سئوالاتی که «یارانه» را احاطه کرده است
اجرای طرح های اقتصادی به دلیل رویارویی مستقیم با «اقتصاد» خانواده‌ها ، برخلاف طرح‌های دیگر در عرصه‌های مختلف جامعه با دشواری‌های فراوانی روبه‌روست که هرگونه اهمال و بی‌دقتی در نحوه اجرای آن می‌تواند پیامدهای سنگینی داشته باشد. ثبت نام از متقاضیان دریافت رایانه آغاز شده است و اصحاب «رسانه» نجیبانه با عبور از «غفلت» برخی مجریان و مدیران اجرایی در نحوه استفاده از این ابزار اثرگذار برای تبیین و تشریح چگونگی اجرای بزرگترین طرح اقتصادی ایران اسلامی ، به یاری «دولت» برای «اجرای» بهتر و موثر این طرح شتافته‌اند. ثبت نام متقاضیان دریافت یارانه در حالی کلید خورده است که همان‌گونه که پیش از این نیز در یادداشتی اشاره شد «تصویر» پیش روی افکارعمومی نسبت به چگونگی اجرایی شدن مراحل فاز جدید قانون هدفمندی یارانه‌ها مبهم است. به راستی و پس از «راستی‌آزمایی»ها، آیا آن‌گونه که مدنظر مجریان این قانون قرار دارد، افراد نیازمند شناسایی و مورد حمایت قرار می‌گیرند؟ کدام «مراکز» یا کدام «بانک‌های اطلاعاتی» می‌توانند آمار و اطلاعاتی با درصد میزان خطای بسیار پایین ارائه کنند و اگر این شدنی است چرا در اولین گام دولت یازدهم در تخصیص اولین سبد کالا آن‌گونه اتفاق افتاد که «تو دانی و من» ؟ به عبارت دیگر، افکار عمومی هنوز نسبت به شاخص‌ها و پارامتر‌های چگونگی تخصیص سبد کالا «اقناع» نشده است و مهمتر این که برخی دولتمردان نیز در نحوه توزیع این سبد واکنش نشان داده‌اند. نکته‌ای که نباید از آن غافل ماند این که موضوع دریافت یا عدم دریافت «یارانه» را باید در دسته موضوعات فرا گروهی قرار داد و این که «مدیران اجرایی» را به عنوان پیش‌قراولان اعلام انصراف از دریافت یارانه به میدان فراخوانیم به تنهایی اثرگذار نیست. آن‌گونه که اشاره شد سئوالات متعددی درباره چگونگی اجرای این مرحله از قانون هدفمندی یارانه‌ها اذهان عمومی را مسحور خود کرده و البته بیشترین درصد سئوالات نیز درباره چگونگی احتساب شاخص «درآمد» سرپرستان خانوارها با «تعداد افراد تحت تکفل» آنان است. ساده‌تر این که اگر بر فرض مثال میزان درآمد بیش از 25 میلیون ریالی را یکی از شاخص‌های«عدم دریافت» یارانه بدانیم سئوال این‌گونه مطرح است، با توجه به این که این مبلغ برای تامین هزینههای ماهانه و جاری خانوارها به نسبت «محل اقامت» آنان در شهرها،روستاها و حتی استان‌ها - به دلیل تنوع سلایق و سبک‌های زندگی- بسیار متفاوت است، چه راهکاری برای تامین هزینههای یک خانوار اندیشیده شده است؟ سئوال دیگر این که اصولا آیا تناسبی میان این مبلغ با تعداد افراد تحت تکفل سرپرست خانوار در نظر گرفته شده و اگر پاسخ مثبت است، چگونه محاسبه خواهد شد؟ طبعا این مبلغ برای تامین نیازهای خانواری با جمعیت کم مطلوب به نظر می‌آید اما اگر تعداد افراد خانوار افزایش یافت، «تدبیر» چگونه باید کرد؟ همچنین با توجه به تجربه‌های گذشته روند این خوداظهاری استمراری نیست و صرفا یکبار و به هنگام ثبت‌نام برای دریافت یارانه صورت می‌گیرد، حال اگر سرپرست خانوار که در شرایط کنونی مستحق دریافت یارانه تشخیص داده نشده در ماه‌های آتی به هر دلیل ممکن نیازمند بهره‌مندی از یارانه باشد، کدام راه را باید طی کند و در این باره چه تمهیداتی اندیشیده شده است؟ به عبارتی آیا این‌گونه خوداظهاری‌ها به صورت 6 ماهه یا سالانه صورت می‌گیرد و اصولا ارزیابی از نحوه بهره‌مندی یا محرومیت از دریافت یارانه چگونه خواهد بود؟ مجریان و مدیران اجرایی قانون هدفمندی یارانه‌ها در مدت زمان باقی مانده دراین باره باید بیش از آنچه صورت گرفته با افکار عمومی ارتباط برقرار کرده به این گونه سئوالات پاسخ دهند. مخلص کلام این که در نگاهی واقع‌گرایانه می‌توان این‌گونه نوشت که اجرای طرح‌های اقتصادی را باید با «نگاهی متفاوت » در مقایسه با اجرای سایر طرح ها دنبال کرد. به عبارتی اجرای طرح‌های اقتصادی سنجش و حساسیت بیشتری را نسبت به سایر طرح‌ها در سطح افکار عمومی می‌طلبد که در این صورت می‌توان توقع داشت که کمترین آسیب را در پی داشته باشد. از طرفی،اجرای طرح های اقتصادی به دلیل این که با «اقتصاد» خانواده‌ها به صورت «مستقیم» درگیر می‌شود، برخلاف طرح‌های دیگر در عرصه‌های مختلف جامعه با دشواری‌های فراوانی روبه‌روست که هرگونه اهمال و بی‌دقتی در نحوه اجرای آن می‌تواند پیامدهای سنگینی را به دنبال داشته باشد و تنها «پیوست» کارشناسی - مطالعاتی این‌گونه طرح‌ها و همچنین «نظارت» مستمر بر اجرای آن از افزایش دامنه خطا می‌کاهد. شکل‌گیری شغل‌های کاذب و ایجاد بازارهای برخی کالاها و اقلام در حاشیه خیابان‌ها حاصل بی‌دقتی‌ها و نبود پیوست‌های مطالعاتی در اجرای طرح توزیع کالا و اقلام مصرفی بود که همچنان رگه‌هایی از آن را در متن جامعه شاهد هستیم. منبع: تسنیم