طناب‌کشی اصلاح‌طلبان بر سر کرسی‌های پارلمان
2 سال مانده به اسفند انتخاباتی 94 طناب کشی اصولگرایان و اصلاح‌طلبان بر سر کرسی‌های مجلس دهم، آغاز شده است.
اصولگرایان ناکام در انتخابات ریاست جمهوری همچنان منتظر چراغ سبز ریش سفیدان خود هستند تا تب اختلافات را فروبنشانند و اجازه ندهند سنگر پارلمان به دست رقبا بیفتد. بزرگان هم گرچه چندان صریح سخن نمی گوید اما در پشت پرده تحرکات وحدت بخش خود را آغاز کرده اند. مثلث آیت الله یزدی، آیت الله مهدوی کنی و آیت الله جنتی در گعده های سه نفره خود راهکارهای رسیدن به وحدت و همراه کردن جوانترهای اصولگرا را بین خود مرور میکنند.
در سوی دیگر اصلاح‌گرایان هنوز هم سرخوش انتخابات ریاست جمهوری یازدهم هستند. شیرینی این پیروزی که در نتیجه ائتلاف شان با اعتدال گرایان بدست آمده بود شاید اینبار هم آنان را به سوی ائتلافی دیگر بکشاند و شاید هم راه چپ گرایان از اعتدال گرایان در همین انتخابات از هم جدا شود.
جبهه واحد اصلاحات منادی وحدت چپ گرایان می‌شود؟ اصلاح طلبان که بعد از 8 سال گوشه نشینی در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم به استراتژی و تصمیم دقیقه نودی متوسل شدند، در فاصله 2 ساله تا انتخابات پارلمان دوم با فراغ بال بیشتری راهکارهای پیروزی در این انتخابات را دنبال میکنند.
گویی آنکه برخلاف آنچه چپ گرایان به ظاهر از پیروزی قطعی شان در این انتخابات می‌گویند، چندان هم خوش خیال نیستند و زنگ خطر برای آنها هم به صدا درآمده است. از همین روست که پیشنهادات وحدت بخش و انسجام آفرین از گوشه و کنار این تشکل به سوی بزرگان روانه شده است.
چندی پیش بود که رسول منتجب نیا خواستار تشکیل «جبهه واحد اصلاح‌طلب» شد. جبهه ای که بنا به گفته وی هسته اصلی آن با حضور آیت الله هاشمی رفسنجانی، سیدمحمد خاتمی، محمدرضا عارف و کروبی تشکیل شده باشد. پشنهاد تشکیل این جبهه اما مسبوق به سابقه است و پیش از این نیز در ایام انتخاباتی گذشته هم مطرح و گاها به مرحله اجرایی شدن هم رسیده بود اما نتایج حاصل از تشکیل این جبهه همواره موفقیت و پیروزی را برای اصلاح گرایان به همراه نیاورده بود
. سربرآوردن لیست های متعدد از درون جبهه در انتخاباتی مانند مجالس هفتم، هشتم و نهم سبب شسکت چپ گرایان و پیروزی راست گرایان در انتخابات شد. در سال ۹۲ اما این جبهه، متحد شد و همه افراد و احزاب اصلاح‌طلب یک صدا و یک کاندیدا داشتند و روی آقای روحانی و کنار کشیدن عارف از صحنه انتخابات اتفاق نظر کردند و پیروز شدند.
منتجب نیا که تشکل متبوعش حزب اعتماد ملی به محاق و سکوت فرو رفته است این را هم می گوید که این پیشنهاد به بزرگان اصلاحات ارائه شده و آنها هم استقبال کرده‌اند. «با آقایان خاتمی و عارف دیدارهایی داشتم و آنها نیز از این پیشنهاد استقبال کردند. همچنین به آقای هاشمی پیغامی دادم و به سایر اصلاح‌طلبان صاحب نظر نیز در این مورد نامه نوشته و پیشنهاد پرورش چنین جبهه‌ای را ارائه کردم. نکته جالب اینجا بود که تشکیل چنین جبهه‌ای در نظر اکثر اصلاح‌طلبان بود و به همین علت از تشکیل آن استقبال ویژه‌ای کردند.»
شورای مشورتی رودروی جبهه واحد اصلاحات شورای مشورتی اصلاح طلبان که نقش آفرین اصلی انتخابات ریاست جمهوری یازدهم بود و محمدرضا عارف کاندیدای این جریان را به کناره گیری از صحنه انتخابات به نفع روحانی ترغیب کرده بود، این روزها تحرکات خود برای انتخابات مجلس را آغاز کرده است تا بار دیگر چتر حمایتی خود بر سر احزاب تازه جان گرفته اصلاح طلب بگستراند.
بنا بر آنچه رسانه‌های نزدیک به طیف اصلاح طلب منتشر کرده اند، اعضای شورای مشورتی اصلاح طلبان گرچه هنوز ورود مستقیمی به انتخابات مجلس دهم نداشته اند اما کار کارشناسی بر روی این انتخابات را آغاز کرده اند. بهره گیری از چهره ها و وزنه‌های سیاسی اصلاح طلب و اعتدال گرا چون آیت الله هاشمی رفسنجانی، حجت الاسلام و المسلمین ناطق نوری و حجت الاسلام سیدحسن خمینی در انتخابات پارلمان دهم از مهمترین دستورکارهای این شورا است.
بنا به گفته حسین کاشفی از اعضای این شورا «نگاه سیدمحمد خاتمی در شورای مشورتی بسیار مهم است و خاتمی این ظرفیت را دارد که از همه نیروها استفاده کند.»
این چهره اصلاح طلب تاکید دارد «استفاده از نظرات آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی، آیت‌الله ناطق نوری و یادگار امام سیدحسن خمینی مدنظر آقای خاتمی است البته استفاده از نظرات سایر اشخاص و حتی اصولگرایانی که نگاه ملی به مسائل دارند در انتخابات مجلس آینده از سوی شورای مشورتی دنبال می‌شود.»
در این میان اما گویی شورای هماهنگی اصلاحات دیگر چندان اعتقادی به تشکیل جبهه های موسمی در درون بدنه اصلاحات و به بهانه انتخابات مجلس ندارد. گویی آنکه حسین کاشفی صراحتا این پیام شورا را به پیشنهاد دهندگان تشکیل جبهه واحد اصلاح طلبان مخابره کرده و می گوید «دیگر نیازی به تشکیل جبهه واحد نیست چراکه تشکیل جبهه به صورت موسمی مطرح می‌شود تا افراد برای نشان دادن توانمندی‌های بیشترشان مقابل رقبایشان دور هم جمع شوند. اما باید توجه داشت که پیش از مطرح شدن جبهه باید به بحث تحزب و توجه به نهادهای مدنی توجه نشان دهیم.»
بنا به گفته وی «کار شورای مشورتی به هیچ عنوان به معنای موازی‌کاری با شورای هماهنگی اصلاحات و همچنین احزاب اصلاح‌طلب نیست بلکه احزاب فعال اصلاح‌طلب و شورای هماهنگی در این شورای مشورتی نمایندگانی دارند و می‌توانند در راستای منافع ملی به خوبی فعالیت کنند.»
بیان همین سخنان است که رگه هایی از اختلاف بین اصلاح گرایان را در همین آغاز کار به نمایش می‌گذارد. اوج این ماجرا اما آنجا تبلور می یابد که محمدرضا عارف که گویی هنوز هم از تصمیم گیری بزرگان اصلاح طلب در انتخابات ریاست جمهوری گلایه مند است به تنهایی فاز انتخاباتی به خود گرفته است.
عارف اینبار محکم در صحنه باقی می ماند معاون اول دولت اصلاحات که با خاطره‌ای تلخ با انتخابات ریاست جمهوری وداع کرد، گرچه ماه های گذشته جسته و گریخته و با ابهام از حضورش در انتخابات مجلس سخن می گفت و تنها تاکیدش بر حضور فعال اصلاح طلبان و یا تشکیل حزبی از سوی خود برای نقش آفرینی فعال در انتخابات آینده بود، گویی دیگر به تصمیم نهایی رسیده و عزم خود را تصرف صندلی ریاست بهارستان جزم کرده است. آنگونه که این روزها با قطعیت بیشتری از حضورش در انتخابات مجلس سخن می گوید: «حتما» و «محکم محکم» در انتخابات مجلس آینده حضور خواهم داشت.
او در گفتگوهای نوروزی خود تلویحا گلایه هایی را از حمایت اصلاح طلبان از روحانی و شخص روحانی به علت عدم پیشنهاد پستی در خور او مطرح ساخت.
مرد یزدی تبار اصلاح طلبان البته کمی هم پرده از واقعیت ها برداشته و درباره کناره گیری اش از انتخابات گفت«من با این ساز و کار موافق نبودم این را برای اولین بار است که طرح می‌کنم با جمع‌بندها موافق نبودم و فقط به خاطر قول و قرارهای اخلاقی با آقای خاتمی کناره‌گیری کردم.»
بیان صریح این موضوع از سوی عارف و تحرکات شخصی وی برای انتخابات مجلس بی شک پیامی جدی را به سوی دیگر اصلاح طلبان مخابره می کند، پیامی که حکایت از آن دارد که او دیگر حاضر نیست به تصمیمات دقیقه نودی اصلاح طلبان تن بدهد.
دوستان اصلاح طلب او نیز متقابلا پیام های مبهمی را به سوی او روانه میکنند و آنجا که در برابر سوال درباره سرلیستی عارف قرار می گرفتند با ابهام یا سکوت از کنار آن می گذرند. گویی آنکه برخلاف عارف اصلاح گرا که خواب خوشی برای ریاست مجلس دهم دیده است و سرلیستی اصلاح طلبان در انتخابات آتی را پاداش کوچک کناره گیری اش از انتخابات ریاست جمهوری و احترام به اجماع اصلاح طلبان می داند، دوستان چپ گرایش هنوز در ابهام و تردید معرفی و اجماع بر روی وی به عنوان سرلیست انتخاباتی او هستند.
کارگزاران به سوی دولت می رود، مشارکت به سمت احیا شدن همان راست گرایان مدرن دیروز و کارگزارانی های امروز که آیت الله سیاست ایران را پدر معنوی خود قرار داده اند به مثابه گذشته چشم به تصمیم اصلی هاشمی رفسنجانی دوخته اند. در این میان حضور چهره های شاخصی از این تشکل سیاسی اصلاح طلب در دولت روحانی احتمال سازش و نزدیکی این طیف از اصلاح گرایان با دولتی ها را بیشتر کرده است. گرچه غلامحسین کرباسچی از جایگاه دبیرکلی این حزب زمانی پیشنهاد جمع شدن اصلاح طلبان گرد شیخ علی اکبر ناطق نوری را در انتخابات مجلس دهم مطرح کرد و زمانی دیگر از همراهی این حزب با دیگر تشکل های اصلاح طلب سخن گفته است اما استراتژی کارگزارانی ها بی شک پیوستگی و وابستگی زیادی به تصمیمات آیت الله هاشمی دارد.
احزاب مشارکت و مجاهدین هم که با حکم قضایی هویت سیاسی خود را در معرض فراموشی و محو شدن می بینند، تلاش زیادی را برای حل مشکل قانونی خود و بازگشتن به صحنه سیاست ایران آغاز کرده اند تا شاید از فرصت دولت فعلی برای احیای هویت سیاسی خود بهره بگیرند.
در سویی دیگر مجمع روحانیون مبارز به عنوان مهمترین تشکل روحانی جریان چپ کشور هم گرچه آشکارا اظهارنظر انتخاباتی ندارد و اعضای آن به جلسات درون گروهی و خصوصی در چند سال اخیر بسنده کرده اند اما اخبار منتشر شده از گوشه و کنار جلسات این مجمع حکایت از آن دارد که قرار است مجمع به عزلت نشینی خود پایان داده و به مثابه تشکل های روحانی اصولگرا به صحنه بیاید و نقش آفرین تحرکات اصلاح طلبان در انتخابات آتی باشد.
منبع: خبرآنلاین