سرویس اقتصادی «فردا» - تحریم های اقتصادی علیه ایران چیزی است که غربی ها به عنوان ابزاری برای فشار به ایران از آن استفاده می کنند. اما هنوز برای بسیاری این سوال مطرح است که آیا این تحریم ها توانسته است تاثیرگذار باشند یا خیر؟ ما شاهدیم که از ارزش واحد پول ملی این کشور کاسته شده و هزینه های اقتصادی آن افزایش یافته است اما هم زمان ایران توانسته است اقتصاد خود را به سمت اقتصادی مقاومتی هدایت کنند و بازاری جدید را برای تولیدات خود بیابند که این مساله سبب شده تا هزینه هایی که انتظار می رفت از قبل تحریم ها
متوجه ایران شود، به اندازه پیش بینی ها نباشد. تحریم ها مسیر پیشرفت را دشوار کرده است دکتر حجت الله عبدالملکی در گفتگو با «فردا» در این باره می گوید: وجود تحریم ها مسیر پیشرفت را تا حدودی برای کشور دشوارتر کرده است. وقتی مشکلات اقتصادی که در دو سه سال اخیر داشتیم را بررسی می کنیم می بینیم که تحلیل های تکنیکی در بحث تحریم ها و خصومت های خارجی به طور مستقیم بیشتر از ده تا 15 درصد در اقتصاد کشور اثر نداشته است. عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در ادامه افزود: اما اتفاقاتی که در داخل کشور طی تحریم ها افتاده که می توان آن را به خصومت های داخلی تعبیر کرد باعث شده است تا
80 تا 90 درصد برای اقتصاد مشکل آفرین باشد. به این معنا دشمنی که می دانسته اثر مستقیم و جدی روی اقتصاد ما نمی تواند داشته باشد بر روی عکس العمل داخلی ایران در مواجه با تحریم ها حساب کرده است. ناکارامدی داخلی تحریم ها را تشدید کرده است این استاد اقتصاد یادآور شد: به عنوان مثال اینکه تحریم شبکه بانکی ایران به طور خودکار نرخ ارز را افزایش داد و به دو هزار تومان رساند اما فاصله میان دو هزار تومان تا چهار هزار تومان به وسیله عوامل داخلی انجام شده است. به این معنا که مصرف کننده ای که یک سفته بازی جدی را به بازار تزریق می کند و مصرف کننده که ارز احتیاج ندارد به امید افزایش
قیمت ارز، دلار خریداری می کند و یا شبکه بانکی ایران که به قصد کسب سود خودش وارد بازار ارز می شود یک عملیات سوداگرانه را سازماندهی می کند و این در واقع به افزایش قیمت ارز کمک می کند. وی تصریح کرد: و یا دشمن این طور حساب کرده که اگر کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران را تحریم کند ورود کالای خارجی کم خواهد شد و قیمت کالاهای خارجی افزایش می یابد و ده درصد تورم اضافی به جامعه القا خواهد شد. اما در مقابل مصرف کننده داخلی و دولت با ناکارامدی که از خودشان نشان می دهند این ده درصد تورم را به سی درصد می رسانند یعنی سه برابر می کنند. دکتر عبدالملکی همچنین با اشاره به اثرات ناچیز
مثبت تحریم افزود: اثرات مثبت تحریم در اقتصاد ایران اثرات ناچیزی است و آن چیزی که اقتصاد را به دردسر انداخت اثرات نامستقیم بوده به این ترتیب که ناکارامدی ها داخلی و رفتار نامناسب تولید کننده و مصرف کننده و دولت باعث شد که اثرات تحریم تشدید شوند در حالیکه می توانست این اتفاق نیفتد. دچار فقدان مدیریت قوی اقتصادی هستیم این کارشناس اقتصادی با تاکید بر فقدان مدیریت قوی اقتصادی در دولت ها اظهار کرد: ااگر یک مدیریت مناسب در بخش دولتی داشتیم و یک نظارت رفتار صحیح در بخش مردمی داشتیم اثرات تحریم ها علیه ایران بسیار ناچیز بود و تقریبا می شد گفت که اثر بخش نبود.در
صورتیکه کشور ما با کمبود مدیریت قوی اقتصادی مواجه است. وی همچنین با اشاره به بحث اقتصاد مقاومتی و مفید خواندن آن در برابر تحریم ها گفت: اقتصاد مقاومتی در واقع رفتار عوامل داخلی را به نوعی تنظیم می کند که آن خصومت خارجی اثرش را از دست بدهد. دشمن خارجی یکی از اهدافی که پیگیری می کند بحث نایابی کالا و قحطی است. یکی از اهداف عملی اش این است که در داخل ایران کالا یافت نشود و نایاب شود. اقتصاد مقاومتی این را تبیین می کند که اگر کالایی وارد هم نشود و نایاب شود ما با کمبود کالا مواجه نخواهیم شد و در واقع تحریم ها یکی از اهداف عملیاتی اش تورم از طریق افزایش نرخ ارز می باشد.
اقتصاد مقاومتی الگوی مصرف را سازمان می دهد استاد دانشگاه امام صادق(ع) یادآور شد: اقتصاد مقاومتی الگوی مصرف را اعم از دولت و مردم اصلاح می کند و رفتار مصرفی عوامل داخلی به نوعی اصلاح و تنظیم می کند که تحریم های ارزی باعث تورم نشود. همچنین اقتصاد مقاومتی بر مصرف داخلی تاکید می کند اگر کالایی را که در داخل می توان تولید کرد وارد نشود و افزایش نرخ ارز را که محصول تورم بانکی است اثر گذار نخواهد بود. عبدالملکی افزود: رفتارهای همه عوامل را یعنی تولید کننده کننده و دولت را جوری تنظیم می کند که دشمن برنامه هایی را که در خارج از کشور طراحی می کند در داخل کشور توان اجرایی
نداشته باشد. وی در خصوص دلائل تحریم ایران نیز عنوان کرد: دشمن به این دلیل از تحریم استفاده می کند زیرا که اقتصاد ما یک اقتصاد مقاوم نیست و در واقع بخش زیادی از مقدرات اقتصاد ایران در خارج طراحی می شود اما در مقابل آن اقتصاد مقاومتی به دنبال این است که رفتارهای داخل کشور را طراحی کند هر چند که یکی از خروجی هایش این خواهد بود که رفتار دشمنان را نیز در بلند مدت تغییر خواهد کرد. یعنی اگر دشمن ببیند که اقتصاد مقاومی در برابرش ایستاده است قطعا از سر دوستی وارد خواهد شد و این اثرات بلند مدت اقتصاد مقاومتی است.