حجاب در حج و حرمت امام‌زاده

سیاوش رضوانی: در میان زائران ایرانی که به عمره‌مفرده مشرف می‌شوند، گهگاه گروه‌های انگشت‌شماری حضور دارند که خود را چندان پای‌بند مناسک مذهبی نشان نمی‌دهند و در این میان هستند بانوانی که حجاب مناسبی هم ندارند. گرچه تعداد این افراد بسیار کم است، اما با توجه به ویژگی‌های پوشش عرفی در مدینه‌منوره و مکه‌مکرمه (یعنی استفاده از برقع و لباس‌های سراسر مشکی)، این رفتار انگشت‌نمایی فوق‌العاده‌ای را پدید می‌آورد تا آن‌جایی که به استناد همین سبک پوشش، مساله حضور زنان ایرانی و در یک مقیاس بزرگ‌تر شیعی در حرمین شریفین، دست‌مایه سخن‌پراکنی‌های ناصواب برخی وهابیون قرار گرفته و می‌گیرد. این‌که در سرزمین وحی چه مواجهه‌ای با پوشش نامناسب معدودی از ایرانی‌ها می‌شود یک مساله است و موضوع حفظ حرمت امام‌زاده، مساله‌ای دیگر ‌و آن‌هم در شرایطی که تقریبا در تمامی مزار مطهر امام‌زادگان در ایران و والامرتبه‌تر از همه آن‌ها، مرقد حضرت ثامن‌الحجج (علیه‌السلام)، ورود بانوان با چادر الزامی است، اما به طرزی عجیب متولیان حج و عمره در ایران این قاعده را درباره حرم‌ نبوی و مسجدالحرام مورد توجه قرار نمی‌دهند. حقیقت آن است که این موضوع نه درگیر و دار گرفتارهای روزمره سیاسی است و نه ربط چندانی به عمل‌کرد دولت‌ها و سازمان‌ها دارد و هنگامی‌که تشرف به حرم شاه‌عبدالعظیم حسنی متوقف بر پوشیدن حجاب برتر است، چرا درباره اجداد طاهرین ایشان نباید این‌گونه خواسته‌ و قاعده‌ای را در نظر گرفت؟ برخی ناهنجاری‌های رفتاری زوارِ ایرانی مانند گشت و گذارهای بی‌پایان در بازارها، به‌واسطه سقوط ارزش برابری ریالِ‌ ایران در برابر ریال سعودی، تاحدی کاهش یافته اما مواردی هم‌چون حفظ حجاب و رعایت مناسک، نیازمند آموزش‌های پی در پی و نظارت و ارزیابی دقیق‌تری است؛ همچنان که برای محدودسازی دامنه موضوع حجاب (که باز هم تاکید می‌شود، حجم گسترده‌ای ندارد و بیش‌تر مشمول بزرگ‌نمایی است)، به‌راحتی می‌توان تشرف به عمره را منوط به داشتن حجابی کامل کرد و با اطمینان به‌همراهی عمومی، جلوه مستحکم‌تری به حضور ایرانیان در سرزمین وحی داد.