بررسی سخنان جنجال‌برانگیز فرزند هاشمی/فائزه هاشمی از کدام غنائم سخن می‌گوید؟!

سرويس سياسي «فردا»؛ سخنان جنجالي فرزند هاشمي رفسنجاني سبب موضع گيري برخي از بانوان سياسي كشور از جمله اعضاي فراكسيون زنان مجلس و ... شده است. فائزه هاشمي اينبار فضاي سياسي كشور را مردسالار خوانده است و بيان كرده كه قبل از انقلاب اسلامي اوضاع زنان در سياست بهتر بوده است. «فائزه هاشمی» در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» از فرهنگ مردسالاری در ایران گلایه کرد و با زبانی تند و انتقادی گفت: «متأسفانه زنان در ایران بیشتر حکم پیاده‌نظام را پیدا کرده‌اند. زحمت می‌کشند. پا به پای مردان کار می‌کنند؛ اما زمان تقسیم غنائم که می‌رسد، پست‌ها و سمت‌ها علیرغم توانایی‌هایی که زنان دارند، به «جرم» زن بودن به آن‌ها داده نمی‌شود. » وی در پاسخ به پرسش«مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان در بعد از انقلاب با قبل از انقلاب چه تغییراتی داشته است؟»، گفت: «به‌نظر من از نظر سیاسی با توجه به آمار موجود و همچنین با توجه به شرایط زمانی که مربوط به سی‌وپنج سال قبل است، وضعیت بهتری نسبت به هم‌اکنون داشت(!) اگر آن موقع دو وزیر زن (وزیر آموزش و پرورش و وزیر مشاور در امور زنان) داشتیم، در شرایط فعلی باید چند برابر آن زمان باشد که یک وزیر زن هم نداریم. همین‌طور به‌صورت نسبی و درصدی، تعداد زنان نماینده آن زمان در مجلس ملی و سنا قابل توجه‌تر از شرایط فعلی بوده است(!) یعنی از نظر سیاسی نه‌تنها پیشرفت نبوده است، بلکه عقب‌گرد هم داشته‌ایم.» وی در ادامه و در جواب به این پرسش که «خود شما علاقه‌مند هستید که بار دیگر وارد فعالیت حزبی شوید؟» هم گفت:«بله حتماً علاقه‌مند هستم و جزو برنامه‌هایم است و بین احزاب موجود، کارگزاران را مناسب‌تر می‌بینم.» البته وی مطالب تأمل‌برانگیز دیگری هم در این مصاحبه گفت؛ مانند اینکه: مجلس دنبال بهانه‌گیری و مانع‌تراشی برای دولت است. یا اینکه: خانم ابتکار چادری نبود و وقتی معاون رئیس‌جمهور شد، چادر سر کرد. پس از اين اظهارات بود كه حلیمه عالی عضو فراکسیون زنان مجلس به سخنان فائزه هاشمي نشان داد واظهار داشت: زنان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در همه زمینه‌ها پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند. وی افزود: امروز زنان در حوزه‌های بهداشت و درمان، علمی و دانشگاهی، سیاسی و حزبی و دیگر حوزه‌ها رشد‌های بسیاری داشته‌اند که به هیچ وجه قابل مقایسه با قبل از انقلاب نیست و آمار و اسناد گواه این ادعا هستند. عالي همچنين بيان كرد كه سخنان فائزه هاشمي در فراكسيون زنان مورد بررسي قرار خواهد گرفت. اما به هر جهت سخنان فائزه هاشمي در مورد تقسيم غنائم نبرد سياسي مساله عجيبي است كه بايد به ان پرداخت. در جمهوري اسلامي نگرش به پست و منصب‌ها به مثابه غنائم نيست زيرا مسئولين كشور به عنوان خدمتگذاران كشور محسوب مي شوند و از اين جهت بايد در جهت رفاه و آسايش مردم عمل كنند نه تصاحب غنائم و پست ها! از سوي ديگر نحوه نگرش جامعه به زن قابل بررسي است و فرزند هاشمي رفسنجاني روشن نساخته است كه ازچه جهت حضور زنان در عرصه سياسي محدود شده است و آيا محدوديت‌هايي در اين زمينه براي حضور زنان در فضاي سياسي وجود دارد يا خير؟ پر واضح است كه نگرش جمهوري اسلامي به زنان با نحوه برخوردي كه در زمان پهلوي نسبت به زنان جامعه صورت مي‌گرفت بسيار متفاوت است و نظام اسلامي ايران همواره بر كرامت بانوان در عرصه اجتماع تاكيد داشته اند و از اين نظر فضاي حاكم در دوران پهلوي و امروز قابل قياس نيست. از سوي ديگر جمهوري اسلامي نگرش فمنيستي به زن ندارد تا تنها به حضور پررنگ زنان بدون نگاه به هويت و سطح كيفي زندگي و تنها براي درصدي محدودي از آنان فرصت حضور در اجتماع و فعاليت‌هاي سياسي را فراهم كند. واقعيت اين است كه هويت هر فردي بر اساس جنيست او نيز شكل مي گيرد و اين انتقاد همواره نسبت به گرايش و افكار فمنيستي مطرح مي‌شود كه به چه قيمتي زنان بايد در اجتماع و مسائل سياسي حضور فعال داشته باشند و در اكثر مواقع جاه طلبي در اين نگرش چنان بالاست كه هويت زنانه و كرامت بانوان در آن به فراموشي سپرده مي شود. امروزه متاسفانه چنين افكار بار زندگي را بر روي دوش زنان دوچندان كرده است و بسياري از زنان در بيرون از خانه اشتغال دارند اما اين ناقض وظيفه مادري آنها نيست و اين موضوع زندگي را براي آنان سخت تر كرده است. اينكه در بررسي چنين مسائلي تنها به آمار و ارقام نگاه كنيم و وضعيت و كيفيت زندگي زنان در عرصه اجتماع و محيط هاي فرهنگي و سياسي و ... را ناديده بگيرم، نگاه توسعه محوري در زمينه حضور فعال زنان در اجتماع نيست. ضمن آنكه با نگاهي واقع بينانه به جامعه مي‌توانيم به وضوح شاهد فعاليت زنان در عرصه‌هاي مختلف باشيم و چنين سخن‌هايي به نوعي ناديده گرفتن فعاليت وتلاش آنهاست. البته به نظر مي‌رسد اينگونه اظهار نظرها از سوي فرزند هاشمي رفسنجاني بيشتر براي باز كردن فضا و مهيا سازي آن براي حضور دوباره وي در عرصه سياست باشد كه با توجه به در پيش بودن انتخابات مجلس و صف‌بندي‌ جناح‌هاي مختلف وي نيز به اين صف بپيوندد. مساله ديگري كه در اين زمينه بايد مطرح شود، فعاليت منتقدين در چنين مسائلي است. انتقاداتي كه امروز در اين زمينه مطرح مي‌شود ناظر بر فعاليت خود افراد در دوران‌هاي پيشين نيز هست. افرادي كه امروز در قامت منتقد در اين زمينه سخنراني مي كنند، ديروز در قامت كارگزاران در حال فعاليت بودند كه بيش از هر چيز بايد نسبت به فعاليت خود در اين زمينه پاسخگو باشند. از سوي ديگر برخورد سياسي و ابزاري با زنان در دوران پهلوي مشهود بود و امروز نيز در برخي از جناح هاي خاص مطرح است. از اين رو به نظر مي‌رسد در اين رابطه بايستي نسبت به نحوه برخورد و هويت سياسي زنان در نظام سياسي بحث و بررسي لازم صورت گيرد و سپس در مورد كميت آن اظهار نظر شود.