دیپلمات ایرانی:۱+۵ بر اساس توهم مذاکره کرد نه واقعیت/پیشرفتی صورت نگرفت/عدم توافق فاجعه نیست
فشار خاصی برای این‌که مذاکرات به هر قیمت تا پایان تیرماه انجام شود و به توافق برسیم وجود ندارد و اگر نتیجه ای حاصل نشود فاجعه رخ نداده و دنیا به آخر نمی رسد؛ در عین حال که این زمان برای شش ماه قابل تمدید است. البته همه معتقدند اگر توافق در شش ماه اول به نتیجه برسد بهتر است چون ممکن است در اروپا و آمریکا تحولاتی رخ دهد
سید عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه پس از پایان مذاکرات با حضور در جمع خبرنگاران ایرانی حاضر در وین، اعلام کرد طرفین هنوز موفق به ورود به مرحله تدوین متن نشده‌اند و این موضوع به نشست‌های آینده موکول شده است، وی همچنین تاکید کرد که با این اتفاق، «دنیا به آخر نرسیده است».
در این میان سرگئی ریابکوف، نماینده روسیه در گروه 1+5 دیروز به خبرنگاران اعلام کرد: در این دور از مذاکرات برداشت‌های مختلفی وجود دارد. تاکنون تلاش‌های جدی برای آغاز عملی به نگارش درآوردن یک پیش‌نویس با توجه به جنبه‌های مختلف آن صورت گرفته است. اما این نکته و موضوع اصلی نیست. نکته اصلی پارامترهای توافقنامه جامع نهایی (است که) به شدت مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و به مشاجرات کلامی زیادی منجر شده است. منطق مذاکرات می‌گوید اگر طرف‌ها مشکلات جدی را تجربه کنند، کار بر روی متن کند می‌شود. پس ما علیرغم تلاش‌هایمان تا حدودی به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم و ما تلاش داریم تا راهی را برای (خروج) از این وضعیت بیابیم زیرا همگان می دانند زمان در حال گذر است و اگر (مذاکرات) با سرعت کنونی ادامه یابد، مشکلات انباشت خواهند شد.
این نکته مورد تاکید مقام روسی را یک مقام ایرانی نیز بیان کرده بود. وی دیروز با اعلام بی‌نتیجه بودن مذاکرات اعلام کرده بود: « تصور می‌کنیم طرف مقابل بیشتر بر اساس توهمات خودش مذاکره می‌کند نه براساس واقعیات در صحنه. تا زمانی این دیدگاهها اصلاح نشود و مبتنی بر واقعیات نباشد، امکان رسیدن به تفاهم بسیار مشکل خواهد بود. »
ا مذاکرات جدی بود اما پیشرفت محسوسی صورت نگرفت
پس از پایان مذاکرت برخلاف روال همیشگی عراقچی به میان خبرنگاران آمد. این عضو تیم مذاکره کننده ایران با اشاره به پایان گام اولیه توافق ژنو در 30 تیرماه اظهار کرد: اگر تا آن تاریخ به نتیجه نرسیم فکر می‌کنیم که به چه شکل جلو رویم و اگر به نتیجه نرسیم هنوز شش ماه دیگر فرصت داریم و می‌توان آن را تمدید کرد. امیدواریم تا قبل از آن زمان، توافق نهایی صورت گیرد، البته به شرط این‌که تامین کننده خواسته‌های ما و حقوق ملت ایران باشد .
او وجود اختلافات 13 گانه در مذاکرات را رد کرد و تاکید کرد که اختلافات را اگر بشمریم خیلی بیشتر است و اصل مذاکره برای رفع اختلاف‌هاست. در این جلسه پیشرفت خاصی نداشتیم اما روند رو به جلو است .
عراقچی درباره برخی اخبار که مدعی بودند غرب به دنبال گفت‌وگو درباره مسایل موشکی ایران در مذاکرات هسته‌یی است تاکید کرد که به هیچ وجه این موضوع قابل بحث در مذاکرات نیست .
معاون وزیر خارجه درباره دیدارش با وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا گفت: بسته به نیاز با طرف‌های مختلف ملاقات دو جانبه داریم و با طرف آمریکایی با توجه به تحریم‌هایی که آمریکایی‌ها وضع کردند بحث‌ها کمی طولانی‌تر است. یا وقتی سه جانبه می‌شود یک طرف نشست آمریکایی‌ها هستند و گرنه علت دیگری ندارد .
وی از رسانه‌ها خواست از گمانه‌زنی و توجه به اخبار درباره تعداد اختلاف‌نظرها و کیفیت آن‌ها اجتناب کنند .
اگر در تاریخ معین به توافق نرسیم فاجعه‌ای رخ نداده است
مذاکره کننده ارشد هسته‌یی ایران اظهار کرد : فشار خاصی برای این‌که مذاکرات به هر قیمت تا پایان تیرماه انجام شود و به توافق برسیم وجود ندارد و اگر نتیجه ای حاصل نشود فاجعه رخ نداده و دنیا به آخر نمی رسد ؛ در عین حال که این زمان برای شش ماه قابل تمدید است. البته همه معتقدند اگر توافق در شش ماه اول به نتیجه برسد بهتر است چون ممکن است در اروپا و آمریکا تحولاتی رخ دهد .
معاون ظریف درباره ادامه مذاکرات کارشناسی بین ایران و 1+5 پس از مذاکرات "وین 4" گفت: ما مذاکرات را در همه سطوح کارشناسی و مدیران سیاسی و وزیران خارجه (اشتون و ظریف) ادامه می‌دهیم و برنامه‌ریزی‌هایی هم برای این مساله شده است .
عراقچی تاکید کرد که موضوع اوکراین بر مذاکرات تاثیر نداشته و روسیه هم تلاش دارد این امر تاثیرگذار بر مذاکرات هسته‌یی نباشد .
او در پاسخ به این پرسش که گفته می‌شود تیم مذاکراتی 1+5 از اراده کافی برخوردار نبوده است گفت: هر گاه نیاز باشد که با پایتخت‌ها صحبت کنند هر دو طرف این کار را می‌کنند؛ درعین حال این‌که ایجاب می‌کند شش کشور با یکدیگر هماهنگ باشد کمی در روند مذاکرات تعلل ایجاد می‌کند .
وی یادآور شد که برای خردادماه یک دور مذاکره بین ایران و 1+5 قطعی شده است و برای برگزاری دومین دور در خردادماه در حال رایزنی هستیم در عین حال برای خردادماه دو دور مذاکره تنظیم شده است .
مذاکره کننده ارشد ایران با 1+5 درباره مواضع طرف مقابل در مذاکرات سه روز گذشته گفت: ما در موقعیتی نیستیم که قضاوتی درباره مواضع طرف مقابل داشته باشیم مهم این است که آن‌ها با جدیت در صحنه مذاکره هستند .
او درباره تمدید احتمالی مذاکرات برای یک دوره شش ماه دیگر در صورت نیاز گفت: این‌که شش ماه دوم چگونه تمدید شود احتمالا نیاز به مذاکرات جداگانه دارد اما هنوز وارد این بحث نشدیم اگر به تیرماه نزدیک شویم و احساس کنیم که توافق تا 30 تیر به دست نمی‌آید درباره آن گفت‌وگو می کنیم .
معاون وزیر خارجه در پاسخ به پرسش ایسنا مبنی بر این که به نظر می‌آید دو طرف حتی درباره چارچوب، عنوان و چشم‌انداز توافق جامع تفاهم نداشتند؟ اظهار کرد: درباره چارچوب و چشم‌انداز کلی و اصول توافق در برنامه اقدام مشترک تفاهم شده است و مذاکرات بر همان اساس خواهد بود اما موضوعاتی الان در حال مذاکره است که در سه مذاکره اول درباره آن‌ها به صورت کلی بحث کردیم و با دیدگاه‌های یکدیگر آشنا شدیم و قرار بود در این مذاکرات از کلیات خارج و وارد جزییات شویم و شروع به نوشتن متن توافق کنیم که می‌توانم بگویم این هدف چندان موفق نشد .
اختلاف‌نظرها بعضا آن‌قدر گسترده بود که اجازه شروع نگارش متن را به ما نداد
وی ادامه داد: بحث‌های ما کماکان ادامه داشت و اختلاف‌نظرها بعضا آن‌قدر گسترده بود که اجازه شروع نگارش متن را به ما نداد. امیدواریم در نشست بعدی این امکان برای ما فراهم شود اما تا زمانی که در هر موضوعی به دیدگاه واحد نرسیم امکان نگارش متن وجود نخواهد داشت .
این عضو تیم مذاکره کننده هسته‌یی ایران در پاسخ به این پرسش که چرا از شدت اختلاف‌نظرها با وجود سه دور مذاکرات قبلی برای رسیدن به درک مشترک کاسته نشده است؟ گفت: درباره همه موضوعات بحث شده بود و برای برخی به راه‌حل نزدیک شده بودیم و برای برخی خیر. از این نشست بنای ما این بود که در موضوعاتی که به راه‌حل نزدیک شده بودیم شروع به نگارش کنیم اما این اتفاق نیفتاد و امر مهمی هم نیست .
نشست "وین 4" یک مذاکره واقعی بود
او اظهار کرد: نشست "وین 4" با نشست‌های قبلی متفاوت بود و یک مذاکره واقعی بود در حالی که جلسات قبل صرفا تبادل نظر بود . عراقچی تاکید کرد که روند مذاکرات سه روز گذشته سازنده و خوب است اما به نتیجه مشخصی نرسیده است و مذاکرات ادامه پیدا خواهد کرد. پیشرفت نداشتن به این معنی نیست که شکست خورده است ما هنوز موفق نشدیم تا مسایل را روی کاغذ بیاوریم . توهمات و مذاکرات از سوی دیگر یک مقام تیم مذاکره‌کننده ایران با 1+5 گفت: مذاکرات نزدیک و فشرده‌یی در جریان بود وهیچ پیشرفت خاصی نداشتیم به گزارش ایسنا، این مقام ایرانی که خواست نامی از وی برده نشود افزود: درهمه موضوعات اختلاف داشتیم. او ادامه داد که مذاکرات ایران و 1+5 ادامه خواهد داشت و در خردادماه حداقل دو جلسه داریم و تاریخ آن هنوز قطعی نشده است. وی گفت که بحث‌های جدی در موضوعات کلیدی‌تر انجام شد و این بحث‌ها کماکان ادامه خواهد داشت اما تا وقتی درباره این مسایل به نتیجه نرسیم نگارش متن توافق نهایی نمی‌تواند شروع شود. این مقام ایرانی درباره اختلاف‌نظرها میان دو طرف اظهار کرد: خواسته‌های طرف مقابل از حد و مرز یک خواسته معقول که صرفا یک نگرانی باشد فراتر رفته است. نمی‌شود هر کسی به هر دلیل واهی ادعایی داشته باشد و از ما بخواهد که آن را رفع کنیم. وی ادامه داد: چارچوبی در ذهن هر دو طرف است اما درباره محتوای چارچوب اختلاف‌نظر است. او گفت: هنوز وارد نگارش متن توافق جامع نشده‌ایم. این مقام ایرانی نزدیک به تیم مذاکره‌کننده خاطرنشان کرد برگزار نشدن کنفرانس مطبوعاتی مشترک میان رییسان هیات‌های مذاکراتی ایران و 1+5 به معنای این بود که هیچ جمع‌بندی و پیشرفتی در مذاکرات نداشتیم. وی درباره پیشنهاد طرف مقابل درباره لغو تحریم‌ها با تاکید بر این‌که هر توافقی باید شامل لغو تمام تحریم‌ها در پایان شود افزود: اما چگونگی این کار هنوز مورد بحث است و اختلاف‌نظرهایی درباره آن وجود دارد. تحریم‌ها به هم پیوسته است و اگر قرار باشد لغو شود همه با هم باید لغو شود. این مذاکره کننده ایرانی تاکید کرد که هر جا خط قرمز نظام باشد جای سازش نخواهد بود. این مقام ایرانی گفت که هیات ایرانی در این مذاکرات با قاطعیت ایستادگی کرده و خطوط قرمز ما از مذاکرات ژنو تاکنون برقرار است و برای تثبت حقوق هسته‌یی مردم هیچ سازشی صورت نمی‌گیرد. آن جا که که خطوط قرمز نباشد و تیم قدرت مانور داشته باشد بر اساس منافع کشور انعطاف لازم صورت می‌گیرد. ما مسلما در برابر هر گونه زیاد‌ه خواهی ایستادگی می‌کنیم. یکی از دلایلی که در این دور مذاکرات پیشرفت خاصی صورت نگرفت زیاده‌خواهی طرف مقابل بود. او گفت: ما تصور می‌کنیم طرف مقابل بر اساس توهماتش مذاکره می‌کند نه واقعیات در صحنه و تا وقتی این دیدگاهها اصلاح نشود امکان رسیدن به تفاهم بسیار مشکل خواهد بود؛ البته ما ناامید نیستیم و اگر واقع‌بینی و حسن نیت باشد و طرف مقابل اراده سیاسی داشته باشد حتما امکان ادامه پیشرفت وجود دارد . این مقام ایرانی نزدیک به تیم مذاکره‌کننده اظهار کرد :هیچ مساله غیر قابل حلی که نتوان برای آن راهی یافت وجود ندارد. اگر خواسته اصلی آن‌ها ایجاد اطمینان نسبت به برنامه صلح‌آمیز هسته‌یی است آمادگی داریم همه نگرانی‌ها را از طریق یک راه‌حل معقول حل و فصل کنیم؛ اما اجازه نمی‌دهیم کسی به بهانه رفع نگرانی اهداف دیگری را دنبال کند. وی گفت: تقریبا درباره همه موضوعات مورد بحث در مذاکرات اختلاف نظر وجود دارد؛ در برخی موضوعات اختلاف‌ها جدی‌تر و عمیق‌تر است و خواسته‌های طرف مقابل از حد و مرز یک خواسته معقول فراتر می‌رود و این اصلا برای ما قابل پذیرش نیست. این مقام ایرانی درباره تفاوت دیدگاه اشتون و وندی شرمن، نماینده آمریکا در 1+5 با بیان این‌که طبیعی است بین اعضای 1+5 در همه موضوعات دیدگاه واحدی وجود ندارد، اظهار کرد: ما انتظار داریم با گروهی صحبت کنیم که نظرات واحد داشته باشند. او درباره برگزار نشدن کنفرانس خبری مشترک اشتون و ظریف در پایان مذاکرات تاکید کرد که برگزار نشدن کنفرانس خبری به خاطر اختلاف‌ها نیست بلکه چون پیشرفتی حاصل نشده است نخواستند صحبت کنند. چون هیچ جمع‌بندی خاصی نداشتیم لزومی هم به برگزاری کنفرانس خبری دیده نشد. وی گفت که در این دور از مذاکرات به نقطه شروع نگارش توافقنامه جامع نرسیدیم. این مقام نزدیک به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان گفت: این‌که تحریم‌ها در چه فاصله زمانی و به چه ترتیب و شکلی برداشته شود یکی از موضوعاتی است که درباره آن کماکان اختلاف نظر وجود دارد. ما فکر می‌کنیم که نمی‌توان تحریم‌ها را به تحریم‌های مختلف تقسیم کرد و جداگانه درباره رفع آن‌ها تصمیم گرفت. اگر قرار باشد رفع شود همه با هم باید رفع شوند..