جزئیات ابطال کامل قراردادهای سفیدامضا

مهر: سالیان متمادی است که با از بین رفتن تعادل در عرضه و تقاضای نیروی کار و تلاش برخی کارفرمایان برای فراهم شدن امکان سوء استفاده از نیروی متقاضی کار، نوع خاصی از انعقاد قرارداد کاری نیز با عناوین گوناگون سفیدامضا، مخدوش، مبهم، یکطرفه و عناوینی از این دست در برخی واحدهای تولیدی و بنگاه های کشور رواج یافته است. هدف اصلی تنظیم کنندگان این نوع از قراردادهای کاری که یکی از مهم ترین مباحث قانون کار را نیز شامل می شود تنها حفظ کامل اختیار نیروی کار و تصمیم گیری درباره ادامه حضور و یا عدم فعالیت نیروی کار تا زمان دلخواه کارفرما است به نحوی که هیچگونه منع قانونی نیز برای وی وجود نداشته باشد. امضای قراردادهای یکطرفه به بیان ساده تر کارفرما در این نوع خاص از قرارداد با قرار دادن یک سری شرایط کاملا یکطرفه و صرفا تامین کننده منافع خود، حقوق نیروی کار را به راحتی زیرپا می گذارد و از وی می خواهد برای اشتغال در آن واحد تنها برگه ای را به صورت سفید امضا کند تا کارفرما بتواند با میل خود هر مطلبی را که خواست در آن قرارداد به نفع خود و به ضرر کامل نیروی کار وارد نماید! متاسفانه در حداقل یک دهه اخیر به دلیل استفاده برخی کارفرمایان از اینگونه قراردادهای سلیقه ای، ضرر و زیان فراوانی به بدنه بازار کار و نیروهای متقاضی شغل وارد شده و تا به امروز نیز برای هیئت های حل اختلاف تنها قرارداد امضا شده متقاضی شغل ملاک بوده و کارگر حتی با اثبات صوری بودن و سفیدامضا کردن قرارداد نیز نمی توانست کاری از پیش ببرد. حال در یکماه گذشته یک مقام مسئول در وزارت کار اعلام کرد دیگر امکان استفاده از قراردادهای سفیدامضا توسط کارفرمایان وجود ندارد و هیچ کارفرمایی از این پس حق استفاده از این شیوه انعقاد قرارداد را نخواهد داشت. تحقق این موضوع به آن معنی خواهد بود که کم کم مشکل قراردادهای سفیدامضا و تسویه های صوری از بازار کار کشور حل خواهد شد. این مسئله در سال های گذشته مورد انتقاد نمایندگان کارگران و کارشناسان بازار کار کشور بوده و آنها همواره به دنبال راهی برای توقف اینگونه رفتار سودجویانه با نیروی متقاضی شغل کشور بوده اند. دلیل اصلی بروز اینگونه رفتار از سوی برخی کارفرمایان نیز فراوانی دسترسی به نیروی متقاضی شغل و همچنین تفکرات سودجویانه کارفرمایان عنوان شده است. واگذاری کامل حق اخراج به کارفرما حذف برخی حقوق قانونی نیروی کار از قرارداد و گنجاندن برخی بندهای اجباری مبنی بر تسویه دریافت برخی مزایا مانند عیدی پایان سال، اضافه کار و حتی واگذاری کامل حق اخراج به کارفرما در هر زمانی که وی تشخیص بدهد و مسائلی از این دست؛ از مواردی است که در قراردادهای سفیدامضا گنجانده می شود. سیدحسن هفده تن با اعلام تدوین دستورالعمل جدید ساماندهی قراردادها و تسویه حساب های سفید امضاء در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: وزارت کار به منظور نظام مند کردن قوانین و مقررات در قراردادهای کار منعقده بین کارگر و کارفرما، نسبت به تدوین دستورالعمل ساماندهی قراردادها و تسویه حساب های سفید امضاء اقدام نموده است. معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: با توجه به افزایش قراردادهای تنظیم شده فیمابین کارگر و کارفرما و رواج تسویه حساب های سفید امضا در رابطه بین کارگران و کارفرمایان و امکان سوء استفاده از آن؛ تصمیم به طراحی دستورالعمل جدید در این بخش گرفته شده است. هفده تن خاطرنشان کرد: همچنین به منظور شفاف سازی موارد مورد توافق کارگر و کارفرما در چارچوب قوانین، رضایتمندی آنان و کاهش اختلافات کارگری و کارفرمایی؛ دستورالعمل مذکور تدوین شده است.