ماموریت گس در تهران

فردا: سفر یک‌روزه سایمون گس مدیرکل سیاسی وزارت خارجه انگلستان و نماینده این کشور در گروه 1+5 به تهران، این پرسش را به وجود آورده است که هدف وی از این سفر در این مقطع زمانی خاص چیست؟ به گزارش ایران هسته‌ای، گس که به‌عنوان دیپلماتی کم و بیش ضد ایرانی شناخته می‌شود مذاکره کننده ارشد دولت انگلستان درباره مسئله هسته‌ای ایران است و به‌ندرت مشاهده شده است که وی موضعی سازنده در مذاکرات اتخاذ کند. سفر تقریباً غیرمنتظره او به تهران نشان دهنده این است که تحولات دیپلماتیک چندان بر مدار سابق حرکت نمی‌کند. اطلاعات پراکنده‌ای که «ایران هسته‌ای» جمع‌آوری کرده نشان می‌دهد که هدفهای اصلی سفر گس به تهران را می‌توان به‌شکل زیر خلاصه کرد: 1 ــ هدف نخست بی‌گمان مذاکره دوجانبه درباره پیش‌نویس توافقنامه جامع هسته‌ای است که نگارش آن از اواسط اردیبهشت ماه شروع خواهد شد. به نظر می‌رسد هم ایران و هم 1+5 به این جمع‌بندی رسیده‌اند که باید درباره توافق جامع دوره‌ای مذاکرات دوجانبه را آغاز کنند و بنابراین می‌توان حدس زد که به‌زودی برخی دیگر از مذاکره کنندگان گروه 1+5 هم مذاکراتی دوجانبه با همتایان خود داشته باشند، به‌ویژه، ازآنجا که انگلیس و فرانسه عموماً موضع تندی در مذاکرات دارند و اخیراً هم انگلستان در مذاکرات اندکی منفعل بوده و همچنین به‌دلیل نزدیکی مواضع انگلیس به اسراییل، این مذاکرات اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. 2 ــ هدف دوم به تلاش‌های دولت ایران برای احیای روابط با انگلستان و بازگشایی کامل سفارتخانه این کشور در تهران برمی‌گردد. این سفارتخانه در آذر 1390 هدف حمله دانشجویان قرار گرفت و تعطیل شد اما ایران و انگلستان روابط خود را در سطح کاردار غیرمقیم از سر گرفته‌اند. کارشناسان در تهران مکرراً هشدار داده‌اند که سفارت انگلستان در تهران یک لانه جاسوسی تمام‌عیار است همچنان که در فتنه 88 هم نقش سرپل اصلی ارتباط گیری سرویس‌های خارجی با عوامل میدانی در داخل را ایفا کرد. 3 ــ سومین هدف این سفر احیای چانه‌زنی منطقه‌ای میان ایران و انگلستان درباره افغانستان، عراق و سوریه است که هر 3 اکنون درگیر انتخابات‌هایی هستند که احتمالاً عناصر غرب‌گرا شانس چندانی برای پیروزی در آنها نخواهند داشت. 4 ــ و در آخر، برخی اطلاعات نشان می‌دهد طرف ایرانی مایل است ببیند انگلستان چه‌نقشی در تعدیل احتمالی تحریم‌ها و رونق گرفتن دوباره تجارت اروپا با ایران ایفا خواهد کرد.