چارچوب‌ها و سازوکارها می ‌پردازد و اینکه چگونه می‌شود اختلاف‌ها را حل و فصل کرد. وی در خصوص دیدارش با آمانو گفت: در مورد نحوه همکاری ایران و آژانس گفتگو می‌کنیم. آژانس بر نحوه اجرای برنامه مشترک اقدام نظارت می‌کند و بر توافق جدید هم آژانس نظارت خواهد کرد. ظریف افزود: با آژانس اختلاف نظر هم داشته ایم. ما در زمینه چاشن‌ های انفجاری با آژانس اختلاف داشته‌ایم و همانگونه که آقای صالحی امروز گفت امیدواریم این مورد زودتر حل شود. وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به سوال دیگری عنوان کرد که ایران تاکنون به تعهداتش عمل کرده است. وی درباره پایبندی طرف مقابل به تعهداتش عنوان کرد:‌ نقض جدی تعهد طرف مقابل ندیدم ضمن اینکه این تعهدات هم کم و بیش با اکراه و تاخیر انجام شده. دارایی‌های ایران مسترد شده ولی بیشتر توقع داشتیم. توقع داشتیم این کندی وجود نداشته باشد. رئیس دستگاه دیپلماسی گفت:‌بسیار خرسندیم با سربلندی تعهدات خود را اجرا و نشان دادیم نیازمند دیگران نیستیم و روی پای خود می‌ایستیم و به یاری خدا و لطف و استقامت مردم از همه این پیچ‌ها گذر می‌کنیم و بزرگ‌ترین عامل موفقیت مذاکره کنندگان همین پایمردی و استقامت مردم است. ظریف در پاسخ به سوالی گفت که همه طرف‌ها جدی هستند برای رسیدن به راه‌حل. در دیداری که برنز با بنده و خانم اشتون داشت تعهد بالاترین مقامات آمریکا منجمله رئیس جمهور برای رسیدن به توافق تا 29 تیر به ما ابلاغ شد و این اولین باری نبود که این تعهد به ما گفته شد. رئیس دستگاه دیپلماسی درباره بحث تاثیر مذاکرات بر اقتصاد گفت: جامعه بین‌المللی به این واقعیت رسیده که ایران جدی در مذاکرات است و به دنبال دستیابی به راه‌حل. تحریم‌ها جز فشار بر اقشار آسیب پذیر ایران کار دیگری نکرده و تصویر منفی از عاملان تحریم ایجاد کرده است. بنگاه‌های اقتصادی به این نتیجه رسیدند که بازگشت به وضعیت سال گذشته امکانپذیر نیست. به نظر نمی‌رسد با سیاست ایران امکان برقراری ساختار قبلی در هیچ شرایطی وجود داشته باشد. وی تأکید کرد: بهترین تضمین برای رسیدن ما به نتایج قابل قبول در مذاکرات پیگیری مبانی اقتصاد مقاومتی است. رئیس تیم مذاکره کننده هسته‌ای درباره احتمال ادامه مذاکرات گفت: ما باید ظرف یک سال به تفاهم جامع برسیم اما دوران اقدامات موقتی 29 تیر تمام می‌شود و اگر این دوران را بخواهیم تمدید کنیم طرفین باید اقداماتی را انجام دهند. این نیاز به توافق دارد اما الزاما ربطی ندارد به اینکه تاریخ قطعی ما برای رسیدن به پایان مذاکرات چه زمانی باشد. وزیر خارجه اضافه کرد: اینکه دیپلمات‌های غربی و برخی دیگر ضرب الاجل‌ها و زمان‌های ساختگی ایجاد کنند معنی نمی‌دهد. ظریف در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه آژانس موارد ادعایی را مطرح نکند؟ گفت:‌تأکید داشتیم که با سوالات بی پایان حاضر به همکاری نیستیم و نیاز است این گونه موارد ضمن اینکه بحث ادعاها و تبلیغات و هوچی گری‌هایی که علیه ایران صورت گرفته پایان نداشته باشد ما مبانی این ادعاها را با خلل جدی مواجه کردیم آنها که با هراس افکنی می‌خواهند مانع از دستیابی ایران به اهدافش شوند، موفق نخواهند شد. وی گفت: بهترین راه که همه اطمینان حاصل کنند یک راه‌حل منطقی و قابل قبول برای این موضوع ایجاد شود که یک بحران غیر ضروری کنار گذاشته شود. وی با اشاره به جنایات داعش در عراق، گفت:‌اینها نگرانی‌های جدی ماست. بازی تبلیغاتی علیه ایران کهنه شده و همه به این نتیجه رسیدند که به سمت حل و فصل حرکت کنند و آنها که با مانع تراشی نمی‌توانند به نتیجه برسند به این درک واقعی برسند که با بهانه جویی نمی‌توانند جامعه بین‌المللی را گروگان دیدگاه‌های خود قرار دهند. وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوالی گفت که برنامه غنی سازی مربوط به مردم ایران است و ما درباره برنامه‌ای که متعلق به مردم ایران است درخواستی نمی‌کنیم. وی در پاسخ به سوالی درباره حامیان افراط و تروریسم از جمله گروه تروریستی داعش در عراق گفت: حامیان این گروه‌ها باید بدانند این حرکت‌ها دامن گیر خودشان خواهد شد و در گذشته حرکت‌های افراطی دامنگیر ایجاد کننده آن شد. وزیر خارجه در پاسخ به سوال دیگری گفت: معتقدیم مبارزه با تروریسم و افراطی گری یک مبارزه جهانی است و باید براساس مقررات بین‌المللی وبدون اهداف موقتی سیاسی صورت گیرد.