از اضطراب ثبت نام یارانه‌ها تا بالا رفتن تب بنزین / جو روانی این روزهای مردم چگونه است؟

سرویس اقتصادی «فردا»؛‌ این روزها همه جا صحبت از بنزین و یارانه است. مردم پس از اینکه نزدیک به یک هفته مشغول ثبت نام برای دریافت یارانه‌های نقدی بودند اینک چند روزی است که موضوع گران شدن قیمت بنزین ذهن‌شان را درگیر ساخته است. موضوع گران شدن قیمت بنزین از روز اول اردیبهشت مطرح شد و در شب اول این ماه شاهد هجوم برخی از مردم به پمپ بنزین ها و ترافیک حاصل از این مساله بودیم و این موضوع تا به امروز ادامه دارد و مشکلاتی را در این زمینه ایجاد کرده است.

گزارش رسمی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی نشان می دهد شنبه 30 فروردین ماه متوسط مصرف بنزین معمولی به بیش از 80 میلیون لیتر و متوسط مصرف این محصول پرطرفدار نفتی روز یکشنبه 31 فروردین ماه به بیش از 94 میلیون لیتر رسیده که با احتساب مصرف بنزین سوپر مصرف کل کشور بار دیگر سه رقمی خواهد شد.

این در حالی است که متوسط مصرف بنزین کشور (بنزین سوپر و بنزین معمولی) هفته گذشته حدود 75 میلیون لیتر در روز بوده است که به یک باره در طول 48 ساعت حدود 25 تا 30 میلیون لیتر دیگر به مصرف این فرآورده نفتی افزوده شده است.

بیژن حاج محمدرضا رییس انجمن جایگاهداران سوخت سراسر کشور با اشاره به افزایش فروش بنزین آزاد 700 تومانی در روزهای شنبه و یکشنبه هفته جاری، گفت: حدود 60 تا 70 درصد فروش بنزین جایگاه ها با قیمت آزاد و با استفاده از کارت جایگاهداران انجام گرفته است.

این مقام مسئول با تاکید بر اینکه در طول 48 ساعت گذشته میزان تراکم و فروش بنزین در جایگاه های سوخت حاشیه کلانشهرهای کشور به ویژه تهران به مراتب بیش از حاشیه شهرها بوده است، افزود: در طول چند روز گذشته مردم با تخلیه بنزین در بشکه، بطری های آب معدنی و سایر ظروف بارها برای خرید بنزین آزاد به جایگاه ها مراجعه می کنند.

وی با اعلام اینکه یکی از دلایل شکل گیری صف در پمپ بنزین های حاشیه تهران و سایر کلانشهرها ذخیره سازی بنزین توسط مردم در منازل است، گفت: هر خودرو پس از پر کردن باک خودرو بلافاصله آن را تخلیه کرده و بار دیگر به جایگاه برای سوخت گیری با استفاده از کارت آزاد جایگاه داران مراجعه می کند.

اینکه مردم می‌پندارند که یک لیتر بنزین هم یک لیتر است و حتی برای پر کردن بطری‌های آب معدنی و ... تلاش می کنند، موضوع قابل توجهی است که باید آن را نسبت به جو روانی بازار این محصول پتروشیمی در ایران بررسی کرد. اینکه چه شده است که جامعه در این زمینه هیجانی شده موضوعی است که می‌توان بدان در این زمینه پرداخت.

بنابر این گزارش پیگیری‌های انجام شده درباره یکی از علل این ازدحام حاکی از آن است که تعداد قابل توجهی از کارت‌های سوخت آزاد جایگاه‌های سوخت جمع‌آوری شده است.

بنا بر این گزارش، ظاهرا این کار به این دلیل انجام گرفته است خودروهایی که از بنزین یارانه ای استفاده نمی کنند تا پس از افزایش قیمت در سال آینده از این ذخیره استفاده کنند، ناگزیر شوند هم اکنون سهمیه بنزین یارانه ای خود را مصرف کنند.البته جو روانی که در این زمینه ایجاد شده است نیز بر این موضوع دامن زده است و مشکلاتی را در این زمینه بوجود آورده است.

اما موضوع مهم در این مساله عدم شفاف سازی و اطلاع رسانی دقیق و اعتمادسازی دولت نسبت به این موضوع است.

تب بالا رفتن قیمت بنزین در روز 30 فروردین ماه در جامعه بروز کرد. در اولین روز اردیبهشت ماه نیز مردم برای اینکه بتوانند از سهمیه بنزین خود و همچنین آخرین مواهب بنزین 700 تومانی بهره مند شوند به سمت پمپ بنزین‌ها حرکت کردند. درحالی که مردم برای خرید بنزین 700 تومانی در پمپ بنزین‌ها تجمع می کنند دولتمردان هنوز نسبت به گران شدن این کالای ارزشمند اظهار نظر متقنی نکرده‌اند و قرار است طی روزهای آینده که به تعطیلات آخر هفته نزدیک می‌شویم قیمت جدید بنزین اعلام شود. در این میان بازار شایعات نیز داغ است و به نظر می‌رسد که دولت در این زمینه نتوانسته افکار عمومی را در زمینه بالا رفتن قیمت بنزین به درستی مدیریت کند.

مساله دیگری که باید مد نظر قرار داد جو روانی بازار پس از گران شدن قیمت بنزین است. بالارفتن قیمت بنزین به عنوان یک کالای اساسی بدون شک بر روی قیمت دیگر کالاها تاثیر خواهد گذاشت و در این زمینه ممکن است برخی از افراد سودجو به بهانه بالا رفتن قیمت بنزین به طور کاذب قیمت‌های کالاها و خدمات خود را گران‌تر کنند. با توجه به جویی که امروزه در زمینه بالارفتن قیمت بنزین در جامعه بوجود آمده است به نظر می‌رسد فضای مناسبی برای سوء‌استفاده این افراد و ایجاد نارضایتی در مردم بوجود آمده است. به هر حال به نظر می رسد جدای از بحث معضلات اجتماعی و فرهنگی که وجود دارد مدیریت افکار عمومی در زمینه اجرای فاز دوم یارانه ها از نکات اساسی است که دولت باید نسبت به آن تامل و تدبیر بیشتری کند تا از این لحاظ جامعه دچار مشکلات اینچنینی نشود.